William Shatner
William Shatner (d. 22 Mart 1931, Montreal), Kanadalı, Emmy ve Altın Küre ödüllü film yapımcısı, yönetmen ve oyuncu. 1966-1969 yılları arasında yayınlanan ABD yapımı Uzay Yolu dizisinde Yıldız Gemisi Atılgan'ın kumandanı Kaptan Kirk rolüyle yaptığı ilk çıkışını yedinci uzun metrajlı filmi Uzay Yolu filmi Star Trek Generations'ta (1994) son görünümüne kadar sürdürdü.
William Shatner | |
|---|---|
 2023'te Shatner | |
| Doğum | William Shatner 22 Mart 1931 Montreal, Québec, Kanada |
| Diğer ad(lar)ı | Bill Shatner |
| Etkin yıllar | 1950–günümüz |
| Evlilik | Gloria Rand (1956–1969) Marcy Lafferty Shatner (1973–1994) Nerine Kidd-Shatner (1997–1999) Elizabeth Anderson Martin (2001–günümüz) |
Shatner, ABD televizyon programlarında konuk oyunculuk rollerine geçmeden önce, oyunculuk kariyerine Kanada filmlerinde ve televizyon yapımlarında başladı. Uzay Yolu: Orijinal Seri'nin tüm bölümlerinde, Uzay Yolu: Animasyon Seri'nin 22 bölümünden 21'inde ve ilk yedi Star Trek filminde James Kirk olarak yer aldı. Bir Yıldız Filosu üniforması giydiği zamanlardan önce, o zaman zarfında ve sonrasındaki deneyimlerini anlatan bir dizi kitap yazdı. Ayrıca, Star Trek evreninde geçen birkaç roman ve televizyona uyarlanan bir bilimkurgu romanı dizisi olan TekWar serisini de ortak yazdı. Star Trek dışında Shatner, T. J. Hooker (1982–1986) adlı dizide aynı adlı kıdemli polis çavuşunu canlandırdı, gerçek olaylara dayanan televizyon dizisi Rescue 911'i (1989–1996) sundu, dedektif dizisi Columbo'da konuk oyuncu olarak yer aldı ve komedi filmi Miss Congeniality (2000)'de rol aldı.
Shatner'ın Kaptan Kirk olarak son görünümünden sonraki televizyon kariyeri, komedi, drama ve reality şovlarını kapsadı. NBC dizisi 3rd Rock from the Sun'ın 4. ve 5. sezonlarında, ana karakterlerin rapor verdiği uzaylı "Big Giant Head" rolünü oynadı. 2004'ten 2008'e kadar, hukuk dizisi The Practice'in son sezonunda ve onun yan ürünü olan Boston Legal'da avukat Denny Crane olarak rol aldı ve bu rol ona her iki diziye katkısından dolayı birer tane olmak üzere iki Emmy Ödülü kazandırdı. 2016, 2017 ve 2018 yıllarında, bir grup yaşlı ünlünün Doğu Asya ve Avrupa'yı gezdiği komik bir gezi dizisi olan NBC'nin Better Late Than Never adlı dizisinin her iki sezonunda da rol aldı.
Oyunculuğun yanı sıra Shatner, 1968'de The Transformed Man albümüyle başlayan bir kayıt sanatçısı kariyerine de sahip. Şarkı cover'ları, müzikal performanslardan ziyade şarkı sözlerinin dramatik bir şekilde okunmasıdır: en dikkat çekici olanlar Beatles'ın "Lucy in the Sky with Diamonds", Bob Dylan'ın "Mr. Tambourine Man" ve Elton John'un "Rocket Man" versiyonlarıdır. En başarılı albümü, Pink Floyd'un "Learning to Fly", David Bowie'nin "Space Oddity" ve Queen'in "Bohemian Rhapsody" şarkılarının cover'larını içeren üçüncü albümü Seeking Major Tom (2011) oldu.
13 Ekim 2021 tarihinde Jeff Bezos'un Blue Origin şirketinin geliştirdiği bir alt yörünge kapsülü olan Blue Origin NS-18 ile uzaya fırlatıldı. 90 yaşındaki Shatner, böylece uzaya giden ilk 600 kişiden biri olurken, bunu yapan en yaşlı kişi de oldu.[1]
Hayatı
değiştirShatner, 22 Mart 1931'de, Kanada'nın Quebec eyaletinin Montreal şehrinin Notre-Dame-de-Grâce semtinde, muhafazakâr bir Yahudi ailenin çocuğu olarak doğdu.[2] Ebeveynleri, Ann (kızlık soyadı Garmaise; 1905–1992) ve bir giyim üreticisi olan Joseph Shatner'dı (1898–1967).[3] Üç kardeşin ortancasıdır; ablası Joy Rutenberg (1928–2023) ve küçük kız kardeşi Farla Cohen'dir (1940–).[4][5] Baba tarafından ailesinin soyadı Schattner'dı; yazımı İngilizleştiren büyükbabası Wolf Schattner'dı.[6] Shatner'ın dört büyükannesinin ve büyükbabasının tamamı Yahudi göçmenlerdi: o zamanlar Avusturya-Macaristan ve Rus İmparatorluğu'nun yönetimi altında olan Ukrayna ve Litvanya'daki yerleşim yerlerinden geldiler.[7][8]
Shatner, Notre-Dame-de-Grâce'da iki okula gitti: Willingdon İlkokulu[9] ve West Hill Lisesi[10] ve Montreal Çocuk Tiyatrosu'nun bir mezunudur.[11] Montreal'deki McGill Üniversitesi İşletme Fakültesi'nde ekonomi okudu ve 1952'de Ticaret Lisans derecesiyle mezun oldu.[12] Shatner, Laurentian Dağları'nda bir B'nai B'rith kampında kamp danışmanıydı. 6 haftadan fazla bir süre boyunca Shatner, Holokost'tan kurtulan genç Fred Bild'in İngilizce öğrenmesine yardımcı oldu.[13]
2011 yılında McGill Üniversitesi ona fahri Edebiyat Doktorası verdi.[14] Mayıs 2018'de New England Teknoloji Enstitüsü tarafından da aynı ödülle onurlandırıldı.[15]
Filmleri
değiştir- The Butler's Night Off (1951)
- Oedipus Rex (1957)
- The Brothers Karamazov (1958)
- City Out of Time (1959) (anlatıcı)
- Judgment at Nuremberg (1961)
- The Explosive Generation (1961)
- The Intruder (1962)
- The Outrage (1964)
- Incubus (1965)
- White Comanche (1968)
- Impulse (1974)
- Big Bad Mama (1974)
- The Devil's Rain (1975)
- Land of No Return (1975)
- Mysteries of the Gods (1976) (belgesel) (anlatıcı)
- Kingdom of the Spiders (1977)
- A Whale of a Tale (1977)
- The Third Walker (1978)
- Star Trek: The Motion Picture (1979)
- The Kidnapping of the President (1980)
- Airplane II: The Sequel (1982)
- Star Trek II: The Wrath of Khan (1982)
- Visiting Hours (1982)
- Star Trek III: The Search for Spock (1984)
- Star Trek IV: The Voyage Home (1986)
- Seasons (1987) (short subject) (anlatıcı)
- Star Trek V: The Final Frontier (1989) (aynı zamanda yönetmen ve senarist)
- Star Trek VI: The Undiscovered Country (1991)
- National Lampoon's Loaded Weapon 1 (1993)
- Star Trek Generations (1994)
- Trinity and Beyond: The Atomic Bomb Movie (1995)
- Land of the Free (1997)
- Trekkies (1997) (belgesel)
- Free Enterprise (1998)
- Jefftowne (1998) (belgesel)
- Miss Congeniality (2000)
- Falcon Down (2000)
- Buzz Lightyear of Star Command: The Adventure Begins (2000)
- Festival in Cannes (2001) (Cameo)
- Osmosis Jones (2001) (seslendirme)
- American Psycho II: All American Girl (2002)
- Showtime (2002)
- Shoot or Be Shot (2002)
- Groom Lake (2002) (aynı zamanda yönetmen ve senarist)
- Dodgeball: A True Underdog Story (2004)
- Miss Congeniality 2: Armed and Fabulous (2005)
- Lil' Pimp (2005) (seslendirme)
- Over the Hedge (2006) (seslendirme)
- The Wild (2006) (seslendirme)
- Stalking Santa (2006) (seslendirme)
- William Shatner's Gonzo Ballet (2008)
TV Dizileri
değiştir- Space Command (1953 & 1954)
- Howdy Doody (1954)
- Billy Budd (1955)
- Studio One (1957)
- Tactic (TV dizisi) (1959-1960)
- Julius Caesar (1960)
- The Night of the Auk (1960)
- The Twilight Zone (1960 & 1963)
- Thriller (ABD TV dizisi) (1961)
- The Outer Limits (1964)
- The Man from U.N.C.L.E. (1964)
- For the People (TV dizisi) (1965)
- Twelve O'Clock High (1965)
- Star Trek (1966-1969)
- Dr. Kildare (1966)
- Alexander the Great (1968) (filmed in 1964)
- Shadow Game (1969)
- Sole Survivor (1970)
- The Andersonville Trial (1970)
- Vanished (1971)
- Owen Marshall, Counsellor at Law (1971)
- Mission: Impossible (1971-72)
- Kung Fu (1972)
- The People (1972)
- The Hound of the Baskervilles (1972)
- Star Trek: The Animated
Adventures (1973-1974) - Incident on a Dark Street (1973)
- Go Ask Alice (1973)
- Horror at 37,000 Feet (1973)
- Pioneer Woman (1973)
- Inner Space (1974)
- Indict and Convict (1974)
- Pray for the Wildcats (1974)
- Barbary Coast (1975-1976)
- The Tenth Level (1975)
- Perilous Voyage (1976)
- Columbo (1976, 94)
- Testimony of Two Men (1977)
- How the West Was Won (1978)
- The Bastard (1978)
- Little Women (1978)
- Crash (1978)
- Riel (1979)
- Disaster on the Coastliner (1979)
- The Babysitter (1980)
- T.J. Hooker (1982-1986)
- Vegetarian World (1982)
- Mork & Mindy (1982)
- Secrets of a Married Man (1984)
- North Beach and Rawhide (1985)
- The Trial of Standing Bear (1988)
- Broken Angel (1988)
- Rescue 911 (1989-1996)
- Voice of the Planet (1991)
- The Fresh Prince of Bel Air (1992)
- Family of Strangers (1993)
- SeaQuest DSV (1993)
- TekWar (1994-1996)
- Janek: The Silent Betrayal (1994)
- WWF Monday Night Raw (1995)
- Prisoner of Zenda, Inc. (1996)
- Dead Man's Island (1996)
- 3rd Rock from the Sun (1996)
- Space Cadets (UK, 1997[2 bölüm])
- A Twist in the Tale (1998)
- Iron Chef USA (2001)
- The Kid (2001) (seslendirme)
- Full Moon Fright Night (2002)
- A Carol Christmas (2003)
- The Practice (2004)
- Boston Legal (2004)
- Invasion Iowa (2005)
- Merry F %$in' Christmas (2005)
- Atomic Betty: The No-L 9 (2005)
- How William Shatner Changed the World (2005)
- Comedy Central Roast of William Shatner (2006)
- Show Me the Money (2006)
- Everest '82 (2007)
- WWE Hall of Fame 2007 (2007)
- Fast Cars and Superstars: The Gillette Young Guns Celebrity Race (2007)
- Mars Rising (2007) (seslendirme)
Kaynakça
değiştir- ^ "Uzay Yolu filminde Kaptan Kirk'ü canlandıran William Shatner uzaya çıkan en yaşlı kişi oldu". BBC News Türkçe. 31 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2022.
- ^ Eden, Ami (18 Nisan 2008). "Beam me up, Moses: William Shatner album tells Exodus story in spoken word, song". jweekly.com. San Francisco Jewish Community Publications Inc. 19 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2009.
- ^ Walton, James (28 Haziran 2008). "More William Shatner than Captain Kirk". The Daily Telegraph (Book review). Londra. 31 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2013.
- ^ "Social Notes – Montreal". Canadian Jewish Review. Montreal, Canada. 2 Kasım 1951. s. 2. 30 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2009.
- ^ "William Shatner: My family values | William Shatner". The Guardian. 14 Mart 2014. 12 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2022.
- ^ Shatner, William (2011). Shatner Rules. Penguin Group (US) Inc. ISBN 978-1101547984. 1 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2016.
- ^ Shatner, William; Fisher, David (2016). Leonard: My Fifty-Year Friendship with a Remarkable Man (1. bas.). New York: Thomas Dunne Books, St. Martin's Press. s. 7. ISBN 978-1-250-08331-9. Shatner writes: "... my grandparents were from Ukraine, Lithuania, and the Austro-Hungarian Empire."
- ^ "Jewish Vilkaviskis (Facebook)". 31 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2017. Contains information (and link to June 13, 2017, Lithuanian newspaper article) regarding Shatner's visit to Vilkaviskis, Lithuania, his maternal grandparents' birthplace.
- ^ Horowitz, Daniel. "William Shatner: Horses Make Miracles". Hillel.org (Blog). Hillel: The Foundation for Jewish Campus Life. 6 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2009. Reprint of article from Lifestyles Magazine.
- ^ "Twitter". Twitter.com. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Greenaway, Kathryn (3 Ekim 2009). "Reunion honours 75th anniversary of Montreal Children's Theatre". The Gazette. Montreal, Canada. 23 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2012.
- ^ Hustak, Alan. "William Shatner". Wise, Wyndham (Ed.). The Canadian Encyclopedia. 17 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2010.
- ^ "A camp counsellor named William Shatner". Maclean's. 20 Ekim 2011. Erişim tarihi: 10 Nisan 2023.
- ^ "Capt. Kirk is now Dr. Shatner with McGill degree". Montreal, Kanada: CBC News. The Canadian Press. 2 Haziran 2011. 2 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2012.
- ^ "Shatner Addresses Graduates, Talks About Change". Providence, Rhode Island: Associated Press. U.S. News & World Report. 6 Mayıs 2018. 7 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2018.