Suriye Geçiş Hükûmeti
Suriye Geçiş Hükûmeti (Arapça: الحكومة الانتقالية السورية), Beşşar Esad'ın ve ailesinin Suriye'yi terk etmesinin ardından Suriye muhalefeti tarafından Şam'da bir geçiş hükûmetidir. 8 Aralık 2024'te, muhalefetin zaferinden saatler sonra, Suriye'nin görevden ayrılan başbakanı Muhammed Gazi el-Celali geçici hükûmete bakıcı sıfatıyla liderlik etmeyi kabul etti.[1] Ancak ertesi gün Muhammed el-Beşir başbakan olarak atandı.[2] 10 Aralık'ta geçiş yönetiminin 1 Mart 2025'e kadar süreceği ve Suriye Kurtuluş Hükûmetindeki tüm bakanların yeni geçiş hükûmetinde aynı görevlerine devam edeceği açıklandı.[3]
| Suriye Geçiş Hükûmeti | |
|---|---|
.svg) De facto kullanılan Suriye arması | |
| Genel Bakış | |
| Kuruluş | 8 Aralık 2024 |
| Ülke | Suriye |
| Lider | De facto Devlet Başkanı: Ahmed eş-Şara Başbakan: Muhammed el-Beşir |
| Ana organ | Bakanlar Kurulu |
| Bakanlıklar | Suriye'deki bakanlıklar |
| İkamet | Şam |
| İnternet sitesi | pministry.gov.sy |
Kuruluş
değiştir.svg){kind=spacer}
Hey'etu Tahrîri'ş Şâm lideri ve Suriye'nin yeni başkomutanı Ahmed eş-Şara, Telegram'da Suriye'deki kamu kuruluşlarının hemen devralınmayacağını, bu kuruluşların siyasi geçiş tamamlanana kadar geçici bir süre Başbakan Muhammed Gazi el-Celali tarafından yönetileceğini ifade etti. El-Celali, sosyal medyada yayınladığı bir videoda Şam'da kalmayı ve Suriye halkıyla işbirliği yapmayı planladığını söyleyerek Suriye'nin "normal bir ülke" haline gelip diğer ülkelerle diplomasi yürütmeye başlayabileceği konusundaki umutlarını dile getirdi.[8][9] Celali ayrıca muhalefete "elini uzatmaya" hazır olduğunu ifade etti.[10]
Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu Başkanı Hadi el-Bahra, serbest seçimler için "güvenli, tarafsız ve sakin bir ortamın" tesis edilmesi amacıyla 18 aylık bir geçiş dönemine ihtiyaç olduğunu söyledi. Bu süre yeni bir anayasa hazırlanması için altı ayı kapsamaktadır. El-Bahra'ya göre bu geçiş süreci Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 2254 sayılı kararı ile uyumlu olmalıdır.[11]
Suriye Kurtuluş Hükümeti Başbakanı Muhammed el-Beşir, 9 Aralık'ta geçiş döneminde yeni Suriye hükümetini kurmakla görevlendirildi.[2] Kendisi bu görevi 1 Mart 2025 tarihine kadar sürdürecek.[12] Kurtuluş Hükümetinin bakanları geçiş hükümetindeki görevlerine devam edecekler.[13]
Cinsiyet dengesi
değiştirİlk başbakan ve kabine 10 Aralık 2024'te on iki erkekten oluşuyordu ve hiç kadın yoktu.[14][15][16] 21 Aralık 2024 itibarıyla bu sayı on altı erkeğe çıktı ve hiç kadın yoktu.[17][18][19][20] 22 Aralık'ta insan hakları aktivisti Ayşe ed-Dibs, Kadın İşleri Bakanlığının başına getirilerek kabinenin ilk kadın bakanı oldu.[21]
18 Aralık'ta HTŞ sözcüsü Übeyde Arnut verdiği bir röportajda "kadınların özü ve biyolojik ve psikolojik doğası Savunma Bakanlığı gibi tüm pozisyonlara uymuyor"[22] ve "kadınların bakanlık ve parlamento rollerinde temsiline gelince, bu konunun erken olduğuna ve yeni Suriye devletinin yapısını yeniden düşünmek için çalışacak yasal ve anayasal uzmanlara bırakılması gerektiğine inanıyoruz" dedi.