Sedef hastalığı
Sedef hastalığı (tıp dilinde: psoriasis), bir tür multifaktöryel etiyolojili deri hastalığı. HLA-Cw6 doku uygunluk antijeni birçok türünde genetik yönü oluşturur. Bu nedenle bazı hastaların ailelerinde de hastalık görülebilmektedir. Bazı ilaçlar ve duygusal dalgalanmalar hastalığı ortaya çıkarabilir veya aktifleştirebilir.
Sedef hastalığı | |
---|---|
![]() | |
Sedef hastalığına yakalanmış bir genç | |
Uzmanlık |
Dermatoloji ![]() |
Stres, sedef hastalığını artıran faktörlerin başında gelmektedir. Ayrıca boğaz ve vücutta meydana gelen enfeksiyonlar, özellikle çocuklardaki damla tipi sedefi tetikleyen nedenlerdendir.
BulgularıDüzenle
En sık görülen formu plak tipi sedef olup deride, özellikle diz, dirsek,sırt ve sakrum denen kuyruk sokumunda kızarıklık, pullanma ve deride dökülme ile karakterizedir. Fakat hastalık başka şekillerle de görülebilmektedir.
ÇeşitleriDüzenle
- Plak tipi sedef (psoriazis) : Hastalığın en sık görülen türüdür. Diz veya dirseklerde kızarıklık ve ayrıca pullanma ve kabuklanma görülür.
- Ters (inverse) sedef : Sıklıkla koltuk altı, kasıklar gibi derinin katlanma yerlerinde ortaya çıkar. Sıklıkla kesin tanı öncesinde diğer egzama türleriyle karışır.
- Eritrodermik sedef : Hastanın tüm vücudunda yaygın kızarıklık ve deri dökülmesi bulunmaktadır. Hastada sıvı ve elektrolit dengesizliğine neden olabildiğinden sıklıkla hastane şartlarında tedavi edilir.
- Damla (guttat) tipi sedef : Özellikle çocuklarda görülen sedefin bu türünde sedef yaraları damlalar şeklinde tüm vücutta görülür.
Sedef hastalığının şiddeti, görüldüğü bölgeler, ve görünüşü, çeşidine bağlı olarak değişiklik gösterir. Plak tipi psöriazis en yaygın formudur, her beş sedef hastasından dördünde bu tip görülür. Bunun dışında, guttate, püstüler, inversa psoriasis ise daha az yaygındır, eritrodermik psöriazis ise çok nadir görülür.
Sedef Hastalığı Engel OranıDüzenle
Sedef engel oranı, hastalığı şiddeti ve alt tipine bağlıdır, ancak şunları içerebilir: Engellilik değerlendirme tablosuna göre sedef engel oranı şekildedir;[1]
Sedef Hastalığı | Engel Oranı |
Hafif: Vücudun %0-19’unu kaplayan | %5 |
Orta: Vücudun %20-49’unu kaplayan | %15 |
Şiddetli: Vücudun %50-79’unu kaplayan | %30 |
Çok şiddetli: Vücudun %80-100’unu kaplayan psöriasis vulgaris ve generalize püstüler
psöriasis |
%40 |
Tedavi çeşitleriDüzenle
- İlaç tedavisi (Çoğu hastalarda kortizon içeren kremler ve losyonlar gecici olarak lezyonlari ortadan kaldirdigi gorulmustur.)
- Işık tedavisi (Fototerapi)
- Biyolojik ajanlar: Etanercept (Enbrel), İnfliximab (Remicade),Adalimumab (Humira); bu iki biyolojik ajana dirençli ise Efalizumab kullanılır.
- Doğal yağlar
Ayrıca bakınızDüzenle
Dış bağlantılarDüzenle
- Amerikan Ulusal Sedef Derneği4 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Psoriasis
Wikimedia Commons'ta Sedef hastalığı ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.
Dermatoloji veya deri hastalıkları ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Sınıflandırma | |
---|---|
Dış kaynaklar |
- ^ "Sedef Hastalığı Engel Oranı". Engelli.com. 08 Ocak 2023. 8 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 08 Ocak 2023. Tarih değerini gözden geçirin:
|erişimtarihi=, |tarih=
(yardım)