Tudor Hanedanı ya da Tudor Dönemi, (Galce: Tudur ya da Tewdwr; İngilizce: Royal House of Tudor), 1485 ile 1603 yılları arasındaki dönemde İngiltere Krallığı'nı idare eden, Galler kökenli hanedan ve hanedanın iktidarda olduğu döneme verilen isim. Söz konusu dönem, İngiliz tarihinin en parlak dönemlerinden biri olarak gösterilir. VII. Henry güçlü bir merkezi otorite kurdu ve VIII. Henry zengin bir devletin ve güçlü bir monarşinin temellerini attı. İngiltere'deki ailesi (Galce: Tudur), İngiltere ve İrlanda'yı 1485'ten 1603'e kadar, 118 yıl boyunca yöneten, Galler kökenli kraliyet ailesidir. Kurucusu Henry Tudor'dur. Aralarından üçü (VII. Henry, VIII. Henry ve I. Elizabeth) İngiltere'yi Orta Çağ'dan çıkarıp gelecek yüzyıllarda dünyanın büyük bir kısmına egemen olan güçlü bir Rönesans devletine dönüşmesine önemli katkı sağlamışlardır.

Tudor Hanedanı
Ülkeİngiltere Krallığı
İrlanda Krallığı
Galler Prensliği
Ana hanedanPenmynydd Tudorları
Kuruluş22 Ağustos 1485
KurucuVII. Henry
Yıkılış24 Mart 1603
Son hükümdarI. Elizabeth
Unvan(lar)İngiltere Kralı
İrlanda Kralı
Fransa Kralı (iddia)
Tudor hanedanının alegorisi, Lucas de Heere, circa 1572: soldan sağa, II. Felipe, I. Mary, VIII. Henry, VI. Edward, I. Elizabeth

Hanedanın başlangıcı değiştir

Tudor Hanedanı, Ednyfed Fychan'ın soyundan gelen Owen Tudor ölmesiyle sona erdi. Elizabeth'in ardından Mary Stuart'nin soyundan tahta gelen I. James, Stuart İngiltere Kralları'nın ilki oldu.

Tudor Dönemi değiştir

Tudor Hanedanı'nın egemen olduğu yaklaşık yüz yıllık dönemde, İngiltere Roma Katolik Kilisesi'nden ayrılarak, Anglo-Sakson Kilisesi adıyla bağımsız bir kilise kuruldu. Son olarak, kızı Elizabeth, zamanın süper gücü olan İspanyol donanmasını yenerek yeni devlete çok önemli bir zafer getirdi. Tudor Dönemi'nde İngiltere, sanatsal açıdan tarihinin en verimli çağlarından birisini yaşadı.

Tüm bunlara rağmen, Tudor Dönemi'nin pek de parlak olmayan yönleri de vardı. VIII. Henry, babasının gayretleriyle oluşturulan zengin hazineyi gereksiz şekilde tüketti. Elizabeth resmi makamları para karşılığı satarak yönetimin prestijini zayıflattı. Bunu yapmasının sebebi parlamentodan sürekli para istemek zorunda kalmamaktır. Kraliçe Elizabeth yönetimi yoksul ve evsizlerin sorunlarıyla ilgilenmeye çalıştıysa da, kanunlar ve uyguladığı politika gerçekte zalim sayılabilecek nitelikteydi.[1]

Nüfus ve Ekonomi değiştir

Vebâ Salgını ve 15'inci yüzyılın sonlarındaki tarımsal bunalımın ardından nüfus artmaya başladı. 1600 yılında 2 milyon nüfusa sahipti. Büyüyen nüfus ekonomik büyümeyi teşvik etti, tarımın ticarileşmesini hızlandırdı, yün üretimini ve ihracatını arttırdı, ticareti teşvik etti ve Londra'nın büyümesini destekledi.

15'inci yüzyılın sonlarında ve 16'ıncı yüzyılın başlarında görülen mevcut arazilerin yüksek ücretleri ve bolluğu, düşük ücretler ve arazi kıtlığı ile değiştirildi. Belki de Yeni Dünya altınının akışı ve artan nüfus nedeniyle çeşitli enflasyonist baskılar, zengin ve yoksul genişleme arasındaki boşluk ile sosyal kargaşaya zemin hazırladı. Bu, kırsal nüfusun çoğunluğu için önemli bir değişim dönemiydi ve manastır lordları, daha önce herkese açık olan köy topraklarının kapatılması sürecine başladı.

İngiliz kralları değiştir

Tudor Hanedanı'na mensup krallar:

VII. Henry'nin torununun kızı Lady Jane Grey dokuz gün kraliçe olarak hüküm sürdü. Fakat daha sonra I. Mary tarafından tahttan indirildi ve eşi Guilford Dudley ile beraber idam edildi.

Tudor döneminde, İngiltere tarafından yönetilen İrlanda devleti, 1541 yılında lordluktan kraliyete yükseltildi.

Ayrıca bakınız değiştir

Dış bağlantılar değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ McDowall, David. An Illustrated History of Britain. Hong Kong: Longman Group UK Limited, 1990. s. 67