Vikipedi

Usame bin Ladin'in röportajları

1990'lerin başından beri çeşitli basın organlarında, Usame bin Ladin ile yapılan röportajlar yer almaya başladı. Aşağıda, yayımlandığı tarihe göre bin Ladin ile yapılan röportajlar verilmiştir.

Usame bin Ladin (sağda), Pakistanlı gazeteci Hamid Mir ile 1997'de yaptığı röportaj sırasında.

1993 The Independent röportajı değiştir

6 Aralık 1993'te The Independent'ta yayımlanan ve Robert Fisk ile Sudan'ın kuzeyindeki Almatig köyünde gerçekleştirdiği röportaj, bin Ladin'in Batılı bir gazeteciyle yaptığı ilk röportajdı.[1] "Sovyet karşıtı savaşçı, ordusunu barış için yola koydu" başlığıyla yayımlanan röportajda, "Suudi iş adamı" olarak bahsedilen bin Ladin'in Almatig ile başkent Hartum arasındaki otoyol inşaatını gerçekleştirdiği belirtilmişti.[1] Basında yer alan Afganistan'dan yüzlerce Arap savaşçı getirdiği ve Cezayir, Mısır ve Tunus'ta cihat savaşları başlatacağı yönündeki iddialar için "medya ve konsoloslukların saçmalaması" diyen bin Ladin, "Ben bir inşaat mühendisi ve agronomistim. Eğer burada, Sudan'da eğitim kampları kursaydım, muhtemelen bu işi yapamazdım." ifadeleriyle bu iddiaları yalanlamıştı.[1]

1994 el-Kuds el-Arabi röportajı değiştir

Ali Abdül Kerim ve Ahmed el-Nur el-Nur'un Hartum'da yaptığı bin Ladin röportajı, 9 Mart 1994 tarihli el-Kuds el-Arabi gazetesinde yayımlandı.[2] Kendisinin köktendinci olduğu yönündeki iddiaları reddeden bin Ladin, ilk olarak 1983'te ziyaret ettiği Sudan'daki tarıma uygun ile yatırıma elverişli alanların varlığı sebebiyle dört yıl önce buraya geldiğini, tarım ve yol yapımı konusunda çalışmalar yaptığını belirtmişti.[3]

1996 The Independent röportajı değiştir

10 Temmuz 1996 tarihli The Independent gazetesinde, Robert Fisk'in bin Ladin ile Afganistan'ın Nangarhar ili sınırlarındaki dağlık bir bölgede yaptığı bir röportaj yayımlandı.[4] 25 Haziran 1996'da gerçekleşen Huber Kuleleri saldırısının sorumluluğunu şahsi olarak üstlenmeyen bin Ladin, bu saldırının Suudi Arabistan'da bulunan Amerikan askerlerine karşı ülke halkının duyduğu nefretin bir göstergesi olduğunu ve aynı kaderi paylaşmaması için Birleşik Krallık kuvvetlerinin ülkeden ayrılması gerektiğini belirtmişti.[4] Amerika Birleşik Devletleri ve Suudi Arabistan'dan gelen baskılar sonucu terk etmek zorunda kaldığı Sudan'dan sonra yerleştiği ve kendisi için "en güvenli yer" olarak tanımladığı Afganistan'da, şu anda "Amerikan sömürgesine" dönmüş olan Suudi Arabistan'da şeriatın geçerli olacağı "gerçek" bir İslam devleti kurma çalışmalarını yürüteceğini eklemişti.[4]

