Sanlav

Sanlav, İslamiyet öncesi Şamanlık döneminde kullanılan öz Türkçe bir kelimedir. Şamanlık döneminde her köyün ya da kabilenin bir "saygın kişisi" vardı. Bu kişinin toplum içindeki yeri Alevi toplumundaki "dede" makamı ile aynıdır ve aynı kültürün bir devamıdır.

Sanlav, içinde bulunduğu topluluğun "saygın kişisi" sıfatıyla davranır ve kararlar verirdi. Bu kararlar idari ve siyasi kararlar olmayıp tamamen töresel davranışların düzeni ile ilgiliydi. Bu bağlamda sanlav, köyde ya da kabilede doğan çocukların ergenlik çağına kadar taşıyacakları ilk isimlerini verirdi. Bu çocukların ergenlik çağından sonra taşıyacakları isimlerini ise köyün ya da kabilenin reisi, şefi verirdi. Çocuğun anne ya da babası çocuklarına isim koyamazlardı. Bu işi sanlav ve kabile reisi yapardı.

Bu töresel davranışa bağlı olarak günümüzde bile birçok Türk kültür dairesindeki topluluklarda anne-babalar kendi büyüklerinin yanında (kendi anne-babaları) çocuklarını kucaklarına almazlar. Bu davranış Türk kültüründen etkilenen diğer komşu ve birlikte yaşanan kültürlere de yansımıştır. Bu isim koyma biçimi aynen Kuzey Amerika yerlilerinde de görülmekte ve bu nedenle de Orta Asya halk toplulukları ile Kuzey Amerika yerli toplulukları arasındaki ırksal ve kültürel bağların birliği savına destek olarak kullanılmaktadır.

Bu töresel davranış günümüze kadar kısmen değişerek gelmiştir. Günümüzde ailede doğan çocuklara ya ailenin saygın bir kişisi isim vermektedir ya da erkeğin ya da kadının ailesindeki saygın bir kişinin ismi veya güvendikleri, inandıkları kişilerin ismi verilmektedir. Sonuç olarak, sanlav kelimesi "isim veren, isim koyan" anlamında bir sıfattır.

Ayrıca bakınız

• Aksakallı
• Aksaçlı
• Adsız