Uzay Araştırma ve Teknolojisi Enstitüsü

Uzay Araştırma ve Teknolojisi Enstitüsü (SRTI-BAS) (Bulgarca; Институт за космически изследвания и технологии, Institut za kosmicheski izsledvaniya i tekhnologii) Bulgar Bilimler Akademisi altında uzay bilimi konusunda çalışmalar yapan bir araştırma kurumudur.

Uzay Araştırma ve Teknolojisi Enstitüsü Институт за космически изследвания и технологии
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi1987
TürüUzay ajansı
AdresSofya
Web sitesispace.bas.bg

SRTI-BAS'ın misyonu, Uzay Fiziği, Dünya ve Gezegenlerin uzaktan gözlenmesi, Havacılık Sistemleri ve Teknolojileri alanında temel ve uygulamalı çalışmalar yürütmektir.[1]

Yakın plan değiştir

SRTI'nin faaliyet alanlar arasında uzay fiziği, astrofizik, görüntü işleme, uzaktan gözlem, yaşam bilimleri, bilimsel ekipmanlar, otomatik ve pilotlu olarak uzay keşfi ve kullanım alanındaki deneylerin hazırlanması ve uygulanması konuları vardır. Uzay araçları kontrol sistemleri üzerine araştırma yapmak, hava ve uzay araçları için ekipmanlar, kozmik malzeme ve teknolojilerin yaratılması ve bunların ülke ekonomisine aktarılması için faaliyetler, yüksek lisans öğrencilerinin eğitimi diğer çalışma faaliyetleri arasındadır.[1]

Tarihçe değiştir

Bulgar bilim adamlarının uzay araştırmalarına katılımı, 1969 yılında Bulgaristan Bilimler Akademisi Başkanlığı'nda Uzay Fiziği Bilimsel Grubu'nun (SGSP) oluşturulmasıyla başladı.[2] 1974 yılında, SGSP'ye dayalı olarak Uzay Araştırmaları Merkezi Laboratuvarı (CLSR) kuruldu. Bulgaristan Bilimler Akademisi'ndeki Uzay Araştırma Enstitüsü (SRI) 1987'de Uzay Araştırmaları Merkezi Laboratuvarı'nın yerini aldı. Bulgaristan Bilimler Akademisi'nde 23 Mart 2010 tarihli BAS Genel Kurulu Kararı ile gerçekleştirilen reform kapsamında, SRI ve Güneş-Karasal Etkiler Enstitüsü (STII) yeni bir birim oluşturmak için birleşti. Neticede 2012'de Uzay Araştırma ve Teknoloji Enstitüsü (SRTI) olarak yeniden adlandırıldı.[3]

SRTI-BAS'dan gelen Bulgar bilim Intercosmos programına dahil oldular. Bu programda ilgili deneyler hazırlamak, çeşitli uydular ve roketler için ekipman tasarımı gibi konular yer alıyordu.

1979'da ilk Bulgar kozmonot Georgi Ivanov, Soyuz 33 ile uzaya çıktı.

1981 yılında iki uydu yapıldı; Bulgaristan 1300 ve meteor Priroda 2-4 (meteor 1-31). Bunların iç aksamı tamamen Bulgar ekipmanları ile yapılmıştı.[4]

1984 yılında SRTI-BAS ekipleri, "Venüs-Halley Kuyruklu Yıldızı" projesinin gerçekleştirilmesi için uluslararası "Vega 1 ve 2" (1984) projelerinde yer aldı.[5]

1988'de ikinci Bulgar kozmonot Alexandar Alexsandrov, Soyuz TM-5 ile Mir uzay istasyonuna uçtu. Fobos programı dahilinde çalışmalarda bulundu.[6] Ayrıca, Uzay İstasyonu (SS) "MIR"'de öncelikle "tohumdan tohuma" bitkilerin yetiştirilmesi amaçlanan " SVET" adı verilen uzay serası oluşturuldu.[7]

2001 yılına kadar "MIR" aktif olarak çalıştı ve Dünya yüzeyinin parametreleri hakkında veri elde etmek için "NEVROLAB-B" ve "R-400" programlarını oluşturdu.[8]

Son yıllarda Enstitü, Avrupa Birliği'nin 6., 7. ve Horizon 2020 çerçeve programlarında, PHARE programında ve NATO projelerinde çalışmaktadır.

Yayınlar değiştir

2004 yılından bu yana SRTI-BAS, web sitesinde[9] " konferanslar düzenlemektedir. 2010'daki yeni organizasyon öncesi de STIL-BAS tarafından atölye ve konferanslar düzenlenmiştir. Yapılan faaliyetler SRTI-BAS web sitesinin 'Yayıncılık faaliyeti' bölümünde de bulunabilir.

Bulgaristan'da Havacılık ve Uzay Araştırmaları dergisi (Aerospace Research in Bulgaria) 1978'de Bulgaristan'da Uzay Araştırmaları adı altında kuruldu. Kurucusu ve ilk editörü Kiril Serafimov (1978–1990)oldu. Yıllar içinde görev yapan editörler ise; Prof. Boris Bonev (1991–1996), Prof. Nikola Georgiev (1996–2006) ve Prof. Garo Mardirosyan (2006 – şimdiye kadar). Dergi iki kez isim değiştirmiştir. Önceleri Bulgaristan'da Uzay Araştırması adıyla yayınlandı ( No. 1-8), 9.sayıdan 15.sayıya dek adı "Аерокосмически изследвания в България" olarak değiştirildi. Bulgarca, Rusça ve İngilizce olarak yayınlanmaktadır. 2001'den beri derginin adı Bulgaristan'da Havacılık 15 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve Uzay Araştırmalarıdır ve içeriği tamamen İngilizce olup, özetleri Bulgarca veya Rusçadır.[10]

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b "About SRTI". SRTI-BAS. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2021. 
  2. ^ Kutiev, I., Bulgarian Geophysical Journal, 2008, Vol. 34, p. 55, "Archived copy" (PDF). 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2010.  (in Bulgarian)
  3. ^ "About SRTI, Short history". SRTI-BAS. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2017. 
  4. ^ Serafimov (1984). "Bulgarian Space Activity". Advances in Space Research. Elsevier. 3 (10–12): 1-6. doi:10.1016/0273-1177(84)90052-8. 
  5. ^ "The Venus-Halley Missions". 2004. 26 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2017. 
  6. ^ Avanesov (1991). "Results of TV imaging of phobos (experiment VSK-FREGAT)". Planetary and Space Science. Elsevier. 39 (1–2): 281-295. doi:10.1016/0032-0633(91)90150-9. PMID 11538495. 
  7. ^ Ivanova (2002). "Greenhouse aboard MIR shows plants can thrive in space" (PDF). 21st Century Science & Technology: 41-49. 7 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Mayıs 2021. 
  8. ^ "CEOS EO HANDBOOK – INSTRUMENT SUMMARY - R-400". CEOS EO Handbook. 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2017. 
  9. ^ "Publishing activity". SRTI-BAS. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2017. 
  10. ^ "History". Aerospace Research in Bulgaria. 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2017.