Vikipedi tartışma:Gözetmenler

Etkinleştirme

• Merhabalar,
• Gizleme fonksiyonunu etkin kılsak fena olmaz... bununla birlikte bu fonksiyon yeni başlayan ve/veya Vikipedi'nin teknik altyapısını bilmeyen arkadaşlara oldukça karmaşık gelebilir; soru sormaktan çekinmeyin ^_^ Gözetmenliğin tanımını bu politika sayfasının çevirdiğim kısmından okuyabilirsiniz. Özellikle üzerinde durmak istediğim birkaç nokta belirtmek istiyorum:
  1. Özellikle hukuki arkaplanı olan arkadaşlar: Türkiye Cumhuriyeti kanunları bağlamında bu tip bir fonksiyonun uygulanmasının gerekebileceği ve bizim ilgili politikamızda bulunmayan çeşitli durumlar var mı? Aklınıza gelen bu tip durumlardan bahsedebilir misiniz? Bu tip ek durumları şimdiden tanımlayabilmek ve ilgili politikaya uygun ifadelerle ekleyebilmek çok önemli olur. Her ne kadar biz sunucularımız ABD'de olduğundan ABD yasalarına bağlı olsak da, içerik sorumluluğu reddi sebebiyle, içeriği giren kullanıcılar ve haklarında içerik girilen örneğin yaşayan kişiler vs. Türkiye Cumhuriyeti yasaları bağlamında ele alınabilir veya adım atabilirler. Kullanıcılarımızın çoğunluğunun Türkiye'den olduğu gerçeğini göz önünde bulundurursak, bunu incelemek ve ilgili eklemelerde bulunmak çok uygun olacaktır. Youtube'un durumu ortada: normalde bir sitenin engellenmesine yol açabilecek birçok şeyi gizleme ile ortadan kaldırabiliriz - bu cidden çok önemli.
  2. Bu fonksiyon daha ilk tanıtıldığında, eğer bir gün Türkçe Vikipedi'ye getirirsek ne yapmalıyız, önce hangi politikaları çevirmeliyiz vs. diye Meta'daki çeşitli arkadaşlara sormuşluğum, onlarla görüşmüşlüğüm, bazı deneyimli, teknik konularda donanımlı Vikipedist arkadaşlara danışmışlığım var... bu noktada öncelikle politikayı çevirmeyi düşünüyoruz; fakat bu fonksiyon bizim gibi aktif kullanıcı sayısı az olan Vikipediler için biraz problemli. Zira çevirilmesi gerekilen politikalar olduğu gibi, çevirilmesi gerekilen çeşitli arayüzler, başvuru sayfaları vs. ve tabii son olarak da gözetmen kullanıcı belirleme kısmı var... Bu noktada araştırdığımızda şunu fark ettik (ki eminim çevirilecek sayfalara şöyle bir göz atan deneyimli arkadaşlar da hemen göreceklerdir) - kriterler ve süreç denetleme uygulaması ve denetçiler için olan sürecin neredeyse tıpatıp aynısı (sadece burada erişmiyor, gizliyoruz - eylem benzer yön farklı). Bu noktada yanılmıyorsam Meta'dan bir arkadaşın şöyle bir önerisi olmuştu ki şimdi ilgili politikaları çevirmeye başlayınca bana daha da olumlu gözüktü bu öneri: denetçilik ile gözetmenliği bir nevi çift kılmak ve denetçi seçilmiş olan deneyimli arkadaşlara, gerekirse ileride belirli bir alışma zaman dilimi koyup (ilgili teknik yapı ve mahremiyet kanunları prosedürü bilgisinin geliştirildiği) bunun sonrasında, arzuları dahilinde, gözetmenlik fonksiyonunu da vermek. Bu önerinin ana çıkış yeri dediğim gibi ikisinin de aynı kriterlere dayanması. Benim aklımda bunu güçlendiren nokta ise ABD mahremiyet kanunları çerçevesindeki durumları oldu: ikisi de aynı kanunlarla bağlılar ve örneğin seçilecek kişilerin bu kanunlarla uyumluluğu (örneğin 18 yaşın üzerinde olmaları vs.) aynı... yani salt teknik alt yapının bilinmesi, oylama kriterleri vs. gibi Vikipedi kriterleri açısından değil, yasal ve reel kriterler açısından da bir aynılık söz konusu. İki fonksiyon için de ilgili mahremiyet kanunlarının genel bir bilgisi, aynı prosedürsel gereklilikler ve sınırlamalar söz konusu. Bu konuda fikirleriniz nelerdir? Denetçilik sürecini buraya getirirken yaşadığımız zorlukları hatırladığımda bu bana oldukça cazip geliyor. Meta'daki diğer konuştuğum arkadaşlara bu öneriden bahsettiğimde şiddetle desteklediler; siz ne dersiniz?
  3. Şu anda ben İngilizce Vikipedi'deki sistemi aktarıyorum - göz attım diğer büyük Vikipedilerde genelde böyle yapmışlar... bununla birlikte, elbette ana kurallar dahilinde kaldığımız sürece, gerek prosedür açısından gerekse detaylar açısından birebir aynı sistemi takip etme zorunluluğumuz yok. Zamanınız varsa, ilgileniyorsanız, İngilizce Vikipedi'deki sisteme göz atıp, "aslında şöyle geliştirilebilir", "aslında biz şöyle yapabiliriz" diyebilirseniz - harika olur ^_^
• Teşekkürler, iyi çalışmalar... - - noumenon א mesaj 00:25, 28 Temmuz 2009 (UTC)