1996 Roz el-Yusuf röportajı değiştir

17 Temmuz 1996 tarihli Roz el-Yusuf dergisinde, Feyza Saad ile Londra'da yapıldığı belirtilen bir bin Ladin röportajı yayımlandı.[5] Bin Ladin'in "köktendinci terörist operasyonlarının baş finansörü" olarak tanımlandığı röportajın, çoğu Afgan Arabı ve yabancı olan korumalar tarafından korunduğu, Londra'nın kuzeyindeki Wembley bölgesindeki lüks bir villada gerçekleştirildiği belirtilmişti.[5] Kendini tanıtmaya başlayan Bin Ladin "Takma ad kullanarak Sudan pasaportu taşımaktayım. Adım Usame bin Ladin. 44 yaşındayım ve Suudi Arabistan Krallığı'ndaki Mekke'de doğdum. Sovyetler Birliği Kâbil'i işgal ettiğinde, şu anda bahsetmek istemediğim sebeplerden ötürü krallığı terk etmiştim ve Türkiye'de yaşamaktaydım. Burada ticaretle uğraştım. İstanbul'da kaldığım yıllarda, İran-Irak Savaşı sebebiyle İran'dan kaçmış olan İranlı tüccarlarla tanıştım. Bu sırada Arap mücahitler CIA'in yardımıyla İstanbul'da kurulan bir geçiş kampı üzerinden Afganistan'a gitmekteydi. Gönüllüler bu kampta kalmakta ve buradan Afganistan'a yollanmaktaydı." ifadelerini kullandı.[5] İranlı tüccarlarla birlikte Afganistan'a varmasının ardından mücahit kamplarına yiyecek, tıbbi malzeme ve silah yardımı yaptıklarını, Pakistan'a geçtiğinde ise Ulusal İslam Cephe üyesi üç Sudanlının kendisini Sudan'da gerçekleştirdiği projeler için ikna ettiğini belirtmektedir.[5] Bu noktadan sonra röportajı gerçekleştiren Feyza Saad, bin Ladin'in Nisan 1992'de Sudan'a gittiğini, Ulusal İslam Cephe lideri Hasan el-Turabi ile gerçekleştirdiği görüşme sonrasında kendisiyle iş birliği yaptığını ve Ulusal İslam Cephe üyesi olduğunu, Peşaver'den Sudan'a birçok Afgan Arabının geldiğini yazmaktadır.[6] Bin Ladin'in mühendislik diploması sahibi olduğunu belirtmesinin ardından Sudan'da kurduğu inşaat şirketinin ülkedeki çeşitli yapıların inşasını gerçekleştirdiğini eklemektedir.[6] Bin Ladin, büyük bir kısmı Human Concern International adlı kurumdan gelen yardımları kendi kuruluşu aracılığıyla Arnavutluk, Malezya, Pakistan, Hollanda, Birleşik Krallık, Romanya, Rusya, Türkiye, Lübnan, Irak ve bazı Körfez ülkeleri olmak üzere toplam 13 ülkede yardım faaliyetleri yürütmek için kullandığını belirtmiştir.[7]

1996 el-Kuds el-Arabi röportajı değiştir

27 Kasım 1996 tarihli el-Kuds el-Arabi gazetesinde, Abdülbari Etvan ile Afganistan'daki dağlık bir bölgede gerçekleştirilen bir röportaj yayımlandı.[8][9][10] Riyad ve Huber saldırılarının, Amerikalıların Müslümanlara karşı savaşmaması yönünde bir mesaj olduğunu; ancak bölgedeki kuvvetlerini geri çekmemeleri sebebiyle Amerikalıların bu mesajı anlamadığını belirten bin Ladin, Amerika Birleşik Devletleri hükûmetinin bölgeye asker göndererek en büyük hatayı yaptığını söyledi.[10] Herhangi bir davet gelmeden, kendi isteğiyle Sudan'a gittiğini, Somalililer dışında Somali'de Amerikan askerlerine karşı savaşan tek yabancı topluluğun Afganistan'dan gelen Arap mücahitler olduğunu ve Rus askerlerin Amerikalılarla mukayese edilemeyecek kadar cesur ve sabırlı olduğunu ifade etti.[10] Taliban'ın Kâbil'i ele geçirmesi sonrasında kendisinin ülkede istenmediğini yalanlayan bin Ladin, "Taliban ile olan ilişkilerimiz mükemmel... ve onlarla birlikte hareket etmekten büyük memnuniyet duyuyoruz." ifadelerini kullandı.[10] Dağlık bir bölgede yaşamak istediğinden Sudan'a dönmeyeceğini, herhangi bir Avrupa ülkesine yerleşmektense ölmeyi tercih edeceğini ve Müslümanların, Müslüman olmayan toplulukların arasında yaşamaması gerektiğini söyledi.[10] Londra'ya gideceği yönündeki haberleri ise yalanladı.[10]

