Sultankulu Kutubşah

Sultankulu Kutubşah[1][a] veya Sultankulu Bey Baranlı veya Sultankulu Kutbü'l-Mülk (1445-1543), 1518'den 1687'ye kadar güney Hindistan'ı yöneten[5]Kutbşahlar hanedanının kurucusudur. Türkmen kökenlidir ve İran'da doğmuştur. Başlangıçta Behmeni sultanına hizmet etmekteydi ve bir askeri unvan olan Kutbü'l-Mülk (Krallığın Sütunu) unvanını almıştır;[6] daha sonrasında Golkonda'ın kontrolünü ele geçirmiştir.

Asıl adı Sultankulu'dur ve İran'ın Hemedan şehrinde doğan Şii bir Türkmen'dir.[7][8] Karakoyunlu hanedanından olan Üveys Kuli Bey ile Hemedan asilzadesi olan Melik Salih'in kızı Meryem Hanım'ın oğludur. Büyük ebeveynleri Pir Kuli Bey ve Hatice Begüm, Kara Yusuf'un oğulları Kara İskender ve Cihan Şah'ın torunlarıydı.[9][10]

Haydarabad'daki Sultankulu Kutubşah Türbesi

Behmeni Sultanlığı'nın beş farklı Dekkan sultanlığına bölünmesinden sonra bağımsızlığını ilan ederek Kutub Şah unvanını aldı ve Kutbşah hanedanını kurdu.[11] Mezarının üzerindeki yazıt, onu Sultankulu Kutbü'l-Mülk olarak adlandırır:

Mezarı

Ölümü değiştir

1543'te namaz kılarken ikinci oğlu Cemşidkulu Kutubşah tarafından öldürüldü.[12] Cemşid, Sultan'ın en büyük oğlu ve varisi olan Kutbuddin'i (Qutbuddin) de kör etti ve tahta geçti. Altıncı oğlu İbrahim Vijayanagara'ya kaçtı. Cemşid, babasının ölümünden sonra isyan eden kardeşi Abdul'ü de öldürdü.

Notlar değiştir

  1. ^ "Sultan" was a part of his name, Sultan Quli (also spelled Sultan-Quli),[2] the whole of which meaning 'slave of the sultan' or 'slave of the ruler'[3] (see other male given names built from Quli at "Quli (Turkic)"); and he never proclaimed his kingship (the first of his successors to do so was Ibrahim Quli Qutb Shah).[4]

Kaynakça değiştir

  1. ^ Masʻūd Ḥusain K̲h̲ān̲ (1996). Mohammad Quli Qutb Shah. s. 1. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2022. 
  2. ^ Haroon Khan Sherwani (1974). History of the Qutb Shāhī Dynasty. s. 52. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2022. Although the name Sultan-Quli might suggest royal dignity, the epithet 'Sultan' is only a part of his name 
  3. ^ Scott Kugle (2016). When Sun Meets Moon: Gender, Eros, and Ecstasy in Urdu Poetry. 
  4. ^ Haroon Khan Sherwani (1974). History of the Qutb Shāhī Dynasty. s. 62. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2022. Qutbu'lmulk never proclaimed his kingship, and in all probability the first ruler of Golkonda to do so was Ibrāhīm Qutb Shāh 
  5. ^ A Textbook of Medieval Indian History. Primus Books. 2013. s. 118. ISBN 978-9-38060-734-4.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  6. ^ Scott Kugle (2016). When Sun Meets Moon: Gender, Eros, and Ecstasy in Urdu Poetry. 
  7. ^ History of Golcunda. Literary Publications. 1956. s. 7. 17 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  8. ^ Rudi Matthee, (Ed.) (2011). Iranian Culture and South Asia, 1500-1900. Iran and the Surrounding World: Interactions in Culture and Cultural Politics. Seattle and London: University of Washington Press. s. 25. ISBN 978-0-295-80024-0. 17 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2022.  r |ad1= eksik |soyadı1= (yardım); r eksik |soyadı2= (yardım)
  9. ^ "The Qara-qoyunlu and the Qutb-shāhs (Turkmenica, 10)". Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London. 17 (1): 50-73. 1 Ocak 1955. doi:10.1017/s0041977x00106342.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  10. ^ Ramanand Vidya Bhawan, The Indian Historical Quarterly, Volume 16, Issues 1-4, 1985, p.711
  11. ^ History of Modern Andhra Pradesh. Sterling Publishers. 1988. s. 18. ISBN 978-81-207-0878-5. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  12. ^ George Michell, Mark Zebrowski, The New Cambridge History of India: 1.