[23] Arnut'un 18 Aralık'ta yaptığı açıklamalar tarihçi Juan Cole tarafından kadınların parlamento üyesi, bakan ya da başbakan olmasının yasaklandığı şeklinde yorumlandı. Şam Üniversitesi'nden araştırmacı Milena Zeyneddin ise sözcünün açıklamalarına katılmayarak şunları söyledi: "Bizler, Suriye'nin genç kadınları ve kadınları, aktivistler, siyasetçiler, insan hakları savunucuları, gazeteciler, ekonomistler, akademisyenler, işçiler ve ev kadınlarıyız. ... Übeyde Arnut'un söylemi kabul edilemez. Milyonlarca Suriyeli kadınla birlikte mücadele etmiş ve acı çekmiş olan Suriyeli kadın, ulusumuzu inşa etme zihniyetinize uygun bir yer ya da rol seçmenizi beklemiyor."[22] Arnut'un açıklamasına tepki olarak internette "yaygın eleştiriler" geldi.[23] Arnut'un yorumları ve buna karşılık gelen tepkiler, dört gün sonra Kadın İşleri Bakanlığının kurulmasına ve Ayşe ed-Dibs'in geçiş hükümetinde bir bakan olarak atanmasına yol açtı.[21][24] Bir hafta sonra, 29 Aralık'ta ed-Dibs'in kadın hakları konusunda yaptığı ve "feminist örgütlerin veya diğerlerinin hükümetin ideolojik yönelimiyle çelişen veya hükümet modeliyle uyuşmayan hiçbir görüşünü kabul etmeyeceğini" belirttiği açıklamalar Suriyeliler tarafından geniş çapta eleştirildi.[25]
Politikaları
değiştirEkonomik reformlar
değiştirEkonomi Bakanı Basil Abdülaziz, ithalat-ihracat kontrollerinin serbestleştirilmesiyle birlikte devlet kontrolündeki ekonomik modelden serbest piyasa ekonomisine geçiş planları olduğunu belirtti. Şam Ticaret Odalarına kayıt yaptırmak mal ithal etmek için yeterli yetki olarak kabul edilecek ve daha önce gerekli olan merkez bankası onay ve izinlerine artık ihtiyaç duyulmayacak. Reuters'ın görüştüğü iş dünyası liderleri vaat edilen değişiklikleri cesaret verici olarak nitelendirdi. Hükûmet, on milyarlarca dolar olduğu tahmin edilen iç savaş hasarı nedeniyle yeniden yapılanma yatırımlarının öncelikli olacağını belirtti.[26] Reuters'a konuşan merkez bankasından bir kaynak ve iki ticari banka kaynağı, 10 Aralık'ta bankaların yeniden açılacağını ve personelden geri dönmelerinin istendiğini söyledi. Petrol ve Mineral Kaynaklar Bakanlığı da aynı gün çalışanlara işlerine dönmelerini söylerken Deutsche Welle, bakanlığın "güvenliklerini sağlamak için koruma sağlanacağını" eklediğini belirtti.[27]
Ulaştırma Bakanlığı, Suriye hava sahasının yeniden hava trafiğine açılacağını ve Şam ve Halep uluslararası havaalanlarının yeniden faaliyete geçeceğini duyuracağını açıkladı.[28] 16 Aralık'ta Merkez Bankası daha önceden var olan ithalat finansman platformunu kaldırdı ve ithalatçıların, ulusal ve uluslararası kara para aklama yasalarıyla çelişmediği takdirde, malzemelerin ithalatını kendi kaynaklarıyla finanse edebileceklerini duyurdu. Merkez Bankası, ithalatçıların artık mal ithal etmek için bankayı ziyaret etmelerine veya onay almalarına gerek kalmadığını ve ihracatın artık önceden bir "ihracat rehni" alınmasını gerektirmediğini bildirdi.[29] O hafta Suriye lirasının yabancı para birimleri karşısında değer kazandığı, kuzey bölgelerdeki yerinden edilmiş insanların ve diasporanın geri dönüşü nedeniyle bazı bölgelerde 10.000 Suriye lirasının, 1 ABD dolarına ulaştığı ve bunun da artan miktarda döviz girişine yol açtığı bildirildi. Bu da gıda maddeleri de dahil olmak üzere emtia fiyatlarının düşmesine neden oldu. Suriye Merkez Bankası döviz alış kurunu ABD doları için 15.000 SYP'ye, euro için 15.760,50'ye ve TRY için 428,97'ye yükseltti.[30] 18 Aralık'ta Merkez Bankası ATM ve elektronik ödeme hizmetlerinin yeniden başlatıldığını açıkladı ve geçici önlemler olduğunu söylediği para çekme işlemlerinin izlenmesi için bankalara talimat verdi.[31]