• Gördüğüm kadarıyla gözetmenlik fonksiyonu uzun zamandır var bizler diğer konularda olduğu gibi bu fonksiyonuda gündeme getirmemiz geç oldu. Yavaş gelişen bir vikiyiz gelişmeleri ve yenilikleri adapte etme konusunda zorluk çekiyoruz. Bu bakımdan yukarıdaki sebeblerden dolayı aktif hale getirilmesinde mahsur görmüyoruz. İlk etapta ingilizcesi iyi olan arkadaşlar çeviri yaparak olayın hızlandırılmasında büyük rol oynayacaklardır. Bir takım önerilerde bulunması için bu gerekli. Diğer yandan hukuki yönünü bir bilene sormak gerekecek. İnşallah hepimiz için hayırlı olur... --Karduelis^msj 09:35, 28 Temmuz 2009 (UTC)

• Gözetmenlik uygulamasını aktif hale getirmemiz için belirli sebepler olgunlaştı. Topluluk gün geçtikçe büyüyor. Vikipedi'nin arama motorlarında çıkan sonuçlarda üstlerde (bazen en üst) yer alması sebebiyle yükselen ziyaretçi sayısı var. Girilen maddeleri hızlı bir şekilde kontrol etmek, müdahale etmek gün geçtikçe daha zor hale geliyor. Ayrıca bence önemli konularda bir tanesi de buraya gelen bazı kullanıcıların işleyişi tam olarak kavrayamadıkları için kişisel bilgilerini/detaylarını maddelerin içine yazmaları ve bu sürümlerin geçmişte görülebilir bir şekilde kalması. Kişisel bilgilerin istenmeden veya kaza ile bir kez yayınlanmış olması bunları geçmişten silmemizi imkansız hale getiriyor. Ayrıca bir örnek olarak da Vikipedi'de biyografisi mevcut olan bir kişinin kişisel bilgilerinden bir kısmının silinmesini istemesi çok sıradışı bir durum olmaz sanırım. Böyle bir durumda geçmişi silmek de teknik olarak imkansız. Yasalara tezat oluşturabilecek yorumların ve telif ihlallerinin silinmesi yetkisi de bunların yanında ekstra kazançlarımız olacaktır. Son olarak da hali hazırda denetçi olanlara bu yetkinin otomatik olarak verilmesi hususunu destekliyorum. Teknik olarak konuya daha hakimler ve yabancılık çekmeyeceklerdir. Hızlı bir şekilde politika sayfasını oluşturup bu özelliği kullanmaya başlayalım derim.--Eldarion 08:11, 31 Temmuz 2009 (UTC)

