Yusuf Nassi
Yasef Nassi veya Yosef Nasi (y. 1524, Portekiz – 2 Ağustos 1579, Kostantiniyye), Yahudi diplomat ve yönetici. Portekizcede João Micas olarak bilinen ve Dona Gracia Mendes Nasi'nin yeğeni olan Yosef Nasi, Sultan Süleyman ve II. Selim dönemi Osmanlısı'nın en etkili figürlerinden birisiydi.[1]
Yasef Nassi, Portekiz'de Marrano bir doktor olan Agostinho (Samuel) Micas'ın oğlu olarak doğdu. Portekiz engizisyonunun baskılarından dolayı o dönemlerde Habsburg idaresinde bulunan Anvers'e gitti. Leuven Üniversitesinde okuduktan sonra bankacılıkla uğraşmaya başladı. Fransa ve Venedik'e gittikten sonra halası Doña Gracia Mendes'in daveti üzerine 1554 yılında İstanbul'a gelerek halasının kızı Brianda Reyna Mendes ile evlendi. İstanbul'da halasıyla birlikte ekonomik ve siyasi faaliyetlerde bulundu. Avrupa'daki ticari bağlantıları sayesinde Osmanlı dış politikasında etkili oldu. Osmanlı ile Lehistan arasındaki barış görüşmelerinde başarı gösterdi. Taht mücadelesinde II. Selim'i destekledi. II. Selim'e olan yakınlığıyla müşavir-i has ve müteferrika unvanlarını aldı.[2] Venediklilerden alınan Nakşa Adası'nın yönetimini ele geçirdi. Boğdan ile şarap ticaretini, Lehistan ile balmumu ticaretini tekeline almayı başardı. Kıbrıs adasının fethinden sonra buraya Yahudi nüfusunu yerleştirerek koloni kurma ve buranın yöneticisi olma çabalarında başarılı olamadı.
Yasef Nassi, tarihe Tiberya Projesi olarak geçen sürecin lideri olarak geçmiştir. Tiberya, günümüz İsrail'in kuzeyinde yer alan bir kent ve eski çağlardan günümüze kadar gelen bir coğrafi bölgedir. Yasef Nassi, I. Süleyman döneminde Osmanlı sarayı ile yakın ilişkileri sonucunda Tiberya'da bir Yahudi yerleşim bölgesi kurma izni almıştır. Burada yerleşimin etrafına duvarla çevirerek güvenlikli bir alan oluşturmaya çalıştı. Yasef Nassi bütün Yahudileri imtiyazını aldığı Tiberya'ya göçe çağırmasından dolayı Siyonizm'in öncüsü olduğu savunulmaktadır.[3]
Kaynakça
değiştir- ^ "Yosef Eisen (2004). Miraculous journey: a complete history of the Jewish people from creation to the present". 25 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2020.
- ^ "Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2. sayı, 2012, ISSN: 1309-6672" (PDF). 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Şubat 2015.
- ^ "Yasef Nassi (Akın Tarih)". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2008.