Türkiye'deki siyasi partiler listesi

Vikimedya liste maddesi

Türkiye, başkanlık sistemli cumhuriyet ile yönetilmektedir ve 1945 yılından beri çok partili sistem uygulanmaktadır. Siyasi partilerin kuruluşları, teşkilatlanmaları, işleyişleri, faaliyetleri ve denetlenmeleri gibi esaslar 22 Nisan 1983 tarihinde kabul edilen Siyasi Partiler Kanunu ile düzenlenmektedir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı herkes yasa ile belirlenen şartları sağladığı sürece önceden izin almaksızın siyasi parti kurma hakkına sahiptir.

Arka planDüzenle

Büyük partiler, genel seçimlerde oyların %10'undan fazlasını alan ve parlamentoda temsil edilen siyasi taraf olarak tanımlanmaktadır. Küçük partilerin isimleri eğer Yüksek Seçim Kurulu'nun şartlarını yerine getirirse oy pusulalarında bulunur.[1]

Türkiye'de etkin parti sayısı her yıl değişkenlik göstermektedir. Bir yıl içinde birçok parti kurulurken, bazıları da çeşitli nedenlerle siyasetten çekilmektedir. Etkin parti sayı çeltiğini İçişleri Bakanlığı tutmaktadır. Çünkü, her parti kuruluşu sırasında İçişleri Bakanlığı'na dilekçe verir ve İçişleri Bakanlığı partilerin kongrelerini yapıp yapmadığını ve sürekliliğini takip eder. 2021 yılı itibarıyla 105 parti etkin durumda bulunmaktadır.[2]

Etkin olmaktan kasıt, siyasi düşüncelerini ortaya koymaya devam eden ve olağan toplantılarını yapan parti anlamındadır. Bunun yanında bu partilerin seçime girebilmesi için yasalara göre, 41 ilde örgütlenmesi gerekmektedir. Ancak etkin olan partilerin birçoğu bu yeter sayıya sahip de değildir. Bazıları da "tabela partisi" olarak nitelendirilen, pek bir etkinlikte bulunmayan partilerdir. Bunun yanında "küçük parti" olarak tanımlanan ama siyasi arenada etkili olan partiler de mevcuttur.

Parlamentoda temsil edilen siyasi partilerDüzenle

Ana madde: 2018 Türkiye genel seçimleri

2021 yılı itibarıyla TBMM'de sandalye sahibi partilere ilişkin genel bilgiler:[3]

# Parti Genel Başkan Pozisyon İdeoloji Milletvekilleri Büyükşehir B. Belediye İl Genel M. Belediye M.
1 AKP Adalet ve Kalkınma Partisi Recep Tayyip Erdoğan Sağ[4] Muhafazakâr demokrasi[5]
Yeni Osmanlıcılık[6][7][8][9]
289 / 600
15 / 30
742 / 1.355
757 / 1.272
10.173 / 20.745
2 CHP Cumhuriyet Halk Partisi Kemal Kılıçdaroğlu Merkez sol Sosyal demokrasi[10][11]
Atatürkçülük[10]
136 / 600
11 / 30
241 / 1.355
182 / 1.272
4.608 / 20.745
3 HDP Halkların Demokratik Partisi Mithat Sancar & Pervin Buldan Sol Radikal demokrasi
Çoğulculuk[12]
55 / 600
0 / 30
101 / 1.355
57 / 1.272
1.293 / 20.745
4 MHP Milliyetçi Hareket Partisi Devlet Bahçeli Aşırı sağ[13][14][15] Türk milliyetçiliği[16]
Ülkücülük[17]
48 / 600
1 / 30
233 / 1.355
188 / 1.272
2.819 / 20.745
5 İYİ İYİ Parti Meral Akşener Merkez sağ Türk milliyetçiliği
Sosyal adaletçilik[18]
36 / 600
0 / 30
24 / 1.355
23 / 1.272
1.092 / 20.745
Grubu bulunmayan siyasi partiler
TİP Türkiye İşçi Partisi Erkan Baş Aşırı sol Sosyalizm
Marksizm-Leninizm
3 / 600
0 / 30
0 / 1.355
0 / 1.272
0 / 20.745
DP Demokrat Parti Gültekin Uysal Merkez sağ Liberal muhafazakârlık
2 / 600
0 / 30
8 / 1.355
1 / 1.272
135 / 20.745
BBP Büyük Birlik Partisi Mustafa Destici Aşırı sağ Türk milliyetçiliği
İslamcılık
1 / 600
0 / 30
6 / 1.355
4 / 1.272
165 / 20.745
DEVA Demokrasi ve Atılım Partisi Ali Babacan Merkez[19] Liberal demokrasi[20]
İlericilik[21][22]
1 / 600
0 / 30
0 / 1.355
0 / 1.272
1 / 20.745
DBP Demokratik Bölgeler Partisi Salihe Aydeniz & Keskin Bayındır Sol Demokratik sosyalizm
Sosyal demokrasi
1 / 600
0 / 30
0 / 1.355
0 / 1.272
0 / 20.745
SP Saadet Partisi Temel Karamollaoğlu Aşırı sağ Millî Görüş
İslamcılık
1 / 600
0 / 30
21 / 1.355
3 / 1.272
295 / 20.745
YP Yenilik Partisi Öztürk Yılmaz Merkez Liberal milliyetçilik
Ulusalcılık
1 / 600
0 / 30
0 / 1.355
0 / 1.272
0 / 20.745
Bağımsızlar
10 / 600
Boş
16 / 600
Toplam 600