• Eldarion'un fikrine katılıyorum. Ayrıca Noumenon'un Denetçilik yapabilen kullanıcıların Gözetmenlik yapabileceği fikri akla yatkın. Zaten hizmetli seçilebilen biri Bürokratlık ya da Denetçilik görevini başarıyla yerine getirirken bu sayede gereksiz bir oylamanın da önüne geçmiş oluruz. Ancak o kişiyi sevmeyip o kişinin bilgilerini sildirmek isteyenleri (çoğunlukla Fethullah Gülen, Adnan Oktar, Doğu Perinçek... v.s) nasıl tespit edeceğiz? Bir de tam olarak gözetmenliği anlayamadım. Birinin bilgisi saklandığında gözetmen dışındak hiç kimse (hizmetli de dahil) göremeyecek mi?--Sαвяí¢αи76^ileti 12:27, 4 Ağustos 2009 (UTC)

• • Öncelikle teşekkürler Sabrican76; eminim bu sorular birçok başka arkadaşın da kafasını kurcalıyordur. Hemen yanıtlayayım:
    1. Bilgilerin "gizlenmesi" silmenin çok ötesinde, yani hizmetliler dahil, gözetmenler dışında kimse göremiyor gizlenen bilgileri.
    2. Yukarıdaki nokta yüzünden de işte bir bilginin gizlenmesi için çok net birkaç, yasal temellere dayanan kritere rağbet ediliyor. Yani birisinin çıkıp "şu bilgiyi gizleyin" demesi yetmiyor; aynen denetçilerin yaptığı denetlemelerde olduğu gibi mahremiyet kanunları çerçevesinde genellikle dönüyor meseleler ve bu kanunlar çerçevesinde bir şeyler sıklıkla gizleniyor veya gizlenmiyor. Örnek vereyim: birisi çıkıp Adnan Oktar ile ilgili herhangi bir bilgiyi gizletmek istese, bu gerçekleştirilmez. Fakat biri gelip "Adnan Oktar'ın kimsenin bilmediği cep telefon numarası şudur: XYZXYZZ" diye bir değişiklik yaparsa bu gizlenir; zira kişinin kamuya sunmadığı olası bir kişisel bilgisinin kendi izni olmaksızın sunumu olur (o numara cidden Adnan Oktar'ın olsun olmasın). Bir başka örnek: birisi gelip bir Fethullah Gülen'in maddesinden rastgele bir paragrafı veya tüm maddeyi gizlemetemez veya talep edemez, fakat birisi gelip Fethullah Gülen'in bir kitabının tam metnini madde olarak eklemişse, bunu salt silmekle yetinmeyip gizlemek isteyebiliriz; çünkü sonuçta silince içeriğe hizmetliler yine erişebileceklerdir. Oysa telif hakkı ihlâlinin erişilebilirliğini olabilecek en asgari seviyeye indirmek isteriz. Politikalar çevrilince kapsam iyice belli olacak; ama cidden çok az (toplamda 3 kriter) ve tamamen yasalarla ilişkisi olan kriterlerden bahsediyoruz. Teşekkürler, iyi çalışmalar... - - noumenon א mesaj 00:00, 5 Ağustos 2009 (UTC)

• Bence de bu özelliğin Türkçe vikiye kazandırılması çok önemli. Zira geçmişlerde kalan telif ihlalleri, hakaretler, vb. içerik geri alınmakla ya da silinmekle tam anlamıyla yok olmuyor. Bu nedenle bu özelliğin gerekli olduğu kanısındayım. Denetçilerin buna kendiliğinden sahip olması da mantıklı. Denetçiler zaten işlevlerini kullanmada çok sıkı kurallara tabiler, gözetmenlik için en uygun grup bence de onlar olacaktır. Böylece gereksiz bürokrasinin de önüne geçmiş oluruz. en.wiki'ye bakamadım ama, bu özellik en çok viki kullanıcılarının kişisel bilgilerinin ya da viki dışı kişilerin özel bilgilerinin açıklanması, ağır küfür, hakaret gibi durumlarda işe yarayacaktır. Bunlar maddelere ya da çeşitli sayfalara eklenebileceği gibi kullanıcı adı olarak da karşımıza çıkabiliyor. Bu nedenle önünün alınmasında yarar var. --Yabancı^msj 17:48, 5 Ağustos 2009 (UTC)
• Yorum Aslında geçmişteki bilgilerin silinmesi için gözetmenliğe gerek yok. Vikipedi'deki yönergeler ve politiklardan okuduğum kadarıyla hizmetliler de maddeyi silerek, daha sonra istedikleri sürümleri geri getirebiliyormuş. Bu sayede sorunlu kısımlar çıkarılarak maddenin geçmişinden yok edilebiliyor ve bunları sadece hizmetliler görebiliyormuş. Gözetmenlik Vikipedi'nin şeffaflık ilkesini zorlayan ve gereksiz bir uygulama olacaktır. Çünkü benzer bir şeyi hizmetliler de yapabiliyor ve bazı kullanıcılara böyle bir yetki tanımak, büyük tartışmaları da beraberinde getirecektir. --88.253.158.140 11:24, 14 Ağustos 2009 (UTC)

