Generali Han, Osmanlı’nın son zamanlarında 1909 yılında inşa edilen bina Bankalar Caddesi’nde yer alır ve İtalyan mimar Giulio Mongeri tarafından projelendirilmiş[1] ve inşa edildikten sonra Generali Sigorta adında bir sigorta şirketi tarafından kullanılmış bir handır. Bunun yanı sıra günümüze kadar çeşitli hukuk büroları, bankerler ve başka sigorta şirketleri tarafından kullanılmıştır. Günümüzde halihazırda aynı amaçlar için hizmet verilen binada daha önce Selanik Bankası, Generali Sigorta, Shell, Giulio Mongeri Mimarlık Bürosu gibi kurum ve ofisler faaliyet göstermiştir.[2][3]

Mimarisi

değiştir

Art Nouveau stilinin baskın geldiği karma bir stille inşa edilen bina yığma taşıyıcı sistemle inşa edilmiştir. Yüksekliği farklılaşan zemin kat ve çatı katı ile birlikte toplam altı kattan oluşur. Çatı katı sonradan ilave edilmiştir. Kareye yakın formdaki büyük bir parsele sahip olduğu için, merkezinde üstünden ışık alan bir avlu konumlandırılmış ve iç taraftaki ofis mekanları bu avludan ışık alacak şekilde yerleştirilmiştir.[4] Ortadaki boşluk tüm mekanın bir parçası olmasa da planlamada, üçüncü boyutta önemli bir fonksiyon üstlenmektedir.[4]

Generali Han’da merkezde avlu yer alırken, avlunun çeperinde koridor ve koridorun her iki tarafında da mekanlar bulunur. İki katmanlı plan çözümü merkezi avlu sistemiyle kurgulanmış olur. Zemin katın kuzey kısmında girişten sonra 23 metrekarelik daire planlı bir giriş holü yer alır.[5] Asma kat ve üst katlara holün güneybatısında yer alan merdivenden ve onun bitişiğindeki asansörden ulaşılır.

Süsleme

değiştir

Rönesans devrinde yapıların zemin katlarında görülen ve cephede hareketli bir görünüm sağlamaya yarayan bosajlı duvar tekniği bu yapının zemin kat ve asma kat cephesinde görülür. Perde ve kulelerin oluşturduğu fiyonk motifleri, çelenk motifleri, papatya çiçeği motifleri, konsollardaki akantüs yaprakları, pencere kemer  yüzeyindeki yumurta dizileri antik Rönesans üslubu ile Art Nouveau üslubunun kuzey cephede bir arada kullanıldığına işaret eder.[6] Yunan ve Roma mimarisinde de görülen dorik,iyonik ve korint tarzları yapının cephesinde plaster olarak kullanılmıştır. Yapı cephesindeki plasterlerin ve pencerelerin birbirleri arasındaki oransal ilişki ve denge Rönesans mimarisinin cephe anlayışını ortaya koyarken; özellikle saçaklardaki dalgalı hatlar ve sütunların birbirine yakın şekilde ikili yerleştirilişi cephede hareketliliği ve ışık-gölge kontrastını sağlayan Barok mimarisinin cephe anlayışını ortaya koyar. Cephede girişin solunda yer alan mermer levha üzerindeki kanatlı aslan figürü, şirketin arması olup sonradan monte edilmiştir.[7]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Bankalar Street". Nomadic Niko. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2020. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2020. 
  4. ^ a b "Bankalar Caddesi'nin Tarihsel Değişimi ve Büro Binalarının İşlevsel, Fiziksel Yönden İrdelenmesi". Yüksek Lisans Tezi. Mimar Öze Uluengin. 2008. s. 66. 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Karaköy'de Batı Üslubunda Yaptırılmış Sivil Mimari Örnekleri". Doktora Tezi. Ali Murat Aktemur. 2006. s. 140. 12 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Karaköy'de Batı Üslubunda Yaptırılmış Sivil Mimari Örnekleri". Doktora Tezi. Ali Murat Aktemur. 2006. s. 143. 12 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Karaköy'de Batı Üslubunda Yaptırılmış Sivil Mimari Örnekleri". Doktora Tezi. Ali Murat Aktemur. 2006. s. 144. 12 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.