İdari reformlar
değiştirGeçiş hükümeti Şam'ın kontrolünü ele geçirdikten hemen sonra idari reformları uygulamaya başladı. Suriye Kurtuluş Hükümetinden bir teknokrat olan Muhammed Yaser Gazal, Şam valiliğinin yeniden yapılandırılmasını denetlemek üzere atandı ve kent konseyi başkanı olarak görev yapmayı planlıyordu. Yeni yönetim departmanların işlevlerini gözden geçirmeye ve önceki hükümetten miras kalan bürokratik verimsizlik sorunlarını ele almaya başladı.[32]
İlk reformlar hükümet hizmetlerinin düzene sokulması ve yolsuzluğun ele alınmasına odaklanmıştır. Geçiş dönemi yetkilileri, gereksiz idari bölümler de dahil olmak üzere çok sayıda verimsiz departman ve pozisyon tespit etti. Yeni hükümet, İdlib'de halihazırda uyguladıkları kimlik işlemlerini örnek göstererek hizmetlerin dijitalleştirilmesini vurguladı. Ayrıca, önceki yönetim altında gelişen hayali işler ve sistematik yolsuzluk sorunlarını da ele almaya başladılar;[32] kamu çalışanları ayda yaklaşık 25 dolar maaş alıyordu; bu maaşlar SKH hükümetinin asgari ücreti olan 100 dolara yükseltilmesi kararlaştırıldı.[33]
İdari geçiş süreci, mevcut bürokratik yapıların anlaşılması ve reforme edilmesi amacıyla giden daire başkanları ile yeni yetkililer arasında yapılan toplantıları da içeriyordu. Başbakan Muhammed el-Beşir, iktidarın yeni geçici hükümete devrini kolaylaştırmak için SKH bakanları ile eski rejim yetkilileri arasında toplantılar düzenledi.[32] Reuters'a göre geçiş hükümetinde İdlib vilayetinden çok sayıda üst düzey yetkili yer alıyor ve bu durum muhalif kaynaklarda kapsayıcılık konusunda endişelere yol açıyor. Trafiği yönlendirmek üzere İdlib'den polisler Şam'a getirilirken,[33] 13 Aralık'ta geçiş hükümetinin Askeri Operasyonlar Dairesi Humus vilayetinde sokağa çıkma yasağı ilan etti.[34]
Anayasal geçiş
değiştirAgence France-Presse'e konuşan geçici hükümet sözcüsü, hükümetin üç aylık görev süresi boyunca anayasa ve parlamentonun askıda kalacağını söyledi. Sözcü ayrıca, değişiklik yapmadan önce anayasayı "gözden geçirmek" üzere bir 'yargı ve insan hakları komitesi' kurulacağını da sözlerine ekledi.[35] Eş-Şara, Al Jazeera'ye yaptığı açıklamada, yönetim seçeneklerinin bir grup uzman arasında tartışılacağını; ardından nihai seçimin yapılması için halk oylamasına gidileceğini belirtti.[36]
Dış ilişkiler
değiştirBeşşar Esad'ın devrilmesinin ardından Mısır, Irak, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün, Bahreyn, Umman, Türkiye, İtalya ve Fransa hükümetleri Suriye'deki diplomatik misyonlarına yeniden başladı.[37] Yeni hükümet, Esad rejiminin düşmesini takip eden günlerde Fransa, Almanya, Birleşik Krallık ve Avrupa Birliği'nden diplomatlarla bir araya geldi.[38] Amerika Birleşik Devletleri'nden diplomatlarla 20 Aralık 2024 tarihinde bir araya geldiler.[39]
Ayrıca İsrail, 1967'deki Altı Gün Savaşı'ndan bu yana Golan Tepeleri'ni işgal altında tutmaktadır. Bölgede çeşitli yerleşim birimleri bulunmaktadır ve yeni Suriye hükümetinin yakın gelecekte İbrahim Anlaşmalarına katılıp katılmayacağı belli değildir.[40][41][42]
Belarus, Kuzey Kore ve kısmen tanınan Abhazya devleti 15 Aralık 2024 tarihinde elçilik personelini tahliye ederken, yeni Suriye hükümetinin Esad rejimi döneminde 2018 yılında kesilen Gürcistan ile diplomatik ilişkileri yeniden kurmayı planlayıp planlamadığı bilinmiyor.[43] Ukrayna da önceki rejimin Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti adlı yarı devletleri tanımasının ardından 2022'de kesilen Suriye ile ilişkilerini yeni rejim altında yeniden kurmayı planlıyor.[44]