1997 Daily Pakistan röportajı değiştir

Pakistanlı gazeteci Hamid Mir ile bin Ladin arasında Celalabad yakınlarında yapılan röportaj, 18 Mart 1997'de Daily Pakistan gazetesinde yayımlandı.[11] Ekonomi üzerine lisans eğitimi aldığını belirten bin Ladin, gençlik yıllarında babasının ölümü sonrasında mirasçıları arasında paylaştırılan inşaat şirketinde çalıştığını ekledi.[12] Aralık 1979'da Rus kuvvetlerinin Afganistan'a girdiğini öğrenmesiyle birlikte savaşta yer almak için Afganistan'a gittiğini söylerken, Amerika Birleşik Devletleri'nin yalnızca Rusların karşısında olmak için mücahitlere yardım ettiğini, Suudi Arabistan ile birlikte yalnızca silah yardımında bulunduğunu ve Rus kuvvetlerinin çekilmesinin ardından bu desteğin sona erdiğini belirtti.[12] Rus kuvvetlerinin çekilmesinin ardından ülkede İslami bir yönetim istemeyen ABD hükûmetinin Muhammed Necibullah ve mücahit gruplarının oluşturduğu bir koalisyon kurma çalışmalarına giriştiğini, kendisinin Necibullah ile aynı tarafta olunamayacağı yönünde mücahit gruplarını ikna ettiğini söylerken, "Komünistlere karşı savaşıyorduk, şimdi ise Amerika Birleşik Devletleri bize komünistlerle iş birliği yapmamız için baskı yapıyor. Amerika Birleşik Devletleri'nin herhangi bir prensibi yok. Kendi çıkarları doğrultusunda her prensibi unutuyor." ifadelerini kullanmıştı.[12]

Riyad ve Huber'de gerçekleşen saldırılarla ilgisi olmadığını yinelerken, saldırılardan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.[13] Somali'de Amerikan kuvvetlerine karşı savaşması için 250 mücahidin ülkeye gönderildiğini, bir patlamada 100, çatışmalar sırasında ise 18'in üzerinde Amerikan askerinin öldürüldüğünü, bir helikopterin düşürüldüğünü ve "korkak" olarak tanımladığı Amerikan askerlerinin ülkeden "kaçtığını" belirtti.[13] Batı medyasının Amerika Birleşik Devletleri'nin Taliban'ı desteklediği yönündeki iddiaların doğru olmadığını, Pakistan'ın ise Taliban'ı desteklemesinin tek sebebini Taliban'ın asla Hindistan ile birlikte hareket edemeyecek olması olarak gösterdi.[14] İran'ın, Taliban'ın Amerika Birleşik Devletleri tarafından desteklendiği iddiaları da yalanlayan bin Ladin, Amerika Birleşik Devletleri'nin İran ile Taliban'ın ortak düşmanı olduğunu ve günün birinde Afganistan ile İran'ın birlikte hareket edeceğini söyledi.[14] Amerikan askerlerinin Suudi Arabistan'dan kovulmasını istediği için hapse mahkûm edilen Selman el-Uda'nın kendisi için örnek bir kişi olduğunu söylerken,[15] Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı olduğu belirtilen Haşimi Rafsancani, Saddam Hüseyin, Muammer Kaddafi ve Hafız Esad için ise "Müslümanların kendilerini birleştirecek ve 'dindar bir halifelik' kuracak bir lidere ihtiyacı var (...) Komünizme karşı olduğumuz kadar kapitalizme de karşıyız. Büyük miktarda bir paranın birkaç kişide toplanması İslam'a uygun değil." yorumunda bulundu.[16] Röportajın devamında ise kadınların eğitim-öğretim hakkına karşı olmadıklarını; ancak eğitim adına gerçekleştirilen İslam dışı uygulamalara karşı olduklarını söyledi.[16]

1997 The Independent röportajı değiştir

22 Mart 1996 tarihli The Independent gazetesinde, Robert Fisk'in bin Ladin ile yaptığı üçüncü röportaj yayımlandı.[17] Afganistan'da gerçekleştirilen röportajda Amerikan halkına değil, hükûmetine karşı olduğunu belirten bin Ladin, Amerika Birleşik Devletleri'nin kendisini terörist ilan etmesine "topraklarımı özgürleştirmeye terörizm deniyorsa, bu benim için büyük bir onurdur" cevabını vermişti.[17] Fisk, yaklaşık 3,5 saat süren röportaj boyunca bin Ladin'in, İsrail'i destekleyen Amerika Birleşik Devletleri'ni lanetlediğini, Avrupa devletlerini ise Orta Doğu politikası konusunda Amerika Birleşik Devletleri ile yaşadıkları görüş ayrılıkları konusunda az da olsa takdir ettiğini yazmıştı.[17] Birkaç ay önce Suudi Arabistan kraliyet ailesinden gelen bir temsilci ile görüştüğünü, temsilcinin yaptığı Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı ilan ettiği cihadı geri çekmesi durumunda Suudi Arabistan vatandaşlığı ile pasaportunun geri verilmesi ve ailesinin 2 milyar Suudi Arabistan riyali alması yönündeki teklifini reddettiğini ifade etmişti.[17]