TBMM'de siyasi parti grubu oluşturmak için gerekli milletvekili sayısı 20'dir.

Milletvekili sayısı aynı olan siyasi partiler alfabetik olarak sıralanır.

Diğer siyasi partilerDüzenle

2021 yılı itibarıyla seçime katılma şartlarını yerine getiren partilere ilişkin genel bilgiler: (Nisan 2021)[23]

Seçimlere katılma hakkı kazanan partiler
Parti Lider Pozisyon İdeoloji
ANAP Anavatan Partisi İbrahim Çelebi Merkez sağ Muhafazakârlık
Ekonomik liberalizm
BTP Bağımsız Türkiye Partisi Hüseyin Baş[24] Merkez Atatürkçülük
Türk milliyetçiliği
DSP Demokratik Sol Parti Önder Aksakal Merkez sol Atatürkçülük
Demokratik sol
GP Gelecek Partisi Ahmet Davutoğlu Sağ Muhafazakâr liberalizm
GP Genç Parti Hakan Uzan Merkez Liberalizm
Sosyal liberalizm
HÜDA PAR Hür Dava Partisi İshak Sağlam Aşırı sağ Ümmetçilik
Muhafazakârlık
MYP Muhafazakar Yükseliş Partisi Engin Yılmaz Sağ Türk milliyetçiliği
Muhafazakârlık
SOL Parti SOL Parti Önder İşleyen
 Sol Sosyalizm
Marksizm
TKP Türkiye Komünist Partisi Ali Rıza Aydın[25] [not 1] Aşırı sol Komünizm
Marksizm-Leninizm
VP Vatan Partisi Doğu Perinçek Sol Ulusalcılık
Sol milliyetçilik
YRP Yeniden Refah Partisi Fatih Erbakan Aşırı sağ Millî Görüş
İslamcılık

2021 yılı itibarıyla İçişleri Bakanlığı'nda kayıtlı diğer siyasi partilere ilişkin genel bilgiler:[26]

