Tell Kurdu Höyüğü

Tell Kurdu Höyüğü, Antakya'nın kuzeydoğusunda, Reyhanlı'nın kuzeybatısında günümüzdeki adıyla Kürttevekkeli mahallesinin altında yer alan bir höyüktür. Yayvan ve büyük bir tepedir. Tepe olarak 15 hektarlık bir alanı kaplamaktadır. Amik Ovası'ndaki Kalkolitik Çağ yerleşmelerinin en büyüğü olarak görülür.[2]

Arkeolojik Höyük
Adı: Tell Kurdu Höyüğü
il: Hatay
İlçe: Reyhanlı
Köy: Kürttevekkeli
Türü: Höyük
Tahribat:
Tescil durumu: Tescilli[1]
Tescil No ve derece:
Tescil tarihi:
Araştırma yöntemi: Kazı

Kazılar değiştir

Höyükte, Chicago Üniversitesi Doğu Bilimleri Enstitüsü'nün Hatay civarında 1932-38 yıllarında yaptığı çalışmalarda Prof. Dr. Robert Braidwood başkanlığında kazılmıştır.[2] Daha sonra yine aynı araştırmanın devamı olarak yapılan çalışmalarda, 1996-2001 yılları arasında Doç. Dr. Aslıhan Yener başkanlığında ikinci kazı çalışmaları yapılmıştır.[3]

Tabakalanma değiştir

Kazılarda, 45 metrekarelik bir alanda Amik Ovası C evresi, 20 metrekarelik bir alanda Amik Ovası D evresi, 153,5 metrekarelik bir alanda Amik Ovası E evresi yerleşmeler saptanmıştır. Bu tabakaların üstünde küçük Roma ve Orta Çağ yerleşmeleri yer almaktadır. Amik Ovası E evresinden sonra höyüğün büyük ölçüde terk edildiği düşünülmektedir. Güneyde yer alan yerleşmede MÖ 5. binyıla tarihlenen bir Obeyd Kültürü'yle çağdaş Kalkolitik Amik Ovası E (MÖ 4800 – 4300) seramiği çokça bulunmaktadır. Kuzey kesimde ise Amik C (MÖ 5500 -5000) ve Halaf Kültürü çanak çömleği belirlenmiştir.[2]

Buluntular değiştir

Kuzey kesimde Amik Ovası C evresine tarihlenen bir yapı kompleksi sokakların iki yanında birbirine bitişik avlu ve evlerden oluşmaktadır. Bu kompleksin farklı kesimlerinde, farklı tür evler olduğu belirtilmektedir. Bir kısımda nişli ve payandalı, duvarları sıvalı evler çoğunluktayken, aynı sokağın karşısında küçük, tek odalı ve sıvasız evler bulunmaktadır.[2]

Kazılarda ele geçen organik kalıntıların incelenmesi, yerleşme sakinlerinin kuzu, koyun, sığır, domuz ve yayın balığı eti yedikleri, buğday, arpa ve nohut yetiştirdiklerini göstermektedir.[4]

Tahribat durumu değiştir

Höyüğü oluşturan iki tepe üzeri tarım yapılmak için düzlenmiş, iki tepe arası doldurulmuştur. Güneydeki tepenin doğu ve batısı kesilmiştir.[1] Reyhanlı İlçesi'ndeki diğer höyükler gibi, özellikle son yıllarda fazlasıyla tahrip olmuştur.[2] Tarım faaliyetleriyle koruyucu üst tabakasını kaybeden höyükte arkeolojik katmanlar yüzeyin hemen 20–40 cm. altından başlamaktadır. Bu durumda höyükteki kültür tabakaları erozyon ve yağmurun etkisiyle sürekli zarar görmektedir.[5] Höyük, 2000 yılında kamulaştırılarak korumaya alınmıştır.[4]

Değerlendirme değiştir

Höyükteki en erken yerleşmelerle birlikte göz önüne alındığında höyüğün MÖ 6. ve 5. binyıllarda (MÖ 5900 – 4700) iskan gördüğü ifade edilmektedir. Yerleşmede Mezopotamya kültürlerinin etkisi izlenmekte olmakla birlikte yerel kültürlerin de mimari, çanak çömlek ve diğer buluntu gruplarında belirgin rol oynadığı görülmektedir. Diğer yandan Anadolu ve Levant kültürlerinin etkileri ortaya çıkmaktadır.[4]

Halaf Kültürü çekirdek bölge olan Kuzey Irak'taki yerleşmelerin 1-2 hektarlık küçük yerleşmeler olmasına ve karmaşık bir sosyal organizasyonun henüz gelişmemiş bulunmasına karşın, Domuztepe Höyüğü'ndeki gibi Tell Kurdu'da da 15-20 hektarlık alana yayılan ve karmaşık bir sosyal organizasyona işaret eden bu Halaf yerleşmeleri dikkat çekicidir. Bu kazılar, Halaf Kültürü'nün yeniden tanımlanmasını gerektirmektedir.[4]

Dış bağlantılar değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b "TAY – Yerleşme Ayrıntıları". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2012. 
  2. ^ a b c d e TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.<
  3. ^ "Nederlands Instituut In Turkey". 8 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2012. 
  4. ^ a b c d http://www.hatay.gov.tr/ortak_icerik/hatay/gezelim/telkurdu/telkurdu.htm[ölü/kırık bağlantı] Hatay Valiliği
  5. ^ 2001 Tell Kurdu Kazıları 21 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nederlands Instituut In Turkey