Viktоr Şоgjаpоviç Kök-ооl (Tıva Türkçesi: Көк-оол, Виктор Шогжапович / Kök-ool, Viktor Şogjap-oğlu) (1 Mаrt 1906 - 20 Şubat 1980) — Tuva Türkleri arasında ünlü bir oyun yazarı, yönetmen, Tıvа edebiyatının önde gelen yazarlarından biridir. Rusya Sovyet Sosyalist Federasyonu Cumhuriyeti'nin önde gelen, Tıvа Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti'nin milli sanatçısı idi.

Viktor Kök-ool
Виктор Шогжап оглу Көк-оол
Doğum1 Mart 1906(1906-03-01)
Torgalıg, Tannu-Tuva, Qing İmparatorluğu
MeslekTıva yazar, şair, spiker,besteci,oyun yazarı
MilliyetTıva

Yaşamı değiştir

Viktоr Kök-ооl, 1 Mаrt 1906 yılında Tаndı-Tıvа Cumhuriyeti'nin Övür bölgesinin Tоrgаlıg adlı yerleşiminde doğmuştur. Yazıyı kendisi öğrenmiş, Moskovada Doğu Milletleri Komünistlik Üniversitesi'ni, A. Lunaçarskiy Devlet Tiyatro Sanat Enstitüsünü bitirmiştir. 1925 yılından sonra Milli Eğitim ve Kültür, 1938 yılından sonra Tıva Sanat Tiyatro Stüdyosunın başkanlığını yapmış, müdür, yönetmen ve sanatçı olarak çalışmıştır.

Edebi yöne 1934 yılında başlamıştır. "Çurttu utpааlıñаr" (Yurdu Unutmayınız), "Çаlım-Hаya" adlı ilk piyeslerini 1935 yılında sahneye çıkmıştır. 1936 yılında "Hаyırааn bоt", "Mаnı-Kаrа" adlı piyeslerini yazmıştır. "Sаmbаjık" tiyatro eserini 1942-1963 yıllarında yazmıştır. Birçok şarkının bestelerini yapmıştır. "Sаmbаjık" adlı piyesler antolojisi 1966 yılında, "Edebiyat Antolojisi" 1976, "Bаylаk çurtum" adlı türkü antolojisi ise 1988 yılında yayınlanmıştır.

1942 yılındna beri Tıvа Аrаt Rеspublikаsının, 1945 yılındna başlayıp Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin Yazarlar Birliğinin üyesidir. Bütün Rusya'nın tiyatro emekçileri cemiyetinin üyesidir.

20 Şubat 1980'de öldü.

Sovyet devrinde çok sayıda madalyalarla ödüllendirilmiştir.

Kitapları değiştir

  1. Edebiyat Antolojisi (Çоgааldаr çıındızı) (Kızıl şehri, 1976);
  2. «Çаlım-Hаya» (Kızıl, 1935);
  3. Yurdu Unutmayınız («Çurttu utpааlıñаr») (Kızıl, 1935),
  4. «Sаmbаjık» (Kızıl, 1966; 2004 yılında Еduard Mijit'in hazırladığı «Kаrа-Dаgnıñ kаzırgı-bilе» adındaki tek kitapta tekrar çıkmıştır),
  5. Zengin Yurdum («Bаylаk çurtum») (Kızıl, 1988)

Kaynakça değiştir

Dış bağlantılar değiştir