Parti Lider Pozisyon İdeoloji
AB PARTİ Adalet Birlik Partisi İrfan Uzun — —
AP Adalet Partisi Vecdet Öz Merkez sağ Muhafazakârlık
Ekonomik liberalizm
ASP As Parti Cavit Kayıkcı — —
AYP Ayyıldız Partisi Serap Gülhan Merkez Atatürkçülük
Türk milliyetçiliği
BCP Bağımsız Cumhuriyet Partisi Hakkı Karğın Merkez sol Atatürkçülük
Sosyal demokrasi
BEP Barış ve Eşitlik Partisi Hüseyin Alpay Merkez sol Sosyal Demokrat
DEVRİMCİ PARTİ Birleşik Devrimci Parti Elif Torun Öneren — Sosyalizm
BÜYÜK Büyük Türkiye Partisi — — —
CİHAP Cihan Partisi Kürşad Emre Öğretmek Aşırı sağ —
ÇDP Çoğulcu Demokrasi Partisi Faruk Arslandok Merkez Çoğulculuk
Sosyal demokrasi
DGP Demokratik Genç Parti — Merkez —
DEZA-PAR Demokrasi Zamanı Partisi Düzgün Dilaver Eren — —
DİP Devrimci İşçi Partisi Sungur Savran Aşırı sol Marksizm
Troçkizm
DSİP Devrimci Sosyalist İşçi Partisi Meltem Oral
Şenol Karakaş 		Aşırı sol Demokratik sosyalizm
Troçkizm
DYP Doğru Yol Partisi Çetin Özaçıkgöz Merkez sağ Liberal muhafazakârlık
ENPA Ebedi Nizam Partisi Bekir Sıtkı Karaduman Sağ Muhafazakârlık
İslamcılık
EMEP Emek Partisi Ercüment Akdeniz Aşırı sol Marksizm-Leninizm
Hocaizm
EHP Emekçi Hareket Partisi Hakan Öztürk Aşırı sol Marksizm-Leninizm
Troçkizm
ETP Engelsiz Türkiye Partisi Muharrem Parmaksız Merkez sol Engelli hakları savunuculuğu
EÇP Esnaf ve Çiftçi Partisi Fatma Türkan Sürmeli — —
ESP Ezilenlerin Sosyalist Partisi Özlem Gümüştaş
Şahin Tümüklü 		Aşırı sol Marksizm-Leninizm
Komünizm
GDP Gelişim ve Demokrasi Partisi Özlem Ağırman — Anti Emperyalist
Demokratik Gelenek
GAP Genç Anadolu Partisi Ali Alemdaroğlu — —
GBP Güç Birliği Partisi Ali Karnap — —
GAAP Güven Adalet ve Aydınlık Partisi Zeynep Göksu — —
HAP Hak ve Adalet Partisi Yiğit Zeki Öztürk Merkez Atatürkçülük
Halkçılık
HAK Parti Hak ve Hakikat Partisi Dursun Güneş Aşırı sağ İslamcılık
Muhafazakârlık
HHP Hak ve Huzur Partisi Gürsel Yıldız — —
HAK-PAR Hak ve Özgürlükler Partisi Abdullatif Epözdemir Sol Federalizm
Kültürel liberalizm
HKP Halkın Kurtuluş Partisi Nurullah Ankut Aşırı sol Marksizm-Leninizm
Komünizm
İLK Parti İlkeler ve Değerler Partisi Eran Tapan Merkez sağ —
İDP İşçi Demokrasisi Partisi Oktay Çelik Aşırı sol —
İKEP İşçinin Kendi Partisi Cemal Bilgin — —
KP Kadın Partisi Benal Yazgan — Kadın hakları savunuculuğu
LDP Liberal Demokrat Parti Gültekin Tırpancı Merkez Klasik liberalizm
Liberal demokrasi
MEP Merkez Parti Abdurrahim Karslı Merkez Merkezcilik
MİLLET Millet Partisi Aykut Edibali Sağ Türk milliyetçiliği
Muhafazakârlık
MMP Millî Mücadele Partisi Ahmet Kaya — Türk milliyetçiliği
MHHP Müdafaa-i Hukuk Hareketi Partisi Musa Ünal — —
OSMANLI Osmanlı Partisi İbrahim Ünye Aşırı sağ Yeni Osmanlıcılık
ÖTÜKEN Ötüken Birliği Partisi Çağatay Körüklü Aşırı sağ Türk milliyetçiliği
Türkçülük
ÖSP Özgürlük ve Sosyalizm Partisi Sinan Çiftyürek Aşırı sol —
SAĞDUYU Sağduyu Partisi Mehmet Yücel Ağargün Merkez —
SEP Sosyalist Emekçiler Partisi Güneş Gümüş — Marksizm-Leninizm
SYKP Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi Canan Yüce
Cavit Uğur 		Aşırı sol Sosyalizm
Marksizm
1920 TKP Toplumcu Kurtuluş Partisi Şener Ataş Aşırı sol Sosyalizm
Marksizm
TURAN Turan Hareket Partisi Varol Esen — Türkçülük
Turancılık
TBP Türk Birliği Partisi Hurşit Yiğit Sağ Türkçülük
Turancılık
TURKUAZ IŞIK Türk ve Dünya Birliği Partisi Kibar Tavasav — Türkçülük
Turancılık
TDP Türkiye Değişim Partisi Mustafa Sarıgül Merkez Sosyal demokrasi
Atatürkçülük
Ulusalcılık
TEKP Türkiye Ekonomi ve Kalkınma Partisi Vehbi Şahin — —
TİKP Türkiye İşçi Köylü Partisi İsmail Durna Aşırı sol —
TKH Türkiye Komünist Hareketi Aysel Tekerek — Sosyalizm
Marksizm-Leninizm
TSİP Türkiye Sosyalist İşçi Partisi Turgut Koçak Aşırı sol Sosyalizm
Marksizm-Leninizm
ULUSAL Ulusal Parti Gökçe Fırat Çulhaoğlu Sol Türkçülük
Ulusalcılık
UP Umut Partisi Abdulkadir Bozkurt — —
UYANIŞ Uyanış Partisi — — —
ÜLKEM-P Ülkem Partisi Neşet Doğan Sağ —
YENİ DÜNYA Yeni Dünya Partisi Emanullah Gündüz Merkez sağ Ekonomik liberalizm
Muhafazakârlık
YSGP Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi Sevil Turan
Sinan Tutal 		Sol Yeşil siyaset
Özgürlükçü sosyalizm
YYP Yeni Yol Partisi Hasan Güral — —
YURT-P Yurt Partisi Sadettin Tantan Sağ Türk milliyetçiliği
YÜCE DİRİ-P Yüce Diriliş Partisi Ahmet Sezai Karakoç Sağ İslamcılık
Ümmetçilik

