Seyhan Karabay

Seyhan Karabay (22 Şubat 1946, Adana - 17 Nisan 2020, Muğla), Türk şarkıcı, besteci, oyuncu. 70’li yılların Anadolu rock sahnelerinde en çok boy gösteren sanatçılardandır. Apaşlar’ın kurucularından olmasının yanı sıra birçok filmde ve fotoromanda rol almıştır.

Seyhan Karabay
Genel bilgiler
Doğum	Seyhan Karabay 22 Şubat 1946(1946-02-22) Adana, Türkiye
Ölüm	17 Nisan 2020 (74 yaşında) Bodrum, Muğla, Türkiye
Tarzlar	Anadolu rock, psikedelik rock
Meslekler	Şarkıcı, besteci, oyuncu
Çalgılar	Ritim gitar, bas gitar
Etkin yıllar	1968 - 1977
İlişkili hareketler	Apaşlar Kardaşlar

Hayatı

Seyhan Karabay, 22 Şubat 1946’da Adana’da dünyaya geldi. 12 yaşında mandolin ve akordeon çalarak müziğe başladı. Bir orkestra bünyesinde ilk enstrüman olarak ritim gitar çaldı. Daha sonra kendini bas gitara vermeye başladı. İlk yıllarında Beyaz Kelebekler grubunda baterist olarak bulundu. 60’lı yılların başında, arkadaşları Uğur Dikmen ve Cahit Berkay ile amatör bir grup kurdu. Ayrıca babasının tiyatrosunda sergilenen operetlerde müzisyenlik yaptı. Askerliğinin ardından Selim Özer Orkestrası’nda profesyonel kariyerine adım atan Karabay'ın müzik sahnesinde öne çıkması Apaşlar’la gerçekleşti. Karabay, bu grup için Cem Karaca’nın bir bas gitarist aradığını öğrendi. Tanıdıklarının desteğiyle Mehmet Soyarslan’ın evinde Karaca’yla tanıştı ve grubun üyesi haline geldi. Ancak zamanla grup içi dinamiklerde yaşanan değişimler nedeniyle Karaca ve Apaşlar 1970’te dağılarak son konserlerini Konya Ereğli’de verdi. 

Bu konserin ardından Karabay ve Karaca yollarına birlikte devam etme kararı alarak Kardaşlar grubunu kurdular. 1970 yılında kurulan grup, Karabay’ın önerdiği Kardeşler adından esinlenilerek adlandırıldı ancak Karaca’nın tercihiyle Kardaşlar şeklinde değiştirildi. Kısa sürede Anadolu turnelerine başlayan grup, bu dönemde Karabay’ın halk müziğine dayalı düzenlemeleri ve enstrümantal yenilikleriyle dikkat çekti. Karabay, grup içinde yaşanan ses çizgisi sıkışmasını aşmak amacıyla iki özgün halk çalgısı üretti. Bu enstrümanları hem konserlerde hem de stüdyo kayıtlarında kullanmaya başladı.

1970’li yılların başında Türkiye’deki müzik stüdyoları teknik olarak oldukça sınırlı imkanlara sahipti. Çoğu stüdyo tek kanallıydı, nispeten büyük olanlarda ise yalnızca iki kanal bulunmaktaydı. Bu iki kanaldan biri toplu şekilde kaydedilen enstrümanlara, diğeri ise vokale ayrılıyordu. Enstrümanların kayıt süreci davul, org ve gitarların önüne yerleştirilen mikrofonlarla topluca yapılır, elde edilen ses tek bir kanal üzerinden kaydedilirdi. Bu yöntem, küçük prodüksiyonlar için yeterli olabilse de, rock müziği gibi dengeli ses miksajı gerektiren türlerde zorluklara neden olmaktaydı.

Bu sınırlı teknik koşullar nedeniyle, Karabay ve grubu kayıtlarını Almanya’daki daha gelişmiş stüdyolarda gerçekleştirmeyi tercih etmiştir. Bu stüdyolarda genellikle 24 veya daha fazla kayıt kanalı bulunmaktaydı. Böylece her enstrüman ayrı ayrı kaydedilebilmekte, miksaj sürecinde ses dengeleri daha hassas biçimde ayarlanabilmekteydi. Ayrıca, kayıt sırasında oluşan detone veya akort problemleri yalnızca ilgili enstrümanın yeniden kaydedilmesiyle düzeltilebiliyordu.

