Uyuyan gemi
Uyuyan gemi, mürettebatın çoğunun veya tümünün yolculuğu bir çeşit derin uykuda veya askıya alınmış canlılık[not 1] durumunda geçirdiği varsayımsal bir mürettebatlı uzay aracıdır. İnsanların uzun süreli askıya alınmış canlılığına izin veren bilinen tek teknoloji, embriyo uzay kolonileştirmesi kavramının arkasında bulunan embriyo kriyoprezervasyonu (cryopreservation; dondurarak saklama) yoluyla erken evredeki insan embriyolarının dondurulması işlemidir.
Uyuyan gemilerin kurgudaki en yaygın gösterilen görevi, genellikle düşük ışık hızında yıldızlar arası veya galaksiler arası seyahat amacıyla insanları gidecekleri yere ulaştırması içindir. Bu tür yolculuklar için seyahat süreleri yüzlerce veya binlerce yıla ulaşabilir ve asli ekibin hedeflerini görmesi için gerekli olan askıya alınmış canlılık gibi bir tür yaşam uzatması yapılabilir. Askıya alınmış canlılık teknolojisi, nesil gemisi (generation ship; ışık-altı hızda seyahat eden varsayımsal bir yıldızlararası ark yıldız gemisi) olarak kullanılamayan gemilerde de gereklidir.
Astronotları dondurmak muhtemelen tüm vücut vitrifikasyonunu (vitrification; camlaştırma) içerecektir ve büyük olasılıkla kırılma riskini azaltmak için 145 kelvinde dondurulacaklardır.[1]
Askıya alınan canlılık, yolculuk sırasında ihtiyaç duyulmayan mürettebat üyeleri tarafından ya da bir üretken tarafından bir dolap aygıtı olarak yaşam destek sistemi kaynaklarının tüketimini azaltmak için de yararlı olabilir ve bu nedenle uyuyan gemiler bazen de tamamen gezegenlerarası seyahat bağlamında bir görünüm oluştururlar.
Kurgudaki örnekleri değiştir
Bilimkurgu edebiyatında ve filmlerinde uyuyan gemilerin sayısız örnekleri vardır. En iyi bilinen örneklerden bazıları:
- "Far Centaurus", yayınlayanlar: Destination: Universe! ile AE van Vogt
- Gezegenler arası uyuyan gemi USSC Discovery One, tüm Space Odyssey serisinin ana konularından biridir. Söylendiği gibi 2001: Bir Uzay Destanı'nda altı mürettebat üyesi uzay aracında: Komutan "Dave" Bowman ve Frank Poole diğerlerinden önce derin uyku kipinden çıkarılmış; Victor Kaminsky, Jack Kimball ve Charles Hunter altıncı üye psikopatik yapay zekâ HAL 9000 tarafından öldürülmüştür.
- Pandorum
- 2016 yapımı film Uzay Yolcuları, 5.000 yolcuyu derin uyku kipinde tutan Avalon yıldızgemisinin, uyku kapsülü sistemi asteroit çarpışması sonucunda bozulmaktadır.
- 1998 yapımı Uzayın Derinliklerinde
- Maymunlar Cehennemi (film, 1968)
- Avatar
- Stargate SG-1, kriyostazda mürettebatı olan bir gemi bulunur.
- Yıldız Geçidi Evren'de, Destiny mürettebatı, olası bin yıllık bir yolculuk sırasında uyumak için durağanlığa girer.
- Prometheus
- SS Botany Bay, Uzay Yolu: Orijinal Seri bölümü "Space Seed"'den uyuyan adam (ayrıca Star Trek II: Khan'ın Gazabı ve Bilinmeze Doğru: Star Trek'de bahsedilir) Khan Noonien Singh'i taşıyor.
- Think Blue, Count Two'da Cordwainer Smith tarafından "yelkenli gemi" olarak adlandırıldı.
- Cargo
- Frederik Pohl'un Zamanın Sonundaki Dünya adlı romanında bahsi geçen New Mayflower ve Ark
- After Earth
- Homeworld
- Freelancer (video oyunu) – ittifak tarafından inşa edilen beş uyuyan gemi: Bretonia, Rheinland, Hispania, Kusari ve Liberty
- Uzay İstasyonu-yıldız gemisi melezi Yıldızlararası'nda, Endurance, NASA astronotları tarafından, insanlık için yeni bir gezegen bulmak veya gezegeni insan embriyolarıyla bombalamak amacıyla bir Solucandeliğinden başka bir galaksiye seyahat etmek için kullanılır.
- Ufuk Faciası - Lewis ve Clark gemisi Event Horizon gemisine ne olduğunu bulmak için gönderilir. Mürettebat derin uyku moduna alınır.
- Civilization: Beyond Earth video oyununun resmî fragmanında, insanları Dünya'dan yabancı bir gezegene taşıyan bir uyuyan gemi görüldü.
- Mass Effect: Andromeda - insan ırkının temsilcileri, diğer Samanyolu Gök Adası yarışlarına ek olarak, bir takım yeni ev olacak dünyası gezegeni kolonize etmek amacıyla bir dizi ark gemisiyle Andromeda Gök Adasına giderler. Gök Adalar arasındaki 2.5 milyon ışıkyılı geçiş süresini azaltan, ışıktan daha hızlı bir seyahat biçiminin keşfinden dolayı yolculuk süresi sadece 600 yıldır (buna karşılık, oyunda Andromeda yönünde de gönderilen bir kargo gemisinin yolculuğunun 2 milyon yıldan fazla sürmeyeceği belirtiliyor).
- Halo
- Hyperion, Dan Simmons'ın romanı. Tohum gemileri, yolcuları seyahatin uzunluğu için füg evresi (bakınız: psikojenik füg) benzeri bir duruma sokan hafif seyahatten daha yavaş bir türdür.
Ayrıca bakınız değiştir
Notlar değiştir
- ^ "'Askıya alınmış canlılık' söylemi, biyolojik işlevin geçici (kısa veya uzun süreli) yavaşlatılması veya durdurulmasıdır, böylece fizyolojik yetenekler korunur."
Kaynakça değiştir
- ^ Merkle, Ralph (Dr.); Ventura, Tim (12 Temmuz 2006). "Sleeper Ship: Ralph Merkle on Space Cryonics and Nanotech" [Uyuyan Gemi: Ralph Merkle Uzayda Kriyonik ve Nanoteknoloji] (PDF). americanantigravity.com (İngilizce). American Antigravity. s. 4. 30 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.