Seçimlere katılan partilerDüzenle

Ana madde: Türkiye'de seçimler
Bugüne kadar seçimlere katılan partiler
Parti Cumhurbaşkanlığı Seçimleri Senato Seçimleri Genel Seçimler Yerel Seçimler
Cumhuriyet Halk Partisi 1923, 1927, 1931, 1935, 1938, 1939, 1943, 1946, 1950, 1954, 1993, 2014, 2018 1961, 1964, 1966, 1968, 1973, 1975, 1977, 1979 1923, 1927, 1931, 1935, 1939, 1943, 1946, 1950, 1954, 1957, 1961, 1965, 1969, 1973, 1977, 1995, 1999, 2002, 2007, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2018 1930, 1934, 1938, 1942, 1946, 1950, 1963, 1968, 1973, 1977, 1994, 1999, 2004, 2009, 2014, 2019
Demokrat Parti 1946, 1950, 1954, 1957 Yok 1946, 1950, 1954, 1957 1946, 1950, 1955
Millet Partisi Katılmadı Yok 1950 Katılmadı
Cumhuriyetçi Millet Partisi Katılmadı Yok 1954, 1957 Katılmadı
Türkiye Köylü Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 1955
Hürriyet Partisi Katılmadı Yok 1957 Katılmadı
Adalet Partisi 1973 1961, 1964, 1966, 1968, 1973, 1975, 1977, 1979 1961, 1965, 1969, 1973, 1977 1963, 1968, 1973, 1977
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi 1966 1961, 1964, 1966, 1968 1961, 1965 1963, 1968
Yeni Türkiye Partisi Katılmadı 1961, 1964, 1966, 1968 1961, 1965, 1969 1963, 1968
Millet Partisi Katılmadı 1966, 1968 1965, 1969, 1973 1963, 1968, 1973
Türkiye İşçi Partisi Katılmadı 1966, 1968, 1979 1965, 1969, 1977 1963, 1968, 1977
Cumhuriyetçi Güven Partisi Katılmadı 1968, 1973, 1979 1969, 1973, 1977 1968, 1973, 1977
Milliyetçi Hareket Partisi 2000, 2007, 2014, 2018 1973, 1975, 1977, 1979 1969, 1973, 1977, 1995, 1999, 2002, 2007, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2018 1973, 1977, 1994, 1999, 2004, 2009, 2014, 2019
Türkiye Birlik Partisi Katılmadı 1973, 1975, 1979 1969, 1973, 1977 1973, 1977
Demokratik Parti 1973 1973, 1975, 1977 1973, 1977 1973, 1977
Millî Selamet Partisi Katılmadı 1973, 1975, 1977, 1979 1973, 1977 1973, 1977
Sosyalist Devrim Partisi Katılmadı 1979 Katılmadı 1977
Türkiye Sosyalist İşçi Partisi Katılmadı 1979 Katılmadı 1977
Anavatan Partisi 1989, 1993 Yok 1983, 1987, 1991, 1995, 1999, 2002 1984, 1989, 1994, 1999, 2004, 2009
Halkçı Parti Katılmadı Yok 1983 1984
Milliyetçi Demokrasi Partisi Katılmadı Yok 1983 1984
Sosyal Demokrasi Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 1984
Refah Partisi 1993 Yok 1987, 1991, 1995 1984, 1989, 1994
Doğru Yol Partisi 1993, 2000 Yok 1987, 1991, 1995, 1999, 2002 1989, 1994, 1999, 2004
Sosyaldemokrat Halkçı Parti Katılmadı Yok 1987, 1991 1989, 1994
Demokratik Sol Parti 2007 Yok 1987, 1991, 1995, 1999, 2002, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) 1989, 1994, 1999, 2004, 2009, 2014, 2019
Milliyetçi Çalışma Partisi Katılmadı Yok 1987 1989
Islahatçı Demokrasi Partisi Katılmadı Yok 1987 1989
Sosyalist Parti Katılmadı Yok 1991 Katılmadı
Büyük Birlik Partisi Katılmadı Yok 1999, 2002, 2011, 2015 (Kasım) 1994, 1999, 2004, 2009, 2014, 2019
Demokrat Parti (1992-2005) Katılmadı Yok 1999 1994, 1999, 2004
Millet Partisi Katılmadı Yok 1995, 1999, 2002, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) 1994, 1999, 2004, 2009, 2014
Yeniden Doğuş Partisi (Türkiye) Katılmadı Yok 1995, 1999 1994, 1999
