Türkiye'deki siyasi partiler listesi
Vikimedya liste maddesi
Bu maddede, Türkiye'de resmî olarak faaliyet gösteren siyasi partiler listelenmektedir. Türkiye, cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemli cumhuriyet ile yönetilmektedir ve 1945 yılından beri çok partili sistem uygulanmaktadır. Siyasi partilerin kuruluşları, teşkilatlanmaları, işleyişleri, faaliyetleri ve denetlenmeleri gibi esaslar 22 Nisan 1983 tarihinde kabul edilen Siyasi Partiler Kanunu ile düzenlenmektedir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı herkes, yasa ile belirlenen şartları sağladığı sürece önceden izin almaksızın siyasi parti kurma hakkına sahiptir.[1]
Türkiye'de etkin parti sayısı her yıl değişkenlik göstermektedir. Bir yıl içinde birçok parti kurulurken, bazıları da çeşitli nedenlerle siyasetten çekilmektedir. Etkin parti sayı çeltiğini İçişleri Bakanlığı tutmaktadır. Her parti kuruluşu sırasında İçişleri Bakanlığı'na dilekçe verir ve İçişleri Bakanlığı partilerin kongrelerini yapıp yapmadığını ve sürekliliğini takip eder. Etkin olmaktan kasıt, "siyasi düşüncelerini ortaya koymaya devam eden ve olağan toplantılarını yapan parti" anlamındadır.[2]
Partilerin seçime girebilmesi için siyasi partiler kanununun 36. maddesine göre, illerin en az yarısında oy verme gününden en az altı ay evvel yani 41 ilde teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olması gerekmektedir.[3] Ancak etkin olan partilerin birçoğu bu sayıya sahip değildir. Bu partiler, "tabela partisi" olarak adlandırılan, belli bir seçmen kitlesi olmayan ve seçimlere girme yeterliliğini sağlamayan küçük partilerdir.[4] Partilerin adları eğer Yüksek Seçim Kurulu'nun şartlarını yerine getirirse oy pusulalarında bulunur.[5] Genel seçimlerde oyların %7'sinden fazlasını alan ve parlamentoda temsil edilir.[6]
Mart 2023 itibarıyla Türkiye'de 122 siyasi parti etkin durumda bulunmaktadır.[7]
Parlamentoda temsil edilenlerDeğiştir
2022 yılı itibarıyla TBMM'de sandalye sahibi partilere ilişkin genel bilgiler burada listelenmektedir.[8] Milletvekili sayısı aynı olan siyasi partiler alfabetik olarak sıralanır.
Seçime katılabilen partilerDeğiştir
11 Mart 2023 itibarıyla seçime katılma şartlarını yerine getiren partilere ilişkin genel bilgiler burada listelenmektedir.[9]
| Parti | Genel başkan | Üye sayısı[not 2] | Kuruluş tarihi | ||
|---|---|---|---|---|---|
| AB PARTİ | Adalet Birlik Partisi | İrfan Uzun | 3769  |
6 Haziran 2018 | |
| AP | Adalet Partisi | Vecdet Öz | 6089 |
9 Ekim 2015 | |
| AK Parti | Adalet ve Kalkınma Partisi | Recep Tayyip Erdoğan | 11.241.230 |
14 Ağustos 2001 | |
| ANAP | Anavatan Partisi | İbrahim Çelebi | 26.065 |
7 Eylül 2011 | |