1997 CNN röportajı değiştir

CNN muhabiri Peter Arnett ile Usame bin Ladin arasında Mart 1997'de Afganistan'ın doğusunda yapılan röportaj, televizyonda yayımlanan ilk bin Ladin röportajıydı.[18] Suudi Arabistan'ın Amerika Birleşik Devletleri'nin bir şubesi hâline geldiğini belirtip iki ülke arasındaki ilişkileri eleştirirken, ülkede şeriatı tekrar kurmayı amaçladığını belirtti.[18] Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı ilan ettiği cihadın "adil olmayan, suçlu ve zalim" hükûmete yönelik olduğunu söylerken, ülkenin Filistin, Lübnan ve Irak'taki insanların öldürülmesinin direkt sorumlusu olduğunu ve Amerikan halkının da hükûmetin bu suçları işlediğini bilmesine karşın hükûmete oy vermesi sebebiyle tamamen masum olmadığını ifade etti.[18] Saldırıların ise direkt olarak Suudi Arabistan'daki Amerikan askerlerine yönelik olduğunu, dinî inancı gereğince kutsal topraklarda Müslüman olmayanların bulunmaması gerektiğini belirterek Amerikalı sivillerin ülkeyi terk etmesi gerektiğini ve milyonlarca Müslüman'ın olduğu bir dünyada onların güvenliğini garanti edemeyeceklerini ekledi.[18] Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı yaptığı cihat ilanının ise Amerikan kuvvetlerinin Suudi Arabistan'dan çekilmesiyle değil, dünyadaki Müslümanlara karşı gösterdiği "saldırgan" tutumun sona ermesi takdirde sonlanacağını söyledi.[18] Huber Kuleleri saldırısının kendisiyle alakası olmadığını, bunu yapan kişilere büyük bir saygı duyduğunu ve onları "kahraman" olarak gördüğünü ifade eden bin Ladin, Amerikan kuvvetlerinin ülkeyi terk etmemesi durumunda bu saldırıların devam edebileceği konusunda uyarıda bulundu.[18] 1993 Dünya Ticaret Merkezi saldırısını gerçekleştiren kişi olarak tutuklanan Remzi Yusuf'un kendisi tarafından Peşaver'de ayarlanan bir evde konakladığı konusunu ise yalanlayarak Yusuf'u tanımadığını ve saldırılarla herhangi bir ilgisi veya bağlantısı olmadığını açıkladı.[18]

1998 ABC röportajı değiştir

Mayıs 1998'de, ABC News muhabiri John Miller ile yapılan ve videoya alınan röportaj, Afganistan'ın güneyindeki dağlık bir bölgede gerçekleştirildi.[19] Röportajın ilk kısımlarında bin Ladin'e kendisiyle birlikte olan adamlardan birisinin soruları yöneltilirken, ilerleyen kısımlarda Miller'ın soruları cevaplandı.[19]

1998 Al Jazeera röportajı değiştir

10 Haziran 1999'da, Al Jazeera'de Cemal İsmail ile bin Ladin arasında yapılan bir röportaj yayımlandı.[20][21] Röportaj, Aralık 1998'de, Afganistan'da yapılmıştı.[22]

1999 Time röportajı değiştir

Time dergisinin 11 Ocak 1999 tarihli sayısında, Pakistanlı gazeteci Rahimullah Yusufzai ile bin Ladin arasında yapılan bir röportaj yayımlandı.[23] Yusufzai, bin Ladin'in Amerika Birleşik Devletleri ve İsrail hakkındaki görüşlerinin değişmediğini belirtirken,[24] bin Ladin Amerika Birleşik Devletleri'nin Darüsselam ve Nairobi'deki konsolosluklarına düzenlenen saldırıların sorumluluğunu reddetse de bu saldırılardan memnun olduğunu dile getirdi.[23][25] Kimyasal ve nükleer silah arayışı yönündeki iddialar için "Savunma için bu tip silahları almak her Müslümanın görevi." ifadesini kullandı.[26] ABD tarafından Afganistan'a yapılan hava saldırılarında sivillerin de ölmesi sebebiyle saldırıları gerçekleştiren ABD için "tüm dünyanın orman kanunlarıyla yönetildiğini gösterdiler" derken, saldırıların kendilerine çok az zarar verdiğini ve Amerikan askerlerinin kendileriyle yüz yüze karşılaşamayacak kadar "korkak" olduğunu belirtti.[26] Kendisinin gösterdiği şiddete yönelik eylemlerinin dünya genelindeki birçok Müslüman tarafından desteklenmediği görüşü için ise "Dinimizi tam olarak anlamamız gerekir. Savaşmak, dinimizin ve şeriatın bir parçası. Allah'ı ve onun peygamberi Muhammed'i sevenler bunu reddedemez. Bunu reddedenler, İslam'a karşı en büyük suçu işlemiş olur." sözlerini söyledi.[27]