Cem Karaca ve Kardaşlar, bu nedenlerle kayıtlarını genellikle Almanya’da yapmayı tercih etti. Ancak 1970’lerin ortasında çıkan bir kolera salgını nedeniyle uluslararası sınırlar kapatıldı, bu da yurt dışı kayıt olanaklarını geçici olarak durdurdu. Bu nedenle Dadaloğlu / Kalender adlı eser, Almanya’da kaydedilmesi planlandığı halde İstanbul’daki Stüdyo Elektronik’te kaydedildi. Kayıt sürecine Şerif Yüzbaşıoğlu da katkı sağladı. İmkanların kısıtlı olmasına rağmen eser, büyük ilgi gördü ve dönemin en çok satan plaklarından biri oldu. Müzik listelerinde 11 hafta boyunca birinci sırada kaldı, grup üyeleri ise Avrupa’daki stüdyolarda kaydedilen eserlerden daha fazla ilgi görmesine şaşırdı.

Bu dönemin ardından sınırların açılmasıyla birlikte tekrar Almanya’ya giderek plak kayıtlarına başladılar. Karabay’ın bestelediği Kara Sevda kaydedilirken stüdyo yetkilileri tarafından beğenilince, bir Almanca versiyonu istendi. Ancak bu kayıt süreci, alkol etkisiyle istenilen kaliteye ulaşılamaması nedeniyle başarısızlıkla sonuçlandı ve potansiyel bir Avrupa açılımı gerçekleşemedi. Türkiye’ye döndükten sonra grupta ve dinleyici kitlesinde bazı değişimler yaşandı. Karabay, Anadolu turnelerinde önceki yılların coşkulu atmosferinin yerini daha sessiz ve mesafeli bir izleyici kitlesine bıraktığını gözlemledi. Bu durum, grubun müzikal çizgisini ve hedef kitlesini yeniden değerlendirmesine neden oldu.

1973-74 yıllarında Karaca ile yollar ayrılınca yeni bir solist arayışına girildi. Bu süreçte, Ersen Dinleten’le anlaşılınca grup Ersen ve Kardaşlar adını aldı. Ancak bu iş birliği, Karabay’ın ifadesiyle zorunlu bir tercih oldu, kısa sürede istenilen uyum sağlanamadı. Yapılan iki 45’lik çalışmaya rağmen beklenen etki yaratılamayınca yaklaşık bir yıl sonra Ersen’le yollar ayrıldı. Karabay, bu dönemde çıkışında büyük katkısı olan Kozan Dağı / Kara Yazı 45'lik plağında Taner Öngür ve Fehiman Uğurdemir ile birlikte yer aldı.

Ayrılışın ardından yeni bir yapılanmaya gidildi. Bu yeni dönemde grupta Aydın Çakuş (gitar), Ali Rıza (bağlama, yaylı tambur, cura, vurgulu tambur) ve Ayzer Danga’dan (davul) oluşan bir kadroyla müzik çalışmalarına başlandı. Bu dönemde Kardaşlar, yalnızca kendi plak çalışmalarını değil, aynı zamanda Selda Bağcan’a sahne ve stüdyo eşlikleri yaptı. Kadroya ilerleyen süreçte Atilla Engin (vurmalılar), Nuri Bora (gitar) ve Elvan Aracı (trombon, bağlama, org) da katıldı. Kardaşlar’ın Selda’ya eşlik ettiği Anayasso adlı parça büyük ilgi görse de, grup daha sonra bu iş birliğini sürdürmedi ve bağımsız üretimlerine yöneldi. 

Seyhan Karabay ve Kardaşlar adıyla yayımladıkları ilk plak, Karabay’ın başrolünü Perihan Savaş’la paylaştığı Gerçek adlı filmde seslendirdiği iki şarkıyı içeriyordu: Edalı Gelin ve Nem Kaldı. Grubun bu döneminde kadrolar sık sık değişti, çeşitli eşlik ve 45’lik çalışmalar yapılmış olsa da istikrar bir türlü sağlanamadı. Bu dönemde Özkan Uğur ile kısa bir süre çalışıldı. Ardından Harun Kolçak, bas gitarist olarak gruba katıldı. Grup, bu kadroyla iki 45’lik plak yayımladı. İlki olumlu karşılanırken ikinci plak Kan Davası, gerek müzikal kalitesi gerekse dinleyici ilgisi açısından beklenen başarıyı sağlayamadı. Aynı dönemde erkek şarkıcıların sahnelerden çekilmesi ve kadın solistlerin ön plana çıkmasıyla birlikte, gazinolarda daha çok türkücülere iş verilmesi grubun ekonomik olarak zor günler yaşamasına neden oldu. Tüm bu gelişmelerin ardından Kardaşlar dönemi, 1975 yılı sonlarında resmen sona erdi.