| BTP | Bağımsız Türkiye Partisi | Hüseyin Baş | 11.016 |
25 Eylül 2001 | |
| BBP | Büyük Birlik Partisi | Mustafa Destici | 119.237 |
29 Ocak 1993 | |
| BTP | Büyük Türkiye Partisi | Hüseyin Durmaz | 3951 |
16 Eylül 2020 | |
| CHP | Cumhuriyet Halk Partisi | Kemal Kılıçdaroğlu | 1.369.430 |
9 Eylül 1923 | |
| DEVA | Demokrasi ve Atılım Partisi | Ali Babacan | 177.454 |
9 Mart 2020 | |
| DP | Demokrat Parti | Gültekin Uysal | 364.444  |
27 Mayıs 2007 | |
| DSP | Demokratik Sol Parti | Önder Aksakal | 27.925 |
14 Kasım 1985 | |
| EMEP | Emek Partisi | Ercüment Akdeniz | 5058 |
25 Kasım 1996 | |
| GP | Gelecek Partisi | Ahmet Davutoğlu | 76.182 |
12 Aralık 2019 | |
| GP | Genç Parti | Hakan Uzan | 25.964 |
23 Ağustos 2002 | |
| GBP | Güç Birliği Partisi | Ali Karnap | 4132 |
24 Şubat 2020 | |
| HAK-PAR | Hak ve Özgürlükler Partisi | Abdullatif Epözdemir | 1792 |
11 Şubat 2002 | |
| HKP | Halkın Kurtuluş Partisi | Nurullah Ankut | 1124 |
15 Haziran 2005 | |
| HDP | Halkların Demokratik Partisi | Mithat Sancar & Pervin Buldan | 45.302 |
15 Ekim 2012 | |
| HÜDA-PAR | Hür Dava Partisi | Zekeriya Yapıcıoğlu | 11.589 |
19 Aralık 2012 | |
| İYİ Parti | İYİ Parti | Meral Akşener | 617.513 |
25 Ekim 2017 | |
| MEMLEKET | Memleket Partisi | Muharrem İnce | 25.132 |
17 Mayıs 2021 | |
| MİLLET | Millet Partisi | Cuma Nacar | 4415 |
23 Ekim 1992 | |
| MHP | Milliyetçi Hareket Partisi | Devlet Bahçeli | 464.092 |
9 Şubat 1969 | |
| MİLLİ YOL | Milli Yol Partisi | Remzi Çayır | 4226 |
14 Aralık 2021 | |
| SAADET | Saadet Partisi | Temel Karamollaoğlu | 265.738 |
20 Temmuz 2001 | |
| SOL | Sol Parti | Önder İşleyen | 5639 |
22 Aralık 2019 | |
| TDP | Türkiye Değişim Partisi | Mustafa Sarıgül | 50.051 |
17 Aralık 2020 | |
| TİP | Türkiye İşçi Partisi | Erkan Baş | 11.122 |
7 Kasım 2017 | |
| TKH | Türkiye Komünist Hareketi | Aysel Tekerek[not 3] | 1383 |
21 Ağustos 2015 | |
| TKP | Türkiye Komünist Partisi | Kemal Okuyan[not 3] | 5149 |
11 Kasım 2001 | |
| VP | Vatan Partisi | Doğu Perinçek | 15.993 |
15 Şubat 2015 | |
| YTP | Yeni Türkiye Partisi | Engin Yılmaz | 59.524 |
24 Ocak 2013 | |
| YP | Yenilik Partisi | Öztürk Yılmaz | 3948 |
20 Temmuz 2020 | |
| YRP | Yeniden Refah Partisi | Fatih Erbakan | 269.391 |
23 Kasım 2018 | |
| YSP | Yeşil Sol Parti | Çiğdem Kılıçgün Uçar İbrahim Akın |
3052 |
30 Kasım 2012 | |
| ZP | Zafer Partisi | Ümit Özdağ | 25.535 |
6 Ağustos 2021 | |
Seçime katılamayan partilerDeğiştir
11 Mart 2023 itibarıyla İçişleri Bakanlığı'nda kayıtlı diğer siyasi partilere ilişkin genel bilgiler burada listelenmektedir.[9] Bu partiler, resmi olarak seçime katılma yeterliliğini henüz sağlayamamışlardır.