Sosyalist Birlik Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 1994
İşçi Partisi Katılmadı Yok 1995, 1999, 2002, 2007 1994, 1999, 2004, 2009, 2014
Halkın Demokrasi Partisi Katılmadı Yok 1995, 1999 1999
Yeni Demokrasi Hareketi Katılmadı Yok 1995 Katılmadı
Yeni Parti (1993-1997) Katılmadı Yok 1995 Katılmadı
Fazilet Partisi 2000 Yok 1999 1999
Özgürlük ve Dayanışma Partisi Katılmadı Yok 1999, 2002, 2007 1999, 2004, 2009, 2014
Demokrat Türkiye Partisi Katılmadı Yok 1999 1999
Liberal Demokrat Parti Katılmadı Yok 1999, 2002, 2007, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) 1999, 2009, 2014
Barış Partisi Katılmadı Yok 1999 1999
Emek Partisi Katılmadı Yok 1999, 2007, 2011 1999, 2004, 2009
Sosyalist İktidar Partisi Katılmadı Yok 1999 1999
Değişen Türkiye Partisi Katılmadı Yok 1999 1999
Demokrasi ve Barış Partisi Katılmadı Yok 1999 1999
Adalet ve Kalkınma Partisi 2007, 2014, 2018 Yok 2002, 2007, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2018 2004, 2009, 2014, 2019
Genç Parti Katılmadı Yok 2002, 2007 2004
Demokratik Halk Partisi Katılmadı Yok 2002 Katılmadı
Saadet Partisi 2018 Yok 2002, 2007, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2018 2004, 2009, 2014, 2019
Yeni Türkiye Partisi Katılmadı Yok 2002 2004
Yurt Partisi Katılmadı Yok 2002, 2015 (Haziran) 2014
Bağımsız Türkiye Partisi Katılmadı Yok 2002, 2007, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) 2004, 2009, 2014
Türkiye Komünist Partisi Katılmadı Yok 2002, 2007, 2011 2004, 2009, 2014
Aydınlık Türkiye Partisi Katılmadı Yok 2007 2004
Sosyaldemokrat Halk Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 2004
Demokrat Parti Katılmadı Yok 2007, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) 2009, 2014, 2019
Halkın Yükselişi Partisi Katılmadı Yok 2007 2009
Hak ve Özgürlükler Partisi Katılmadı Yok 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) 2009, 2014
Barış ve Demokrasi Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 2009, 2014
Halkın Sesi Partisi Katılmadı Yok 2011 Katılmadı
Hak ve Eşitlik Partisi Katılmadı Yok 2011 2014
Doğru Yol Partisi Katılmadı Yok 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) 2014
Milliyetçi ve Muhafazakâr Parti Katılmadı Yok 2011 Katılmadı
Halkların Demokratik Partisi 2014, 2018 Yok 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2018 2014, 2019
Hür Dava Partisi Katılmadı Yok 2018 2014
Toplumsal Uzlaşma Reform ve Kalkınma Partisi Katılmadı Yok 2015 (Haziran) 2014
Alternatif Parti Katılmadı Yok Katılmadı 2014
Halkın Kurtuluş Partisi Katılmadı Yok 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) 2014
Muhafazakar Yükseliş Partisi Katılmadı Yok 2015 (Haziran) 2014
Vatan Partisi 2018 Yok 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2018 2019
Anadolu Partisi Katılmadı Yok 2015 (Haziran) Katılmadı
Merkez Parti Katılmadı Yok 2015 (Haziran) Katılmadı
Komünist Parti Katılmadı Yok 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) Katılmadı
Hak ve Adalet Partisi Katılmadı Yok 2015 (Haziran) Katılmadı
İYİ Parti 2018 Yok 2018 2019

Şuan parlamentoda temsil edilen siyasi partilerin isimleri koyu şekilde yazılıdır.