Savunma
değiştirBaşbakan Muhammed el-Beşir, savunma bakanlığının eski isyancı gruplar ve Esad'ın ordusundan ayrılan subaylar kullanılarak yeniden yapılandırılacağını söyledi.[38] Tahir eş-Şam'ın askeri komutanı Murhaf Ebu Kasra (Ebu Hasan el-Hamavi)[45] The Economist'e yaptığı açıklamada "Tüm askeri birimler doğal olarak Savunma Bakanlığına geçecek ve tüm Suriyeliler adına ulusu korumakla görevli birleşik bir ordu oluşturulacak" dedi. The Economist, "yeni Suriye'de saldırı düzenlemeye hevesli cihatçılara yer olmayacağında ısrar ediyor" diye ekledi.[46] AFP'ye konuşan Ebu Kasra, HTŞ'nin ulusal bir ordu için silahlı kanadını feshetme konusunda "ilk inisiyatif alanlardan biri" olacağını söyledi.[45] 21 Aralık tarihinde Ebu Kasra'nın geçici savunma bakanı olarak atandığı bildirildi.[47] Üç gün sonra geçiş hükümeti, muhalif gruplar ile Ahmed eş-Şara arasında yapılan bir toplantının "tüm grupların feshedilmesi ve Savunma Bakanlığının gözetimi altında birleştirilmesi konusunda bir anlaşmayla sonuçlandığını" duyurdu.[48]
Kabine
değiştirGeçici Başbakan Muhammed el-Beşir Al Jazeera'ye yaptığı açıklamada "şimdilik" Suriye Kurtuluş Hükümetinden (SKH) bakanların ulusal bakanlıkların başına geçeceğini söyledi.[49]
Diğer Suriye makamlarıyla işbirliği
değiştir11 Aralık 2024 itibarıyla, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nin askeri güçleri olan Suriye Demokratik Güçlerinin liderleri "El-Cevlani'nin kontrolü altında olmayan daha geniş tabanlı bir Suriye hükümeti oluşturacak müzakerelere" hazırlanıyordu. Güney Operasyonları Odası liderleri 11 Aralık'ta el-Cevlani ile bir araya gelerek "koordinasyon", "ortak çaba" ve "işbirliği" konularına ilgi duyduklarını ifade ettiler ancak HTŞ'nin geçiş hükümetini destekleyeceklerini belirtmediler.[54]
18 Aralık'ta, Türk kontrolü altındaki bölgelerde Suriye Geçici Hükümetini yöneten Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SUK) el-Beşir hükümetine desteğini açıkladı. SUK, ulusal bir konferans düzenlenmesi ve "tüm grupları kapsayacak" ve "tüm Suriye bileşenlerini temsil edecek" bir hükümet kurulması çağrısında bulundu.[55]
29 Aralık 2024 tarihinde, Ahmed eş-Şara'nın televizyonda yayınlanan bir röportajında SDG'nin Suriye Savunma Bakanlığına entegre edileceğini ve görüşmelerin devam ettiğini söylediği bildirildi.[56]
Ayrıca bakınız
değiştirNotlar
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "Syrian prime minister says government is still functioning but foreign and domestic challenges loom". WHNT.com (İngilizce). 9 Aralık 2024. Erişim tarihi: 9 Aralık 2024.
- ^ a b c "Mohammed al-Bashir assigned to form new Syrian government". Ammon News (İngilizce). 9 Aralık 2024. 9 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2024.
- ^ "Mohammed al-Bashir officially the head of the transitional government in Syria until March 2025". Independent Arabia. 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 10 Aralık 2024.
- ^ "رئيس حكومة تصريف الأعمال السورية: مهمتنا ضبط الأمن والحفاظ على استقرار المؤسسات وتقديم الخدمات الأساسية للشعب". 12 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ "Yeni Suriye Bayrağı". 13 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2024.