| Parti | Genel başkan | Üye sayısı[not 2] | Kuruluş tarihi | ||
|---|---|---|---|---|---|
| ADEPE | Adalet ve Demokrasi Partisi | Yusuf Diril | 0  |
5 Mayıs 2022 | |
| – | Adalet ve Özgürlük Partisi | – | 0 |
18 Kasım 2021 | |
| ADAY PARTİ | Adaletin Aydınlığı Partisi | Altuğ Ergüzel | 56 |
19 Eylül 2021 | |
| AL SANCAK | Al Sancak Partisi | Nuri Çelebi | 385 |
30 Eylül 2021 | |
| ABP | Anadolu Birliği Partisi | Bedri Yalçın | 3024 |
2 Ocak 2020 | |
| ASP | As Parti | Cavit Kayıkçı | 0 |
3 Şubat 2015 | |
| ADP | Aydınlık Demokrasi Partisi | Erkan Deniz | 4649 |
3 Ağustos 2021 | |
| AYGİP | Aydınlık Geleceğin Partisi | Murat Danacı | 2396 |
10 Şubat 2020 | |
| AYP | Ayyıldız Partisi | Serap Gülhan | 1 |
3 Eylül 2003 | |
| BEP | Barış ve Eşitlik Partisi | Çağlayan Garipoğlu | 72 |
10 Şubat 2020 | |
| BCP | Bağımsız Cumhuriyet Partisi | Hakkı Karğın | 13 |
24 Temmuz 2002 | |
| BAP | Bağımsızlık Partisi | Yener Bozkurt | 34 |
7 Eylül 2021 | |
| DEVRİMCİ PARTİ | Birleşik Devrimci Parti | Elif Torun Öneren | 89 |
7 Eylül 2015 | |
| CİHAP | Cihan Partisi | Kürşad Emre Öğretmek | 146 |
6 Ağustos 2014 | |
| CAP | Cumhuriyet ve Adalet Partisi | Ahmet Sevim | 20.955 |
15 Nisan 2021 | |
| CİP | Cumhuriyet ve İstiklal Partisi | Atakan Bozyayla | 1037 |
10 Ağustos 2020 | |
| ÇDP | Çoğulcu Demokrasi Partisi | Faruk Arslandok | 321 |
15 Ağustos 2014 | |
| DDP | Değişim ve Demokrasi Partisi | Mehmet Işık | 34 |
3 Haziran 2020 | |
| DEZA-PAR | Demokrasi Zamanı Partisi | Dilaver Eren | 89 |
9 Mayıs 2016 | |
| DBP | Demokratik Bölgeler Partisi | Salihe Aydeniz Keskin Bayındır |
6796 |
2 Mayıs 2008 | |
| – | Devlet Partisi | Yaşar Epçaçan | 0 |
12 Kasım 2020 | |
| – | Devrim Hareketi | Erçin Fırat | 0 |
18 Kasım 2020 | |
| DİP | Devrimci İşçi Partisi | Sungur Savran | 50 |
7 Eylül 2007 | |
| DSİP | Devrimci Sosyalist İşçi Partisi | Tuna Emren Şenol Karakaş |
89 |
25 Nisan 1997 | |
| DOĞRU PARTİ | Doğru Parti | Rifat Serdaroğlu | 1544 |
26 Ağustos 2020 | |
| DYP | Doğru Yol Partisi | Çetin Özaçıkgöz | 3700 |
28 Mayıs 2007 | |
| DP | Doğuş Partisi | Mahmut Karalar | 1811 |
5 Nisan 2021 | |
| ENPA | Ebedi Nizam Partisi | Seyfettin Koçan | 83 |
30 Kasım 2007 | |
| EHP | Emekçi Hareket Partisi | Hakan Öztürk | 228 |
5 Ocak 2004 | |
| ESP | Ezilenlerin Sosyalist Partisi | Özlem Gümüştaş Şahin Tümüklü |
471 |
5 Şubat 2010 | |
| GDP | Gelişim ve Demokrasi Partisi | Özlem Ağırman | 48 |
8 Şubat 2021 | |
| GAAP | Güven Adalet ve Aydınlık Partisi | Zeynep Göksu | 38 |
3 Ekim 2017 | |
| – | Güzel Parti | Hüseyin Akbulut | 1174 |
10 Ağustos 2020 | |
| HAP | Hak ve Adalet Partisi | Yiğit Zeki Öztürk | 1658 |