1999 Esquire röportajı değiştir

Esquire dergisinin Şubat 1999 tarihli sayısında John Miller'ın Afganistan'daki dağlık bir bölgede gerçekleştirdiği bin Ladin röportajı yer aldı.[28]

2001 Ümmet röportajı değiştir

Pakistan merkezli Ümmet gazetesi, 11 Eylül saldırılarından yaklaşık 2,5 hafta sonra bin Ladin ile yapılan bir röportaj yayımladı.[29] Gazetenin 28 Eylül tarihli sayısında yer alan röportajda bin Ladin, 11 Eylül saldırıları ile kendisinin ve el-Kaide'nin herhangi bir ilişkisi olmadığını ve Amerika Birleşik Devletleri hükûmetinin saldırıyı gerçekleştirenleri kendi ülkesinde araması gerektiğini söyledi.[29] Bu saldırıların ülkedeki sistemin değişmesi gerektiğini düşünen Amerikan sisteminin parçası olan kişiler, İslam ve Hristiyan dünyası arasında bir savaş başlatma çabası içerisinde olan kişiler veya ABD Başkanı Bush'u desteklemeyen Amerikan Yahudileri tarafından gerçekleştirilmiş olabileceğini belirmişti.[29] Amerika Birleşik Devletleri hükûmetinin içerisinde başka bir hükûmet daha olduğunu söyleyen bin Ladin, saldırıların gerçekleşmesinde ülkedeki istihbarat teşkilatlarının da payı olma ihtimalinin çok yüksek olduğunu ifade etmişti.[29]

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c Fisk, Robert (6 Aralık 1993). "Anti-Soviet warrior puts his army on the road to peace: The Saudi businessman who recruited mujahedin now uses them for large-scale building projects in Sudan. Robert Fisk met him in Almatig" (İngilizce). The Independent. 7 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2015. 
  2. ^ Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 1
  3. ^ Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 2-3
  4. ^ a b c Fisk, Robert (10 Temmuz 1996). "Arab rebel leader warns the British: 'Get out of the Gulf'" (İngilizce). The Independent. 27 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2015. 
  5. ^ a b c d Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 4
  6. ^ a b Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 5
  7. ^ Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 7
  8. ^ Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 29
  9. ^ Etvan, Abdülbari (12 Kasım 2001). "Inside Osama's mountain lair" (İngilizce). The Guardian. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2015. 
  10. ^ a b c d e f Etvan, Abdülbari (12 Kasım 2001). "My weekend with Osama bin Laden" (İngilizce). The Guardian. 27 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2015. 
  11. ^ Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 41
  12. ^ a b c Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 43
  13. ^ a b Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 44
  14. ^ a b Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 45
  15. ^ Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 46
  16. ^ a b Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 47
  17. ^ a b c d Fisk, Robert (22 Mart 1997). "The man who wants to wage holy war against the Americans" (İngilizce). The Independent. 9 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2015. 
  18. ^ a b c d e f g "Transcript Of Osama Bin Ladin Interview By Peter Arnett" (İngilizce). Information Clearing House. 30 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2015. 
  19. ^ a b "Interview" (İngilizce). 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2015. 
  20. ^ "Transcript of "Usamah Bin-Ladin, the Destruction of the Base" Interview with Usamah Bin-Ladin" (İngilizce). The Terrorism Research Center. 16 Aralık 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2015. 
  21. ^ Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 119
  22. ^ Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 158
  23. ^ a b Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 83
  24. ^ Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 80
  25. ^ Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 84
  26. ^ a b Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 85
  27. ^ Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 86
  28. ^ Compilation of Usama Bin Ladin Statements, 1994-January 2004; ss. 88
  29. ^ a b c d "September 2001 Interview with Osama bin Laden. Categorically Denies his Involvement in 9/11". Ümmet (İngilizce). Global Reserch. 9 Eylül 2014. 9 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2015. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Usame_bin_Ladin%27in_röportajları&oldid=30473191" sayfasından alınmıştır