- ^ "Syrian rebel leader speaks to CNN in exclusive interview | CNN". 23 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ "Mohammed al-Bashir appointed caretaker Syrian PM for transitional government until March". 13 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ "Syria latest: 'The future is ours,' says rebel leader after Assad flees Damascus" [Suriye'de son dakika: Esad Şam'dan kaçtıktan sonra muhalif lider 'Gelecek bizimdir' dedi]. BBC News (İngilizce). 10 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ "Opposition forces impose curfew in Syrian capital Damascus" [Muhalif güçler Suriye'nin başkenti Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti] (İngilizce). bne IntelliNews. 9 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ Michaelson, Ruth. "Bashar al-Assad reported to have fled Syria as rebels say they have captured Damascus claim". The Guardian (İngilizce). Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ "Syrian opposition leader says state institutions will be preserved in 18-month transition". Middle East Eye (İngilizce). Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ "Mohamed al-Bashir appointed caretaker Syrian PM for transitional government until March". Reuters (İngilizce). Erişim tarihi: 10 Aralık 2024.
- ^ "الحكومة السورية الانتقالية برئاسة البشير تتسلم مقاليد السلطة في دمشق". الجزيرة نت (Arapça). Erişim tarihi: 10 Aralık 2024.
- ^ a b c d e f "Syrian Transitional Government Officially Established". levant24 (İngilizce). 11 Aralık 2024. 17 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ a b c d e f "What to know about Syria's new caretaker government". Al Jazeera (İngilizce). 21 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ a b Dadouch, Sarah; Jalabi, Raya (12 Aralık 2024). "Syria's acting finance minister pushes plan to revive war-torn economy". Financial Times. 12 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2024.
- ^ a b "Widespread Condemnation of Sharaa's Brother Appointment as Minister of Health & Rejection of His Condescending Rhetoric Towards Revolutionary Organizations - The Syrian Observer" (İngilizce). 18 Aralık 2024. 23 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ a b "Electricity Minister inspects work at Tishreen Thermal Power Plant". Syrian Arab News Agency (İngilizce). 19 Aralık 2024. 21 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2024.
- ^ a b "Appointment of Asaad Hassan al-Sheybani as Foreign Minister in the Syrian Transitional Government". Erem News (Arapça). 21 Aralık 2024. 21 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2024.
- ^ a b "Syrian authorities appoint HTS figures as foreign, defence ministers". Al Jazeera (İngilizce). 21 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ a b c "Women will play a key role in a new Syria, says minister". Al Jazeera (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2024.
- ^ a b "Syria's New Fundamentalist Government: Women 'biologically' Unsuited to Politics, Universities to be Segregated". Informed Comment (İngilizce). 20 Aralık 2024. 22 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ a b "Hundreds of Syrians in Damascus demand the inclusion of women in political work". Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ "سوريا: تعيين أول امرأة في الحكومة السورية الجديدة.. من هي عائشة الدبس؟". العربية (Arapça). 22 Aralık 2024. Erişim tarihi: 29 Aralık 2024.
- ^ "Sara Organization: statement of Women's Affairs' head not appropriate for struggle of Syrian women", Hawar Haber Ajansı, 29 Aralık 2024, Wikidata Q131583435
- ^ a b "Exclusive: Syria's new rulers back shift to free-market economy, business leader says". 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ "What's next for Syria's devastated economy? – DW – 12/10/2024". dw.com (İngilizce). 11 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ قروي, مصطفى فرحات,عبد الصمد درويش,ماهر باكير خليل,منذر. "سوريا ما بعد الأسد.. تجميد الدستور والبرلمان وفتح الأجواء أمام حركة الطيران". الجزيرة نت (Arapça). 13 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2024.
- ^ "مصرف سوريا المركزي يلغي منصة تمويل المستوردات ويسمح بمصادر التمويل الخاصة" [Central Bank of Syria cancels import financing platform and allows private sources of financing]. Syria TV (Arapça). 16 Aralık 2024. 25 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ "مصرف سوريا المركزي يرفع سعر صرف الدولار مقابل الليرة السورية" [The Central Bank of Syria raises the exchange rate of the dollar against the Syrian pound]. Syria TV (Arapça). 17 Aralık 2024. 18 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ "مصرف سوريا المركزي يعيد تشغيل الصرافات الآلية وخدمات الدفع الإلكتروني" [The Central Bank of Syria restarts ATMs and electronic payment services]. Syria TV (Arapça). 18 Aralık 2024.
