Tarantula Bulutsusu
Tarantula Bulutsusu (ayrıca 30 Doradus veya NGC 2070 olarak da bilinir), Büyük Macellan Bulutu içerisindeki bir H II bölgesidir. İlk başta bir yıldız olarak kayıtlara geçmiş olan 30 Doradus, 1751 yılında Nicolas Louis de Lacaille tarafından bulutsu olarak tanımlanmıştır.
| Bulutsu | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 HUT tarafından elde edilmiş Tarantula Bulutsusu fotoğrafı. | |||||
| Gözlem verisi (Dönem J2000) | |||||
| Takımyıldız | Kılıçbalığı | ||||
| Sağ açıklık (α) | 05sa 38d 38s[1] | ||||
| Dik açıklık (δ) | -69° 05.7′ 60″[1] | ||||
| Görünür büyüklük (V) | +8[2] | ||||
| Görünür boyutlar (V) | 40′ × 25′[2] | ||||
| Özellikler | |||||
| Uzaklık | 180 ± 10 k Iy (49 ± 3[2][3] k pc) | ||||
| Yarıçap (r) | 500 Iy | ||||
| Dikkate değer özellikler | BMB içerisinde. | ||||
Keşif | |||||
| |||||
| Katalog belirtmeleri | |||||
NGC 2070 • ESO 57-EN6 • GC 1269 • h 2941 | |||||
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |||||
| Ayrıca bakınız: Bulutsu listeleri | |||||
Tarantula Bulutsusu'nun görünür büyüklüğü 8 kadirdir. Kılıçbalığı takımyıldızı'nda yaklaşık olarak 180.000 ışık yılı uzaklıkta yer alır. Şayet Tarantula Bulutsusu 1500 ışık yılı uzaklığıyla Dünyamıza en yakın yıldız oluşum bölgesi olan Avcı bulutsusu ile aynı uzaklıkta olsaydı, gökyüzünde 30 derecelik (60 dolunay büyüklüğünde) bir alanı kaplayacak kadar büyük görünecekti.
Son derece büyük bir görünüme sahip olan Tarantula Bulutsusu'nun kalbinde enerji yüklü gazlardan meydana gelmiş devasa kabarcıklar, koyu renkli tozdan meydana gelmiş uzun iplikçikler ve aşırı derecede büyük kütleli yıldızlar bulunmaktadır. Bu kalbin merkezinde ise bir zamanlar tek bir yıldız olduğu düşünülecek kadar birbirine yakın durumda yıldızlar içeren bir küme yer almaktadır. R136a veya NGC 2070 olarak numaralandırılmış olan bu küme, çok sayıda sıcak genç yıldıza ev sahipliği yapmaktadır. Bu yıldızlardan gelen enerji yüklü ışık bulutsu gazını sürekli olarak iyonlaştırırken, enerji yüklü parçacık rüzgarları ise kabarcıkları şişirip, birbirine dolanmış iplikçikleri ayırmaktadır. 30 Doradus olarak da bilinen Tarantula Bulutsusu, Yerel Grup içerisindeki bilinen en büyük yıldız oluşum bölgelerinden biri olup, her birkaç milyon yılda bir alışılmadık ölçüde güçlü bir yıldız oluşumuna sahne olmaktadır.
Bu bölgede, süpernova kalıntıları ve bir karanlık bulutsu yer almasına rağmen, kırmızı ve pembe renklerdeki gaz büyük kütleli bir salma bulutsusuna işaret etmektedir. Bulutsunun çevresinde genç yıldız kümeleri, lifler ve kabarcık biçimindeki bulutların yanı sıra, başka yıldız oluşum bölgeleri de bulunmaktadır. Çağdaş zamanlarda meydana gelen en yakın süpernova SN 1987A'nın küçük ama genişleyen kalıntısı ise bulutsunun merkezi yakınında yer almaktadır.
.png)
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ a b "SIMBAD Astronomical Database". Tarantula Nebula için sonuçlar. 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2006.
- ^ a b c "SEDS Students for the Exploration and Development of Space". Tarantula Nebula için sonuçlar. 3 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2007.
- ^ Lebouteiller, V.; Bernard-Salas, J.; Brandl, B.; Whelan, D. G.; Wu, Yanling; Charmandaris, V.; Devost, D.; Houck, J. R. (Haziran 2008), "Chemical Composition and Mixing in Giant H II Regions: NGC 3603, 30 Doradus, and N66", The Astrophysical Journal, 680 (1), ss. 398-419, doi:10.1086/587503, 9 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 11 Mayıs 2009
Dış bağlantılar değiştir
| Wikimedia Commons'ta Tarantula Bulutsusu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- SEDS Tarantula Bulutsusu sayfası8 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- APoD 23 Ağustos 200314 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 30 Doradus fotoğraf galerisi
- ESA/Hubble Tarantula Bulutsusu sayfası28 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Tarantula Nebula with the MPG/ESO WFI. 1 sqr. degree zoomable image
- NGC2070
NGC 2046 | NGC 2047 | NGC 2048 | NGC 2049 | NGC 2050 | NGC 2051 | NGC 2052 | NGC 2053 | NGC 2054 | NGC 2055 | NGC 2056 | NGC 2057 | NGC 2058 | NGC 2059 | NGC 2060 | NGC 2061 | NGC 2062 | NGC 2063 | NGC 2064 | NGC 2065 | NGC 2066 | NGC 2067 | NGC 2068 | NGC 2069 | NGC 2070 | NGC 2071 | NGC 2072 | NGC 2073 | NGC 2074 | NGC 2075 | NGC 2076 | NGC 2077 | NGC 2078 | NGC 2079 | NGC 2080 | NGC 2081 | NGC 2082 | NGC 2083 | NGC 2084 | NGC 2085 | NGC 2086 | NGC 2087 | NGC 2088 | NGC 2089 | NGC 2090 | NGC 2091 | NGC 2092 | NGC 2093 | NGC 2094 | NGC 2095