Hizmetli arayüzüne vakıf olmayan arkadaşlar için bu konuya açıklık getireyim. Örneğin Fenerbahçe Spor Kulübü sayfasına futbolculardan birinin özel bir bilgisi yazıldı ve bunun silinmesi isteniyor. Yukarıdaki anonim kullanıcının tavsiye ettiği yöntem ile bir hizmetli maddeyi sildi. Geri getirme sayfasına girdiği anda karşısına madde üzerinde yapılmış olan 3 bin küsür değişikliğin hepsi gelecek ve hizmetli silinmesi istenen sürüm haricinde olan bütün sürümlerin yanındaki kutuları teker teker işaretleyecek ve geri getirme işlemi yapacak. 3 binden fazla kutunun tek tek işaretlenmesi işleminin yaratacağı zaman kaybını tartışmaya gerek bile duymuyorum açıkçası. --Eldarion 10:20, 18 Ağustos 2009 (UTC)

• Büyüyen vikipedimiz için gözetmenlik çok yararlı olacaktır. Maddelerin geçmişinde yer alan telif içerikli bilgilerin ya da kişisel verilerin gizlenmesi ve bu gizleme etkinliğinin belirli kurallara göre yapılacak olması vikipedinin konulara, kişilere ve en önemlisi telife verdiği önemin bir göstergesi olacaktır. Kesinlikle destekliyorum. e.c. 16:48, 22 Ağustos 2009 (UTC)

• Kısaca bence uygundur demem yeterli sanırım. Noumenon'a katılıyorum. --Manco Capac ⇨⌨ 12:33, 10 Eylül 2009 (UTC)

• Gözetmenlik kriterleri ve bu kriterlere uygun kişiler belirlendimi?bu görev pek çok tartışmaya sebep olabilirmi?--Kamuran otukenli 14:52, 31 Ekim 2009 (UTC)

Denetçi olanların otomatik olarak gözetmen olmasının uygun olduğunu düşündüğümü söylemekle başlamış olayım. Denetçilerimizin tamamı değerli kullanıcılar, görevlerini başarılı bir şekilde yerine getirdiler, bu görevin de üstesinden geleceklerine inancım tam.

Yalnız anladığım kadarıyla gözetmenin ne iş yapacağı ile ilgili görüşlerde bir birlik yok. Ben bildiğimi anlatayım, yanılırsam düzeltilir zaten.

VP:YİB ve VP:İF politikalarında da belirtildiği üzere maddelere hakaret eklenmesi son derece sakıncalı, hatta bu nedenle en.wp'nin hızlı silme politikasına "Elle siliyorsanız ve iftira/saldırı varsa mutlaka temizleyin, temizlemeden silerseniz gözetmene haber verin" ibaresi eklemişler.

Malumunuz, internet sitelerini kapattırmayı ve VP:OTRS sistemine avukatları aracılığıyla tehdit e-postaları attırmaya bayılan sevimli bir abimiz var. Bu abinin maddesinin vandalizme uğradığını ve tüm içeriğin çıkartılıp küfür eklendiğini varsayalım. İnternetten anlamayan hakimleri kolaylıkla etkileyip isteği kadarı çıkartabilen avukatları hemen bu maddenin vandallanmış sürümünü bilipbilmediğibilinmezkişi ile tespit ettirecek, Vikipedi'ye erişimi kolaylıkla engelletecektir. Uğraş dur sonra...

Bu nedenle gözetmen, özellikle yaşayan kişiler hakkındaki iftira, saldırı, küfür değişikliği sürümlerini hizmetlilerin bile göremeyeceği şekilde gizler. Yoksa bu türdeki her değişiklikteki maddeyi silerek o sürüm dışındaki tüm sürümleri geri getireceğiz diye uğraşırsak motoru yakarız hizmetliler olarak.