- ^ a b c Jalabi, Raya; Dadouch, Sarah (11 Aralık 2024). "The department of flags: Syrian rebels lay bare Assad's corrupt state". Financial Times. Şam. 11 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ a b Azhari, Timour; Gebeily, Maya; Perry, Tom (12 Aralık 2024). "Syrian rebel leader, after Assad's ouster, puts his own stamp on the state". Reuters. 25 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2024.
- ^ قروي, مصطفى فرحات,عبد الصمد درويش,ماهر باكير خليل,منذر. "سوريا ما بعد الأسد.. تجميد الدستور والبرلمان وفتح الأجواء أمام حركة الطيران". الجزيرة نت (Arapça). 17 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2024.
- ^ "Syria's new govt says to suspend constitution, parliament for three months". Brecorder (İngilizce). 12 Aralık 2024. 13 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2024.
- ^ @AJA_Syria (14 Aralık 2024). "Ahmed Al-Sharaa: The form of authority in #Syria is left to the decisions of experts and legal experts, and the Syrian people are the ones who decide; The next rule will include elections; We will form committees and councils concerned with re-studying the constitution; Efficiency and ability are the basis for evaluation in the next state" (X gönderisi) (Arapça) – X vasıtasıyla.
- ^ "7 دول عربية وتركيا وإيطاليا تجدد علاقاتها الدبلوماسية مع سوريا | الحرة". www.alhurra.com (Arapça). Erişim tarihi: 14 Aralık 2024.
- ^ a b "France returns flag to Damascus embassy as new Syria authorities build contacts with West". Arab News. 17 Aralık 2024. 22 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ Pamuk, Humeyra; Ismail, Amina; Lewis, Simon (20 Aralık 2024). "US held 'very productive' first meeting with Syria's al-Sharaa". Reuters. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ "Israel has a bargaining chip with Golan Heights – DW – 12/21/2024". dw.com.
- ^ "Several countries slam Israeli plans to expand settlements in Syria's Golan". Al Jazeera English.
- ^ "What Assad's Fall Means for Israel and Its Regional Relations". United States Institute of Peace.
- ^ "Moscow Says 'Part' of Its Diplomatic Personnel in Syria Evacuated By Plane". The Moscow Times (İngilizce). 15 Aralık 2024. Erişim tarihi: 29 Aralık 2024.
- ^ "Zelenskyy: Ukraine ready to support Syria after Assad's fall". RBC-Ukraine (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2024.
- ^ a b "Syria ex-rebel military chief says to dissolve armed wing". France 24 (İngilizce). 17 Aralık 2024. 20 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2024.
- ^ "An interview with the military commander of Syria's new masters". The Economist. ISSN 0013-0613. 20 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2024.
- ^ "Syrian authorities appoint HTS figures as foreign, defence ministers". Al Jazeera English (İngilizce). Erişim tarihi: 25 Aralık 2024.
- ^ "Syria says ex-rebel groups agree to integrate under Defence Ministry". Al Jazeera English (İngilizce). Erişim tarihi: 25 Aralık 2024.
- ^ Al Jazeera Staff. "What to know about Syria's new caretaker government". Al Jazeera (İngilizce). 15 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2024.
- ^ "تعيين أنس خطاب رئيساً لجهاز الاستخبارات العامة في سوريا". تلفزيون سوريا (Arapça). 26 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2024.
- ^ "سوريا.. أنس خطاب رئيسا لجهاز الاستخبارات العامة". www.aa.com.tr. Erişim tarihi: 29 Aralık 2024.
- ^ "Syrian interim gov't eyes economic reforms, assures ample strategic reserves". Big News Network.com (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2024.
- ^ "وزير الاتصالات: رفع الحجب المفروض من نظام الأسد عن المواقع الداعمة للثورة السورية". Syria News (Arapça). Erişim tarihi: 27 Aralık 2024.
- ^ "Iran Update, December 11, 2024". Institute for the Study of War (İngilizce). Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ "Syrian coalition calls for 'comprehensive, non-sectarian' transitional government". Middle East Monitor. 18 Aralık 2024. 19 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2024.
- ^ "#BREAKING Ahmed al-Sharaa, Commander-in-Chief of Syria's new administration, announced during a televised interview that Kurdish forces are to be integrated into Syria's Ministry of Defense and negotiations are ongoing". X.com. 29 Aralık 2024. Erişim tarihi: 29 Aralık 2024.