1975 sonrası iki yıl boyunca sahnelerden uzak kalan Karabay, müzik çalışmalarını bireysel olarak sürdürdü. 1977 yılında tekrar sahnelere döndü. Taksim’de bir gece kulübünde sahne alırken, dönemin yükselen yıldızlarından Seyyal Taner ile iş birliği yaparak Seyyal - Sedat - Seyhan üçlüsünü kurdu. Taner’in önerisiyle grup daha sonra genişletildi ve İpucu Beşlisiüyeleri Mazhar Alanson, Fuat Güner, Özkan Uğur, Ayhan Sicimoğlu ve Galip Boransu’nun katılımıyla sahneye çıkmaya başladılar. Bu dönem, Ankara ve İstanbul’daki konserlerde renkli kostümler ve enerjik performanslarıyla dikkat çektiler. Ancak altı ay süren bu birlikteliğin ardından Mazhar, Fuat ve Özkan kendi yollarına giderek MFÖ grubunun temellerini attılar. 

Karabay ve Taner, yollarına bu kez 25. Saat grubunu kurarak devam ettiler ve birkaç yıl boyunca çeşitli kadrolarla sahne çalışmalarını sürdürdüler. Ancak ekip içi istikrarsızlık ve sık değişen grup üyeleri nedeniyle Karabay bu süreçten giderek yoruldu. Ankara’daki bir konser sonrası grup dağıldı. Aynı yıl kendi adıyla doldurduğu Seni Unutamam / Dön Sevgilimadlı plağının kaydının ardından Kenan ve Mualla Akın’la yeni bir üçlü oluşturdu. Ancak bu üçlü de uzun ömürlü olmayıp dağıldı ve ardından Karabay müzik kariyerine tamamen son vererek tamamen ticarete yöneldi. 70'lerin başından itibaren dokuz film ile on yedi fotoroman çeviren Karabay aktif müziğe veda ettikten sonra Bodrum'a yerleşti ve yat kaptanlığı yaparak denizle iç içe yaşam sürdü.

Ölümü

17 Nisan 2020’de safra kesesi rahatsızlığı ve sarılık hastalıkları nedeniyle üç haftadır İzmir’de tedavi gördüğü hastanede öldü. Tören için cenazesi Bodrum’a kadar getirildi ve Bitez Mezarlığı’nda defnedildi. Karabay’la birçok kez sahne arkadaşlığı yapmış olan Seyyal Taner, ölümü hakkında yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Müzik yolculuğumuzda uzun yıllar sahne paylaştığımız Bodrum sevdalısı kıymetli sevgili arkadaşımız Seyhan Karabay'ı kaybetmenin acısını yaşıyoruz. Başımız sağolsun mekanı cennet olsun.”

Diskografi

Cem Karaca & Apaşlar

• 1968: Resimdeki Gözyaşları / Emrah
• 1968: Oy Babo / Hikaye
• 1969: Bu Son Olsun / Felek
• 1969: Ayrılık Günümüz / Gılgamış
• 1969: Zeyno
• 1969: İstanbul / Neden

Cem Karaca & Kardaşlar

• 1970: Dadaloğlu / Kalender
• 1971: Kara Üzüm / Mehmet’e Ağıt
• 1971: Acı Doktor
• 1971: Kara Yılan / Lümüne
• 1971: Oy Gülüm Oy / Kara Sevda
• 1971: Tatlı Dillim / Demedim mi?
• 1972: Askoros Deresi / Üryan Geldim

Ersen & Kardaşlar

• 1973: Çakmağı Çak / Güneşe Dön Çiçeğim
• 1974: Metelik / Yine Seni Tanırım

Seyhan Karabay & Kardaşlar

• 1974: Nem Kaldı / Edalı Gelin
• 1975: Kan Davası / Dam Üstünde Çul Serer

Selda Bağcan & Kardaşlar

• 1974: Nem Kaldı / Rabbim Ne idim Ne Oldum
• 1975: Anayasso / Bad-ı Sabah

Ünol Büyükgönenç & Kardaşlar

• 1973: Deniz Üstü Köpürür / Çökertme

Fikret Hakan & Kardaşlar

• 1974: Löberde / Dostun Gülü

Filmografi

• 1974: Unutama Beni (Metin)
• 1974: Gerçek (Akrep)
• 1975: Şehvet Kurbanı Şevket (Futbolcu Yılmaz)
• 1975: İzin (Tacizci)
• 1975: Çirkef (Mehmet)
• 1976: Darbe (Nuri)
• 1976: Mağlup Edilemeyenler (Suat)
• 1976: Çizmeli Kedi (Kendisi)
• 1976: Kucaktan Kucağa (Nihat Okan)
• 1976: Kime Niyet Kime Kısmet (Seyhan)
• 1977: Kızını Dövmeyen Dizini Döver (Arabası Çalınan Adam)
• 1977: İkimiz De Sevdik (Tunç)

Dış bağlantılar

• Discogs'ta Seyhan Karabay diskografisi
• IMDb'de Seyhan Karabay
• Resmî site