Ayrıca bir de telif ihlalleri var, o açıdan da işe yarayacaktır. Bugüne kadar olmadı (en azından benim bildiğim kadarıyla), lakin yarın biri "Telif haklarımı ihlal ettin, çıkışta bekle!" diye gelecek olursa kapımıza, bu durumda gözetmene iş düşecektir. İstisnasız tüm telifli sürümler için gözetmenin posasını çıkarmaya gerek olacağını sanmam. Zaten orijinal politika da "Vakıf talebi olursa" demiş.

Vikipedi'ye hayırlı olsun...

Vito Genovese 16:04, 10 Kasım 2009 (UTC)

• Tartışma açıldığından bu yana dört ay geçmiş. Yeterli bir süre. Uygulamaya başlanmasını destekliyorum.  Levent İleti Katkılar   07:08, 4 Aralık 2009 (UTC)

• Ben de uygulamaya başlanmasını destekliyorum.--Captain Bradley^{Mesaj Sayfam} 07:19, 4 Aralık 2009 (UTC)

Kesinlik

• Son güncel tartışmalar 10 Kasım'dan bu yana aksi yönde görüş belirtilmediğinden; ve gözetmenlik seçimleri başladığından, bu politikanın kesinleşerek kapatılmasına, fikir birliğiyle karar verilmiştir.  Levent İleti Katkılar   13:16, 17 Aralık 2009 (UTC)

Oversight

Hello!

I've mailed your two local oversights with a request. None of them have done this within 24 hours. Since the request was about a libellous information, I have now done it as an urgent case myself as a steward. The content of the page was a libellous attack on a German Wikipedia admin. I just want to notify you since you have local oversights. If there are any open question, then please direct them to me via email or leave me a message on my talk page on meta wiki. Best, -Barras 08:35, 14 Mart 2011 (UTC)

They both have been notified of your post here. Thank you.

Vito Genovese 19:37, 14 Mart 2011 (UTC)

I sent another request to Eldorian. Just making a notice here. -Barras 12:13, 15 Mart 2011 (UTC)

If it's something that could also be handled with RevDelete, I'd be more than happy to take care of it. Then the revision would have a sysop-only visibility. But of course, if it is more serious than that, we'll have to let our OS handle it.

Will move this thread to Vikipedi tartışma:Gözetmenler in a couple of days by the way.

Vito Genovese 12:23, 15 Mart 2011 (UTC)

The problem is that there is a user who keeps strongly and really heavily insulting German admins by using their real name. Those things need to be oversighted. The problem is just that this wiki has their own local overisghts and so we [stewards] can handle it ourselves. -Barras 19:51, 15 Mart 2011 (UTC)

Neither our local policy nor the global policy have anything against stewards handling local oversighting. Our policy states "Stewards can assume the role of oversight in all wikis" while the global one states "Local oversighters should generally handle local oversighting, when they're available. Stewards may perform local oversighting in emergencies, during crosswiki oversighting, or if there are no local oversighters available." Since this is quite similar to crosswiki oversighting, I believe we have no right to force you jump through hoops. I don't know what our oversights would have to say about this (Guys?), but I am perfectly fine with stewards doing what has to be done, especially when it comes to something delicate as this.

Vito Genovese 20:08, 15 Mart 2011 (UTC)

For urgent situations like this, there is no problem for a steward to use his/her authorization to oversight. I already did take care of reguests from Barras. --Eldarion 09:49, 16 Mart 2011 (UTC)

• From steward view: We usually do not act on wikis with local oversighters. We also do not do checkuser actions on wikis with checkusers as well as we don't promote users on wikis with existent and active bureaucrat. This is the general rule we follow. If there is a clear statement like "Stewards can act here as oversighters even if we have local ones, no matter if they are around or not." then we can act here, otherwise we won't do it exempt we get no reply from oversighters within 24 hours after the request has been made. -Barras 13:12, 16 Mart 2011 (UTC)

Ek haklar

Merhabalar,

Gözetmenlere üç ek hak verilmesini de içeren kapsamlı bir paket teklif verilmiştir. Şuradan (gelecekte bakacak olanlar için değişmeyecek bağlantı) ulaşıp görüşlerinizi paylaşmanız rica olunur.

Vito Genovese 10:35, 19 Haziran 2012 (UTC)