27 Nisan 2012 | |
| HAK Parti | Hak ve Hakikat Partisi | Kenan Güneş Serkan Arslan |
119 |
29 Temmuz 2008 | |
| HHP | Hak ve Huzur Partisi | Gürsel Yıldız | 128 |
15 Temmuz 2014 | |
| İDP | İşçi Demokrasisi Partisi | Oktay Çelik | 0 |
21 Ağustos 2015 | |
| İKEP | İşçinin Kendi Partisi | Cemal Bilgin | 109 |
15 Haziran 2006 | |
| KP | Kadın Partisi | Fatma Aytaç Benal Yazgan |
0 |
26 Haziran 2014 | |
| – | Kızılelma Birliği Partisi | – | 0 | 6 Mart 2023 | |
| – | Komünist Parti | Arif Hikmet Basa | 50 |
17 Temmuz 2014 | |
| LP | Liberal Parti | Süleyman Halid Soysal | 4 |
8 Eylül 2021 | |
| LDP | Liberal Demokrat Parti | Gültekin Tırpancı | 4579 |
26 Temmuz 1994 | |
| MAP | Merkez Ana Partisi | Nuriye Bakkal | 644 |
10 Şubat 2020 | |
| MEP | Merkez Parti | Abdurrahim Karslı | 3595 |
7 Temmuz 2014 | |
| – | Milli Birlik ve Gelişim Partisi | Turgut Cumhur Şanlı | 233 |
14 Eylül 2021 | |
| MMP | Milli Mücadele Partisi | Ahmet Kaya | 0 |
24 Kasım 2014 | |
| – | Milli Parti | Muhammet Uzun | 113 |
27 Ekim 2020 | |
| – | Milliyetçi Cumhuriyet Partisi | – | 390 |
12 Kasım 2020 | |
| – | Milliyetçi Türkiye Partisi | – | 0 | 27 Şubat 2023 | |
| MHHP | Müdafaa-i Hukuk Hareketi Partisi | Ufuk Erdüvenci | 303 |
24 Nisan 2006 | |
| OSMANLI | Osmanlı Partisi | Habib Geleş | 5541 |
31 Ağustos 2016 | |
| ÖTÜKEN | Ötüken Birliği Partisi | Çağatay Körüklü | 0 |
20 Aralık 2017 | |
| ÖSP | Özgürlük ve Sosyalizm Partisi | Sinan Çiftyürek | 99 |
21 Aralık 2011 | |
| SAĞDUYU | Sağduyu Partisi | Mehmet Yücel Ağargün | 0 |
4 Eylül 2002 | |
| SVS | Sevgi ve Saygı Partisi | Ahmet Fatih Erdilli | 0 |
23 Mart 2021 | |
| SCP | Sosyalist Cumhuriyet Partisi | Mehmet Bedri Gültekin | 986 |
18 Haziran 2010 | |
| SEP | Sosyalist Emekçiler Partisi | Güneş Gümüş | 27 |
21 Nisan 2016 | |
| SYKP | Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi | Canan Yüce | 447 |
26 Haziran 2013 | |
| ŞP | Şahlanış Partisi | Murat Altun | 0 |
10 Ocak 2022 | |
| TEK | Tek Parti | Tevfik Ahmet Özal | 2217 |
23 Ekim 1998 | |
| 1920 TKP | Toplumcu Kurtuluş Partisi | İsmail Kaplan | 96 |
7 Şubat 2012 | |
| TÖP | Toplumsal Özgürlük Partisi | Perihan Koca | 143 |
9 Mart 2020 | |
| TURAN | Turan Hareket Partisi | Varol Esen | 291 |
2 Temmuz 2014 | |
| TP | Tuğra Partisi | Hatice Çelik İlközen | 338 |
28 Haziran 2021 | |
| TBP | Türk Birliği Partisi | Hurşit Yiğit | 28 |
7 Kasım 2012 | |
| TURKUAZ IŞIK | Türk ve Dünya Birliği Partisi | – | 28 |
12 Eylül 2019 | |
| İTTİFAK | Türkiye İttifakı Partisi | Mehmet Sağlam | 1309 |
24 Aralık 2020 | |
| TEKP | Türkiye Ekonomi ve Kalkınma Partisi | Rahim Oluç | 79 |
1 Eylül 2014 | |
