Türk Medeni Kanunu

Türkiye'de medeni hukuk sisteminin temelini oluşturan yasal kanun

Türk Medeni Kanunu (Resmî olarak Kanun no. 4721) kısaca TMK, Türkiye Cumhuriyeti'nde, 1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe giren, medeni hukuk sisteminin temelini oluşturan yasal kanundur. 22 Kasım 2001'de ülkenin yasama organı olan Türkiye Büyük Millet Meclisinin kabul ettiği bu kanun Türk Kanunu Medenisi'nin yerini almıştır. Yaklaşık 1030 maddeden oluşmakta ve beş kitap halindedir.

Türk Medeni Kanunu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Bölgesel kapsam Türkiye
Kabul edenTBMM
Kanun numarası4721
Kabul tarihi22 Kasım 2001
İmzalayanAhmet Necdet Sezer
Yayımlanma tarihi8 Aralık 2001
Yürürlük tarihi1 Ocak 2002
Vikikaynak'ta Türk Medeni Kanunu
Durum: Yürürlükte

Ülkenin geçmiş medeni kanun olan Türk Kanunu Medenisine göre daha güncel bir Türkçeye yer verilmiş ve madde metinlerinin yazımında daha sade bir dil kullanılmıştır.

Tarihçe

değiştir

Türk Medeni Kanunu öncesinde 17 Şubat 1926'da Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilen Türk Kanunu Medenisi, dönemin önde gelen medeni kanunlarından İsviçre Medeni Kanununu esas almış ve hukukçu milletvekilleri ve hukukla ilgilenen kişilerce oluşan 26 kişilik komisyon tarafından doğrudan çevrilmiş ve ülkenin yasalarına eklenmiştir.[1][2] Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından maddelerine ayrıntılı esas alınmadan kanun yalnız bir kere okunarak kabul edilmiştir.[2]

Oluşturulma ve Kabul süreci

değiştir

İlerleyen dönemlerde kanunun koşullarının değişmesiyle yenilenmesi gerektiği fikri ortaya çıkmıştır. Değişiklikler yapılarak yenilenmeyi hedefleyen Türk Kanunu Medenisi daha sonrasında 1994 tarihinde yeni bir medeni kanun için bir komisyon ile çalışmalarına başladı. Komisyon 2 yıl içerisinde 620 madde kadar oluşturmuş, dönemin başbakanı Necmettin Erbakan’ın istifasıyla ise yarıda bırakılmıştır. 57. hükûmette Adalet bakanı olarak görev yapan Hikmet Sami Türk, yeni medeni kanunun tasarısını hızlandırılarak yasalaşması için çalışmalar yürüttü.

2000 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisinde yeni medeni kanun tasarısı üzerine görüşmeler yapılmaya başlandı.[3] Fikir ayrılıkları ve değişen maddelerin ve meclisin ayırdı bu konu üzerine 170 saatin ardından 9 Mayıs 2001 tarihinde komisyon son toplantısını gerçekleştirdi.[4] 22 Kasım 2001 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından maddelerine ayrıntılı esas alınmadan tasarıda yer alan bölümler halinde görüşülüp kabulü sonrasında kabul edildi.[2][4]

Yapısı

değiştir

Türk Medeni Kanunu, yaklaşık beş kitaptan oluşmaktadır. Medeni kanun, kişiler, aileler, miraslar ve eşyalar üzerine münasebetleri düzenleyen kanundur. Kişilerin hak ve ödevleri, ailenin kuruluşu, miras ilişkilerinin düzenlenmesi, medeni kanunun konuları içine girer.

Türk Medeni Kanunun yapısı:

  • Başlangıç Esasları:
  • Kitap I: Kişiler Hukuku, şahıslara ve onlara tanınan hakları içermektedir.
  • Kitap II: Aile Hukuku, şahısların evlilik, ayrılık ve mal paylaşımı gibi haklarını içermektedir.
  • Kitap III: Miras Hukuku, şahısların miras ve konuların üzerine haklarını içermektedir.
  • Kitap IV: Eşya Hukuku, şahısların eşya üzerindeki mutlak haklarını içermektedir.

Başlangıç Esasları

değiştir

Başlangıç esasları, hukukun uygulanması için içerikler, hukuki ilişkiler, genel nitelikli hükümler, İspat kurallarını içermektedir. Hukuki ilişkiler kapsamında, dürüst davranma, iyiniyet, hakimin takdir yetkisi ele alınırken, ispat kurallarında kişinin yaptığı suçlamayı ispatlamakla yükümlü olduğu ve resmi belgelerle bunu ispatlaması gerektiği belirtilir.

Ayrıca Bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Taş, Erhan (1 Ekim 2018). "KABUL SÜRECİNDE TÜRK MEDENİ KANUNU'NA YÖNELİK BAZI ELEŞTİRİLER". Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 8 (16): 649-670. doi:10.29029/busbed.422925. ISSN 1309-6672. 
  2. ^ a b c Hukuk, Türkiye (4 Ekim 2022). "Türk Kanunu Medenisi'nin Kabul Edilme Süreci ve Önemi". TÜRKİYE HUKUK. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  3. ^ "Türkiye Büyük Millet Meclisi". www5.tbmm.gov.tr. 23 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  4. ^ a b "Türk: Değişiklik, 50 yıllık çalışmanın sonucu". Hürriyet. 22 Kasım 2001. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 

Dış Bağlantılar

değiştir