Kapanan partilerDüzenle

Başka partiyle birleşerek yeni isim alan partiler
Kapanan Partiler Birleşilen Parti Birleşme Tarihi
Türkiye Köylü Partisi Cumhuriyetçi Millet Partisi Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi 16 Ekim 1958
Cumhuriyetçi Parti Millî Güven Partisi Cumhuriyetçi Güven Partisi 13 Mart 1973
Sosyal Demokrasi Partisi Halkçı Parti Sosyaldemokrat Halkçı Parti 3 Kasım 1985
Eşitlik ve Demokrasi Partisi Yeşiller Partisi Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi 25 Kasım 2012
Başka partiye katılarak kapanan partiler
Kapanan Parti Katıldığı Parti Katıldığı Tarih
Hürriyet Partisi Cumhuriyet Halk Partisi 24 Kasım 1958
Hür Demokrat Parti Anavatan Partisi 30 Kasım 1986
Demokrat Merkez Partisi Doğru Yol Partisi 14 Eylül 1991
Özgürlük ve Eşitlik Partisi Halkın Emek Partisi 30 Nisan 1993
Büyük Değişim Partisi Demokrat Parti 16 Ocak 1994
Sosyaldemokrat Halkçı Parti Cumhuriyet Halk Partisi 18 Şubat 1995
Yeni Parti Demokrat Parti 1 Kasım 1997
Yeni Demokrasi Hareketi Barış Partisi 2 Kasım 1997
Yeni Türkiye Partisi Cumhuriyet Halk Partisi 24 Ekim 2004
Demokrat Parti Anavatan Partisi 8 Mayıs 2005
Demokrat Türkiye Partisi Hürriyet ve Değişim Partisi 15 Mayıs 2005
Hürriyet ve Değişim Partisi Halkın Yükselişi Partisi 12 Ocak 2008
Anavatan Partisi Demokrat Parti 31 Ekim 2009
Sosyaldemokrat Halk Partisi Eşitlik ve Demokrasi Partisi 13 Mart 2010
Aydınlık Türkiye Partisi Milliyetçi Hareket Partisi 11 Nisan 2010
Yeni Parti Hak ve Eşitlik Partisi 20 Mayıs 2012
Halkın Sesi Partisi Adalet ve Kalkınma Partisi 19 Eylül 2012
Ana Parti Hak ve Adalet Partisi 26 Şubat 2015
Komünist Parti Türkiye Komünist Partisi 22 Ocak 2017
Halkın Yükselişi Partisi Müdafaa-i Hukuk Hareketi Partisi 26 Şubat 2018
Katılımcı Demokrasi Partisi Türkiye Kürdistan Demokrat Partisi 27 Mayıs 2019
İsim değiştirerek kapanan partiler
Kapanan Parti Yeni İsimli Parti Değiştiği Tarih
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi Milliyetçi Hareket Partisi 9 Şubat 1969
Muhafazakâr Parti Milliyetçi Çalışma Partisi 30 Kasım 1985
Islahatçı Demokrasi Partisi Millet Partisi 23 Kasım 1992
Milliyetçi Çalışma Partisi Milliyetçi Hareket Partisi 24 Ocak 1993
Yeniden Doğuş Partisi (Türkiye) Genç Parti 23 Ağustos 2002
Büyük Anavatan Partisi Birlik ve Huzur Partisi 19 Eylül 2011
Milliyetçi ve Muhafazakâr Parti Muhafazakar Yükseliş Partisi 24 Ocak 2013
Barış ve Demokrasi Partisi Demokratik Bölgeler Partisi 11 Temmuz 2014
İşçi Partisi Vatan Partisi 15 Şubat 2015

Kapatılan partilerDüzenle

Türkiye'de bugüne kadar bir siyasi partinin kendi kararı ile uyguladığı fesih veya başka bir siyasi parti ile birleşme kararları dışında kalan, askerî ve sivil mahkemeler ile dönemine göre Bakanlar Kurulu ve Yargıtay kararları gibi yasal gerekçelerle kapatılan siyasi partilerin listesi aşağıdaki gibidir:[27]