| – | Türkiye Gençlik Partisi | Mesut Kapar | 0 |
3 Kasım 2021 | |
| – | Türkiye Yaşam Partisi | Deniz Özçelik | 0 |
24 Aralık 2020 | |
| SES | Türkiye'nin Sesi Altınçağ Partisi | Ayhan Bilgen | 1093 |
31 Mart 2022 | |
| TSİP | Türkiye Sosyalist İşçi Partisi | Turgut Koçak | 89 |
3 Ocak 1993 | |
| ULUSAL | Ulusal Parti | Gökçe Fırat | 38 |
15 Mart 2010 | |
| UP | Ulusun Partisi | – | 0 | 13 Mart 2023 | |
| UYANIŞ | Uyanış Partisi | Ahmet Mücahit Akkan | 0 |
4 Ocak 2020 | |
| ÜLKEM-P | Ülkem Partisi | Neşet Doğan | 2625 |
9 Mayıs 2019 | |
| VSP | Vatan Severler Partisi | Yılmaz Gülümser | 306 |
20 Eylül 2021 | |
| – | Vatan ve Hürriyet Partisi | Yalçın Doğan | 1131 |
24 Aralık 2020 | |
| YENİ DÜNYA | Yeni Dünya Partisi | Emanullah Gündüz | 0 |
16 Kasım 2009 | |
| YYP | Yeni Yol Partisi | – | 0 |
4 Mayıs 2020 | |
| YBP | Yeniden Birlik Partisi | Savaş Yetkin | 24 |
31 Mart 2020 | |
| YDP | Yeniden Diriliş Partisi | İsa İlyasoğlu | 338 |
8 Haziran 2021 | |
| YURT-P | Yurt Partisi | Sadettin Tantan | 70 |
14 Mart 2002 | |
| YÜCE DİRİ-P | Yüce Diriliş Partisi | Lütfü Yılmaz | 135 |
16 Nisan 2007 | |
| YÜKSELİŞ | Yükseliş Partisi | Nail Çakır | 0 |
21 Ekim 2021 | |
Eski siyasi partilerDeğiştir
Ayrıca bakınızDeğiştir
NotlarDeğiştir
- ^ TBMM'de siyasi parti grubu oluşturmak için gerekli milletvekili sayısı 20'dir.
- ^ a b En son 11 Mart 2023 tarihinde güncellenmiştir.
- ^ a b Kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komite'dir.
KaynakçaDeğiştir
- ^ "Siyasi Partiler Kanunu" (PDF). 22 Nisan 1983. 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2021.
- ^ "Siyasi Parti Kuruluşu Nasıl Yapılır?". 12 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021.
- ^ "Siyasi Partiler Kanunu" (PDF). Mevzuat.gov.tr. 5 Temmuz 2022. 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mart 2023.
- ^ "Türkiye'de 105 siyasi parti var | Hedefleri ne?". DW Türkçe. 5 Nisan 2021. 5 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021.
- ^ "2007 yılına kadar kurulan siyasi partiler". Türkiye Büyük Millet Meclisi. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2011.
- ^ "Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun". Resmi Gazete. 6 Nisan 2022. 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022.
- ^ "Siyasi parti genel bilgileri". yargitaycb.gov.tr. 15 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.
- ^ "TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ". TBMM. 1 Ekim 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021.
- ^ a b "Seçime kaç siyasi parti katılabilecek? Sayı bilgisi YSK'dan geldi". NTV. 11 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2023.