Vikipedi:Haftanın seçkin maddesi/42. Hafta 2017

Bizans ikonoklazmı, (Grekçe: Εἰκονομαχία, İkonomahia), Bizans İmparatorluğu'nda ikonaların tahrip edildiği ve ikonalarla ilişkili her türlü dinî pratiğin yasaklandığı dönemdir. Grekçe bir terim olan ikonoklazm, "tasvir kırıcılık" anlamına gelmekle beraber kültürel değer taşıyan çeşitli maddi ögelerin siyasi ya da dinî sebeplerle bilinçli olarak imha edilmesini tanımlamaktadır. İki farklı dönem hâlinde cereyan eden Bizans ikonoklazmının ilk devresi III. Leon'un 726 yılında Halki Kapısı üzerinde bulunan İsa heykelini indirmesi ile başlayıp 787'de İkinci İznik Konsili'nin ikonoklazmı lanetlemesi ile son bulurken ikinci devre ise 814'te V. Leon tarafından yine Halki İsası'nın yerinden indirilmesi ile başlayarak 843'te yine bir konsilin ikonoklazm karşıtı kararları ile sonlanmıştır. Roma paganizmindeki pratiklerden kaynağını aldığı düşünülen ikonalar, iki boyutlu tasvirler iken zaman içerisinde bu anlayış değişmeye başlamış ve elbiselere dahi tasvirler işlenmeye başlanmıştır. Özellikle Hristiyanlığın yasallaşmasıyla birlikte hızlı bir şekilde dinde yer edinmeye başlayan ikonaların etrafında hastalık iyileştirme, bela defetme gibi inançlar gelişmeye başlayarak ikonaların kanaması ve konuşması gibi doğaüstü özellikler atfedilmeye başlanmıştır. Bu inançlar On Emir'in "oyma put yapmayacaksın ve onlara tapınmayacaksın" buyruğuna karşıtlık olarak görülüp putperestlikle bağdaştırılarak 4. yüzyılda tepki çekmeye başlamış, bu tepki 8. yüzyıla gelindiğinde ikona karşıtı hareketin doğmasını sağlayacak kadar olgunlaşmıştır. (Devamı...)