Thomas Bruce, 7. Elgin Kontu
Thomas Bruce, 7. Elgin Kontu ve 11. Kincardine Kontu, (d. 20 Temmuz 1766 - ö. 14 Kasım 1841), Britanyalı soylu, asker ve diplomat. Atina'daki Parthenon'da bulunan mermer heykellerin (Elgin Mermerleri olarak bilinirler) tartışmalı biçimde satın alınmasıyla bilinir.[1]
Hayatı değiştir
1791'de, hasta olan Sir Robert Keith yerine Avusturya'ya geçici orta-elçi olarak, 1792'de de orta-elçi olarak Brüksel'e atandı.[2] Avusturya Hollandası Fransa tarafından ele geçirilene kadar bu görevde kaldı. Bir süre Britanya'da kaldıktan sonra 1795'te Prusya'ya orta-elçi olarak gönderildi.[3]
1798'de Britanya'nın Osmanlı İmparatorluğu'ndaki elçisi olarak atandı. İstanbul'daki görevine başlamadan kısa süre önce, 11 Mart 1799'da Mary Nisbet ile evlendi.[4] 6 Kasım 1799'da İstanbul'a geldi ve 1803 yılına kadar elçilik görevini sürdürdü. Thomas Bruce, Fransa ile Osmanlı İmparatorluğu arasında yaşanan ihtilaflı dönemde Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Britanya nüfuzunun artırılmasındaki zor görevi sırasında önemli bir beceri ve çaba sarfetti.[5]
Thomas Bruce, bireysel olarak Osmanlı topraklarındaki eski eserlere aşırı ilgi göstermekteydi. Bu bağlamda 1801’de onun kontrolünde Atina’da Parthenon’da 300-400 işçinin çalıştığı kazılar gerçekleştirildi. Thomas Bruce ve Mimar Thomas Harison, bireysel bir teşebbüs olarak Parthenon’un bir levhasını (metop) Britanya’ya götürmek üzere Osmanlı hükûmetinden izin aldılar. Fakat kendilerine tanınan iznin dışında başka eserleri de Londra’ya götürdüler.[6]
1815'te Thomas Bruce'un adı, 1799'da Atina'da ölen bilim insanı John Tweddell'in malları üzerinde başlayan Tweddell davasına karıştı. Bruce İstanbul'da elçi olarak görev yaparken, Tweddell'in ölümünden sonra onun eşyalarına el koymakla suçlandı. Eşyaların tamamı hiçbir zaman bulunamadı ve akıbetleri öğrenilemedi, ancak dava 1816'nın sonlarında bazı eşyaların Tweddell'in ailesine iade edilmesiyle karara bağlandı.[7][8][9]
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ Encyclopædia Britannica, "Thomas Bruce, 7th earl of Elgin", O.Ed., 2008
- ^ London Gazette, # 13451, 18 August 1792, 647
- ^ London Gazette, 13804, 11 August 1795, 836
- ^ Mosley, Charles, (Ed.) (2003). Burke's Peerage, Baronetage & Knighthood (107 bas.). Burke's Peerage & Gentry. s. 1295. ISBN 978-0-9711966-2-9.
- ^ Christopher Hitchens, The Elgin Marbles: Should They Be Returned to Greece?, 1998, p.p.10-11
- ^ Şahin, Gürsoy. "Osmanlı İmparatorluğu ile Yunan Krallığı Arasında Yaşanan Eski Eser (Asar-ı Atika) Rekabeti ve Avrupalı Devletlerin Rolü (1821-1914)". Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 5 (121). doi:10.30692/sisad.929053. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.
- ^ St Clair, William (1967). Lord Elgin and The Marbles. Oxford University Press. s. 241.
- ^ Hunt, Philip; Smith, A. H. (1916). "Lord Elgin and His Collection". The Journal of Hellenic Studies. 36: 163-372. doi:10.2307/625773. JSTOR 625773. 20 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.
- ^ Lovell Augustus Reeve; John Mounteney Jephson; Shirley Brooks; Henry Christmas; George Augustus Frederick Fitzclarence (1817). The Literary Gazette: A Weekly Journal of Literature, Science, and the Fine Arts. H. Colburn. s. 38.