Yasal gerekçelerle kapatılan partiler
Kapatılan Parti Kuruluş Tarihi Notlar
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası 17 Kasım 1924 3 Haziran 1925 tarihinde Bakanlar Kurulu kararıyla kapatıldı.
Ahali Cumhuriyet Fırkası 29 Eylül 1930 21 Ocak 1931 tarihinde Bakanlar Kurulu kararıyla kapatıldı.
Çiftçi ve Köylü Partisi 1946 24 Nisan 1946 tarihinde Mudanya Sulh Ceza Hakimliği kararıyla kapatıldı.
İslam Koruma Partisi 1946 12 Eylül 1946 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Türkiye Sosyalist Partisi 14 Mayıs 1946 16 Aralık 1946 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Türkiye Sosyalist Emekçi Köylü Partisi Haziran 1946 16 Aralık 1946 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Türkiye Sosyalist İşçi Partisi 1946 16 Aralık 1946 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Türkiye Sosyalist Partisi 20 Temmuz 1950 17 Haziran 1952 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
İslam Demokrat Partisi 1951 20 Ekim 1952 tarihinde Eminönü 2. Sulh Ceza Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Millet Partisi 20 Temmuz 1948 27 Ocak 1954 tarihinde Ankara 5. Sulh Ceza Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Vatan Partisi 22 Ekim 1954 30 Ocak 1957 tarihinde İstanbul Sulh Ceza Hakimliği kararıyla kapatıldı.
Demokrat Parti 7 Ocak 1946 29 Eylül 1960 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Türkiye İşçi Çiftçi Partisi 30 Mart 1961 22 Eylül 1966 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Cumhuriyetçi Parti 4 Eylül 1972 23 Eylül 1966 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı kararıyla kapatıldı.
Kemalist Gençlik Partisi - 30 Kasım 1966 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı kararıyla kapatıldı.
İşçi Çiftçi Partisi - 15 Ekim 1968 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Millî Nizam Partisi 26 Ocak 1970 20 Mayıs 1971 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Türkiye İleri Ülkü Partisi 6 Mayıs 1969 24 Haziran 1971 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Türkiye İşçi Partisi 13 Şubat 1961 20 Temmuz 1971 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Büyük Anadolu Partisi 14 Mart 1986 19 Aralık 1971 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Türkiye Emekçi Partisi 12 Şubat 1975 8 Mayıs 1980 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Adalet Partisi 11 Şubat 1961 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Cumhuriyet Halk Partisi 9 Eylül 1923 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Cumhuriyetçi Güven Partisi 12 Mayıs 1967 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Demokratik Parti 18 Aralık 1970 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Hür Demokratlar Partisi - 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Hürriyetçi Millet Partisi - 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Millet Partisi 14 Haziran 1962 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Millî Selamet Partisi 11 Ekim 1972 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Milliyetçi Hareket Partisi 9 Şubat 1969 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Sosyalist Parti Şubat 1988 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Sosyalist Vatan Partisi 28 Ağustos 1979 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Türkiye Birlik Partisi 17 Ekim 1966 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Türkiye İşçi Partisi 30 Nisan 1975 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Türkiye İşçi Köylü Partisi 29 Ocak 1978 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Türkiye Sosyalist İşçi Partisi 16 Haziran 1974 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Türkiye Ulusal Kadınlar Partisi 17 Kasım 1972 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Vatan Partisi 21 Ocak 1975 16 Ekim 1981 tarihinde Askerî Mahkeme kararıyla kapatıldı.
Büyük Türkiye Partisi 20 Mayıs 1983 26 Temmuz 1983 tarihinde Millî Güvenlik Konseyi kararıyla kapatıldı.
Huzur Partisi 22 Temmuz 1983 25 Ekim 1983 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Türkiye Birleşik Komünist Partisi 4 Haziran 1990 16 Temmuz 1991 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Halk Partisi 20 Aralık 1989 24 Eylül 1991 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Sosyalist Parti 1 Şubat 1988 10 Temmuz 1992 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Halkın Emek Partisi 7 Haziran 1990 14 Temmuz 1993 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Özgürlük ve Demokrasi Partisi 19 Ekim 1992 23 Kasım 1993 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Sosyalist Türkiye Partisi 6 Kasım 1992 30 Kasım 1993 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Yeşiller Partisi 6 Haziran 1988 10 Şubat 1994 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Sosyalist Birlik Partisi 15 Ocak 1991 7 Haziran 1994 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Demokrasi Partisi 21 Haziran 1991 16 Haziran 1994 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Demokrat Parti 29 Kasım 1992 13 Eylül 1994 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Demokrasi ve Değişim Partisi 3 Nisan 1995 19 Mart 1996 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Emek Partisi 25 Kasım 1996 14 Şubat 1997 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Diriliş Partisi 26 Mart 1990 18 Şubat 1997 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Refah Partisi 19 Temmuz 1983 16 Ocak 1998 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Demokratik Barış Hareketi 2 Ekim 1996 28 Aralık 1998 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Demokratik Kitle Partisi 3 Ocak 1997 26 Şubat 1999 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Fazilet Partisi 17 Aralık 1997 22 Haziran 2001 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Halkın Demokrasi Partisi 11 Mayıs 1994 13 Mart 2003 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.
Demokratik Toplum Partisi 9 Kasım 2005 11 Aralık 2009 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı.

Demokratik Toplum Partisi, 11 Aralık 2009 tarihinde Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılan son parti olmuştur.

