Astrantia maxima
Yıldızca veya bilimsel adıyla Astrantia maxima,[1] 1790 yılında Peter Simon Pallas tarafından tanımlanmış, maydanozgiller familyasından çok yıllık bir bitki türüdür.
| Astrantia maxima | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Astrantia maxima Pall., Nova Acta Acad. Sci. Imp. Petrop. Hist. Acad. 7: 357 (1793). | |||||||||||||||
Bahçelerde süs bitki olarak yetiştirilen yıldızca, ortalama olarak 90 cm uzunluğa ve 60 cm genişliğe ulaşabilir. Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı'nın bitkiler için belirlediği "soğuğa dayanıklılık haritasında" 4 ve 9 aralığında derecelendirilmiştir. Yani -1 °C'den -35 °C'ya kadar soğuğa dayanıklıdır.[2] Bitki, Kraliyet Bahçivanlık Derneği'nin verdiği Garden Merit Ödülü'nü kazanmıştır.[1] Haziran ve Ağustos ayları arasında çiçeklenir.[3]
Etimoloji değiştir
"En büyük" anlamına gelen maxima,[4] bu türü daha küçük akrabaları olan Astrantia minor ve havaifişek çiçeğinden ayırır.
Dağılımı değiştir
Avrupa ve Batı Asya'ya özgü olan yıldızca, Kafkasya'da yaygındır. 1804'ten beri Britanya Adaları'nda yetiştirilmektedir.[5]
Türkiye'nin kuzeydoğusunda, 1300 ila 2400 metre rakımlı korular ve çok sulu çayırlarda yetişmektedir.[6] Ayrıca Kuzeybatı İran'da görülmüştür.
Türkiye'ye endemik olan ve Dağ yıldızcası adıyla bilinen Astrantia maxima subsp. haradjianii adında bir alttürü vardır.[7]
Yetiştirilmesi değiştir
Astrantia maxima, biraz gölgeli ve nemli bahçelerde iyi yetişir. Çiçek başları kırmızı, pembe ve beyaz tonlarındadır. Ayrıca tavşanlara karşı dayanıklıdır.[8][9]
Kültivarlar değiştir
- Astrantia major 'Hadspen Blood', Havaifişek çiçeği ve A. maxima melezi.[10]
- Astrantia maxima 'Mark Fenwick', bazı fidanlıklarda ve son zamanlarda RHS Kataloğu'nda listelenmiştir.[11]
- Astrantia maxima 'Rosea', bazı fidanlıklarda listelense de RHS Kataloğu'nda listelenmemiştir.[12]
Kaynakça değiştir
- ^ a b "RHS Plantfinder - Astrantia maxima". Royal Horticultural Society. 24 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2018.
- ^ "astrantia maxima". perennials.com. 6 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2021.
- ^ A Gardenerer's Dictionary of Plant Names. Londra: Cassell. 1972. s. 211. ISBN 0304937215.
- ^ Sims, John.
- ^ "The genus Astrantia L. in Turkey: morphology and anatomy". hrcak.srce.hr. 2003. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2014.
- ^ "The Flora of Üzümlü -Sakaltutan (Erzincan-Gümüflhane)" (PDF). Erzincan University. 8 Mayıs 2007. s. 6. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2014.
- ^ "Astrantia maximaMasterwort". claireaustin-hardyplants.co.uk. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2014.
- ^ "Masterful Masterworts". davesgarden.com. 19 Aralık 2009. 13 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2014.
- ^ The Horticulture Gardener's Guides - Perennials. s. 2.
- ^ "Astrantia maxima 'Mark Fenwick'". zipcodezoo.com. 7 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2014.
- ^ "Astranita page". tripod.com. 2002–2004. 31 Ağustos 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2014.
Wikimedia Commons'ta Astrantia maxima ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur