WASP-52, Kanatlıat takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 570 ışık yılı uzaklıkta bulunan K-tipi ana kol yıldızıdır. 10,7 milyar yıl ile Güneş'ten daha yaşlı, ancak benzer bir ağır metal miktarına sahiptir.[3] Belirgin bir yıldız lekesi aktivitesine sahiptir ve yıldız yüzeyinin %3 ila %14'ü ışık yuvarının geri kalanından 575±150 K daha soğuk olan bu alanlarla kaplıdır.[6]

WASP-52 (Anadolu)
Kanatlıat takımyıldızı'nın sınırlarını ve yıldızların konumlarını gösteren diyagram
WASP-52'nin konumu (kırmızı daire içinde)
Gözlem verisi
Dönem J2000      Ekinoks J2000
TakımyıldızKanatlıat
Sağ açıklık (α)23sa 13d 58.7576s[1]
Dik açıklık (δ)08° 45′ 40.5713″[1]
Görünür büyüklük (V)12,0[2]
Görünür büyüklük (B)12,9[2]
Sınıflandırma
Evrimsel aşamaAnakol
Tayfsal sınıf
K2V[2]
Astrometri
Dikey hız ()−26,604[1] km/s
Özdevinim (μ)RA: −6,942[1] mys/y
Dec.: −44,330[1] mys/y
Iraklık açısı (π)5,7262[1] mys
Özellikler
Kütle (m)0,87±0,03[3] M
Yarıçap (r)0,79±0,02[3] R
Yüzey kütle çekimi (log g)4,58±0,01[3][4] cgs
Sıcaklık5.000±100[3] K
Metallik [Fe/H]0,03±0,12[3]
Dönüş süresi16±2 g[4]
Dönüş hızı ()1,77+0,19-0,20[5] km/s
Yaş10,7+1,9-4,5 milyar[3]
Katalog belirtmeleri
Anadolu • Gaia EDR3 2666015878575546496 • 2MASS J23135873+0845405 • WASP-52

2015 yılındaki bir çoklu yıldız araştırmasında herhangi bir yoldaş yıldız tespit edilemedi.[7] 2019 yılında Uluslararası Astronomi Birliği'nin (IAU) 100.kuruluş yılı kutlamaları kapsamında dünya genelinde başlatılan ötegezegen isimlendirme kampanyasında, Türk gök bilimciler tarafından Anadolu olarak adlandırıldı.[8][9]

Gezegen sistemi değiştir

2012 yılında, dar ve dairesel bir yörüngede geçiş yapan gaz devi bir Sıcak Jüpiter gezegeni WASP-52b tespit edildi.[4] Gezegen, Aralık 2019'da Türk gök bilimciler tarafından Göktürk olarak adlandırıldı.[9] Gezegenin gündüz (1.481 ± 34 K) ve gece (1.224 ± 77 K) arasında ölçülen küçük bir sıcaklık farkı vardır.[10] Yörüngesi, yıldızın ekvator düzlemi ile iyi hizalanmıştır ve hizalama sapması 5,47+4,61-4,21°dir.[5]

2016-2020 yılları arasında, Adıyaman Üniversitesi ve TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nin yaptığı gözlemlere dayanan geçiş zamanlama değişimleri araştırmaları sonucunda sistemde ek gezegenlerin varlığı tespit edilemedi.[11]

2020'de alınan bir transmisyon spektrumu hidrojen, sodyum ve potasyumun varlığını ortaya çıkardı,[12] fakat sodyum ve potasyum çizgileri gezegenin kendisinden ziyade volkanik olarak aktif uydularından kaynaklanıyor olabilir.[13] Atmosferin, yüksek rüzgarları ve nispeten normal seviyenin altında olan bulutları yoktur ve bu da ağır elementler tarafından önemli ölçüde zenginleştirilmediğini gösterir.[14] 2020 yılında fotometri tekniğiyle ultra dar bantlı bir filtre kullanılarak yapılan araştırmada gezegen atmosferinin uzaya kaçtığına dair hiçbir işaret tespit edilemedi,[15] fakat 2022'de güncellenen ölçüm, milyar yılda %0,5'lik kütle kaybı oranıyla tutarlı olarak helyum kaçışı belirtilerini göstermiştir.[16]

WASP-52 sistemi[3]
Bileşen
(yıldızından uzaklığına göre)
Kütle Yarı büyük eksen
(AU)
Yörünge süresi
(gün)
Dış merkezlik Eğiklik Yarıçap
WASP-52b (Göktürk) 0,459+0,022-0,021 MJ 0,02713+0,00031-0,00032 1,7497835±0,0000011 <0,092 85,35±0,20° 1,27±0,03 RJ

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c d e f Brown, A. G. A.; ve diğerleri. (Gaia collaboration) (2021). "Gaia Early Data Release 3: Summary of the contents and survey properties". Astronomy & Astrophysics. Cilt 649. ss. A1. arXiv:2012.01533 $2. Bibcode:2021A&A...649A...1G. doi:10.1051/0004-6361/202039657. 
  2. ^ a b c "WASP-52 -- Star". SIMBAD. 17 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022. 
  3. ^ a b c d e f g h Bonomo, A. S.; Desidera, S.; Benatti, S.; Borsa, F.; Crespi, S.; Damasso, M.; Lanza, A. F.; Sozzetti, A.; Lodato, G.; Marzari, F.; Boccato, C.; Claudi, R. U.; Cosentino, R.; Covino, E.; Gratton, R.; Maggio, A.; Micela, G.; Molinari, E.; Pagano, I.; Piotto, G.; Poretti, E.; Smareglia, R.; Affer, L.; Biazzo, K.; Bignamini, A.; Esposito, M.; Giacobbe, P.; Hébrard, G.; Malavolta, L.; Maldonado, J. (2017), "The GAPS Programme with HARPS-N@TNG XIV. Investigating giant planet migration history via improved eccentricity and mass determination for 231 transiting planets", Astronomy & Astrophysics, cilt A107, s. 602, arXiv:1704.00373 $2, Bibcode:2017A&A...602A.107B, doi:10.1051/0004-6361/201629882 
  4. ^ a b c Hébrard, G.; Collier Cameron, A.; Brown, D. J. A.; Díaz, R. F.; Faedi, F.; Smalley, B.; Anderson, D. R.; Armstrong, D.; Barros, S. C. C.; Bento, J.; Bouchy, F.; Doyle, A. P.; Enoch, B.; Gómez Maqueo Chew, Y.; Hébrard, É. M.; Hellier, C.; Lendl, M.; Lister, T. A.; Maxted, P. F. L.; McCormac, J.; Moutou, C.; Pollacco, D.; Queloz, D.; Santerne, A.; Skillen, I.; Southworth, J.; Tregloan-Reed, J.; Triaud, A. H. M. J.; Udry, S.; Vanhuysse, M. (2012), "WASP-52b, WASP-58b, WASP-59b, and WASP-60b: four new transiting close-in giant planets", Astronomy & Astrophysics, cilt 549, ss. A134, arXiv:1211.0810 $2, doi:10.1051/0004-6361/201220363 
  5. ^ a b Oshagh, M.; Triaud, A. H. M. J.; Burdanov, A.; Figueira, P.; Reiners, Ansgar; Santos, N. C.; Faria, J.; Boue, G.; Díaz, R. F.; Dreizler, S.; Boldt, S.; Delrez, L.; Ducrot, E.; Gillon, M.; Guzman Mesa, A.; Jehin, E.; Khalafinejad, S.; Kohl, S.; Serrano, L.; Udry, S. (2018), "Activity induced variation in spin-orbit angles as derived from Rossiter-McLaughlin measurements", Astronomy & Astrophysics, cilt 619, ss. A150, arXiv:1809.01027 $2, Bibcode:2018A&A...619A.150O, doi:10.1051/0004-6361/201833709 
  6. ^ Rosich, A.; Herrero, E.; Mallonn, M.; Ribas, I.; Morales, J. C.; Perger, M.; Anglada-Escudé, G.; Granzer, T. (2020), "Correcting for chromatic stellar activity effects in transits with multiband photometric monitoring: Application to WASP-52", Astronomy and Astrophysics, cilt 641, ss. A82, arXiv:2007.00573 $2, Bibcode:2020A&A...641A..82R, doi:10.1051/0004-6361/202037586 
  7. ^ Wöllert, Maria; Brandner, Wolfgang; Bergfors, Carolina; Henning, Thomas (2015), "A Lucky Imaging search for stellar companions to transiting planet host stars", Astronomy & Astrophysics, cilt 575, ss. A23, arXiv:1507.01938 $2, Bibcode:2015A&A...575A..23W, doi:10.1051/0004-6361/201424091 
  8. ^ Esma Küçükşahin; Yusuf Hatip (17 Aralık 2019). "Türkiye'nin WASP-52 yıldızına Anadolu, WASP-52b Gezegenine ise Göktürk İsmi Verildi". Erciyes Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı Web Birimi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022. 
  9. ^ a b "Türkiye'nin yıldızı 'Anadolu' gezegeni 'Göktürk' oldu". Anadolu Ajansı. 17 Aralık 2019. 21 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022. 
  10. ^ A New Analysis of 8 Spitzer Phase Curves and Hot Jupiter Population Trends: Qatar-1b, Qatar-2b, WASP-52b, WASP-34b, and WASP-140b, 2022, arXiv:2203.15059 $2 
  11. ^ Probing Transit Timing Variations of Three Hot-Jupiters: HATP-36b, HATP-56b, and WASP-52b, 2021, arXiv:2111.05220 $2 
  12. ^ Chen, G.; Casasayas-Barris, N.; Pallé, E.; Yan, F.; Stangret, M.; Cegla, H. M.; Allart, R.; Lovis, C. (2020), "Detection of Na, K, and Hα absorption in the atmosphere of WASP-52b using ESPRESSO", Astronomy & Astrophysics, cilt 635, ss. A171, arXiv:2002.08379 $2, Bibcode:2020A&A...635A.171C, doi:10.1051/0004-6361/201936986 
  13. ^ Oza, Apurva V.; Johnson, Robert E.; Lellouch, Emmanuel; Schmidt, Carl; Schneider, Nick; Huang, Chenliang; Gamborino, Diana; Gebek, Andrea; Wyttenbach, Aurelien; Demory, Brice-Olivier; Mordasini, Christoph; Saxena, Prabal; Dubois, David; Moullet, Arielle; Thomas, Nicolas (2019), "Sodium and Potassium Signatures of Volcanic Satellites Orbiting Close-in Gas Giant Exoplanets", The Astrophysical Journal, 885 (2), s. 168, arXiv:1908.10732 $2, Bibcode:2019ApJ...885..168O, doi:10.3847/1538-4357/ab40cc 
  14. ^ Bruno, Giovanni; Lewis, Nikole K.; Alam, Munazza K.; López-Morales, Mercedes; Barstow, Joanna K.; Wakeford, Hannah R.; Sing, David K.; Henry, Gregory W.; Ballester, Gilda E.; Bourrier, Vincent; Buchhave, Lars A.; Cohen, Ofer; Mikal-Evans, Thomas; García Muñoz, Antonio; Lavvas, Panayotis; Sanz-Forcada, Jorge (2020), "WASP-52b. The effect of starspot correction on atmospheric retrievals", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 491 (4), ss. 5361-5375, arXiv:1911.05179 $2, Bibcode:2020MNRAS.491.5361B, doi:10.1093/mnras/stz3194 
  15. ^ Vissapragada, Shreyas; Knutson, Heather A.; Jovanovic, Nemanja; Harada, Caleb K.; Oklopčić, Antonija; Eriksen, James; Mawet, Dimitri; Millar-Blanchaer, Maxwell A.; Tinyanont, Samaporn; Vasisht, Gautam (2020), "Constraints on Metastable Helium in the Atmospheres of WASP-69b and WASP-52b with Ultra-Narrowband Photometry", The Astronomical Journal, 159 (6), s. 278, arXiv:2004.13728 $2, Bibcode:2020AJ....159..278V, doi:10.3847/1538-3881/ab8e34 
  16. ^ Keck/NIRSPEC studies of He I in the atmospheres of two inflated hot gas giants orbiting K dwarfs: WASP-52b and WASP-177b, 2022, arXiv:2205.11579 $2