Ayrıca bakınızDüzenle

NotlarDüzenle

  1. ^ TKP'de kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komite'dir.

KaynakçaDüzenle

  1. ^ "2007 yılına kadar kurulan siyasi partiler". Türkiye Büyük Millet Meclisi. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2011. 
  2. ^ "Siyasi parti genel bilgileri". yargitaycb.gov.tr. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021. 
  3. ^ "TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ". www.tbmm.gov.tr. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021. 
  4. ^ Soner Çağaptay. "Turkey's divisions are so deep they threaten its future". Guardian. 3 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2017. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  6. ^ "Ekonomi anlayışımız". 6 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2015. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2016. 
  8. ^ http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/10669929808720119
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2016. 
  10. ^ a b "CHP Parti Programı" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2014. ...AMACIMIZ, 21. yüzyılda, CHP'nin Atatürkçü ve devrimci ilkeleriyle, gelenekleriyle, sosyal demokrasi anlayışıyla toplumumuzu, devletimizi, yenileştirmektir.  (Türkçe)
  11. ^ http://partiiciegitim.chp.org.tr/dosyalar/mevzuat/CHP-Tuzuk.pdf
  12. ^ "HDP Parti Programı". 10 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2014. Yerel demokrasi anlayışımız, temsili demokrasiyi aşan doğrudan demokrasiye dayanır ... Demokrasiyi temsili meclisle sınırlı görmeyen Partimiz, halkın tartışma, örgütlenme ve karar mekanizmalarına doğrudan katılımının önündeki tüm engellerin kaldırılmasını, her düzeyde halk denetiminin geliştirilmesini, halkın söz ve karar hakkını savunur ve gerçekleştirir.  (Türkçe)
  13. ^ "Turkish far right on the rise". The Independent. 20 Nisan 1999. 14 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014.  (İngilizce)
  14. ^ Avcı, Gamze (Eylül 2011). "The Nationalist Movement Party's Euroscepticism: Party Ideology Meets Strategy" (PDF). South European Society and Politics. 16 (3). Routledge. ss. 435-447. doi:10.1080/13608746.2011.598359. ISSN 1743-9612. 21 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2015.  (İngilizce)
  15. ^ Çınar, Alev; Burak Arıkan (2002). "The Nationalist Action Party: Representing the State, the Nation or the Nationalists?". Barry Rubin & Metin Heper (Ed.). Political Parties in Turkey. Londra: Routledge. s. 25. ISBN 0714652741.  (İngilizce)
  16. ^ " "MHP Parti Programı". s. 14-15. Erişim tarihi: 18 Ocak 2014. İnsan hak ve hürriyetleri, hukukun üstünlüğü ve adalet gibi değerler, Türk Milliyetçiliği'nin ilk ve temel adımları ve Milliyetçi Hareket Partisinin temel referanslarıdır. [ölü/kırık bağlantı] (Türkçe)
  17. ^ " "MHP Parti Programı". s. 16. Erişim tarihi: 18 Ocak 2014. [ölü/kırık bağlantı] (Türkçe)
  18. ^ "İYİ Parti programı" (PDF). 19 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2018. 
  19. ^ "DEVA Partisi'ni siyasi yelpazenin neresinde konumlandırıyorsunuz?". DEVA. 1 Aralık 2020. 
  20. ^ "Siyaset Bilimciler DEVA'yı Değerlendirdi Ali Ababcan Liberal Restorasyon Vadediyor". evrensel.net. 13 Mart 2020. 15 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  21. ^ "DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan: Atatürk'ün ilerlemeye yaptığı vurguya ithafta bulunduk". Yeni Çağ Gazetesi. 7 Temmuz 2020. Erişim tarihi: 6 Mart 2021. 
  22. ^ "Siyaset Bilimciler DEVA'yı değerlendirdi: Ali Babacan liberal restorasyon vadediyor". Evrensel.net. 15 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  23. ^ "Gelecek Partisi'nin itirazı kabul edildi seçime girebilecek parti sayısı 20 oldu". tiraj.com.tr. 8 Nisan 2021. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021. 
  24. ^ https://www.yenimesaj.com.tr/btpnin-yeni-genel-baskani-huseyin-bas-H1341000.htm
  25. ^ TC Yargıtay Başsavcılığı sayfasındaki veri 22 Şubat 2020 tarihinde erişilmiştir
  26. ^ https://www.yargitaycb.gov.tr/kategori/109/siyasi-parti-genel-bilgileri
  27. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2020. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Türkiye%27deki_siyasi_partiler_listesi&oldid=25331817" sayfasından alınmıştır