Sadun Boro

Türk denizci ve gezgin

Sadun Boro (d. 1928, İstanbul - ö. 5 Haziran 2015, Marmaris, Muğla) Dünyanın çevresini 1965-1968 yılları arasında eşi Oda ve Kısmet adlı yelkenli teknesiyle dolaşan ilk Türk denizcidir.[1]

Sadun Boro
Doğum1928
İstanbul, Türkiye
Ölüm5 Haziran 2015 (87 yaşında)
Marmaris, Muğla
MeslekDenizci
Etkin yıllar1948-2015
EvlilikOda Boro
Çocuk(lar)Kısmet Deniz Polat
Kadıköy Kalamış'ta Sadun Boro heykeli
Kısmet, Rahmi Koç Müzesi
Sadun Boro'nun dünya seyahati sırasında tuttuğu günlük

Hayatı değiştir

1928 yılında İstanbul'da doğdu. Çocukluk ve gençlik yılları Caddebostan ve Marmara kıyılarında geçti. Denizcilik hayatına önce sandalla başladı; liseye geçtiği yıllarda ilk yelkenli teknesine sahip oldu.

Galatasaray Lisesi'ni bitirdikten sonra 1948'de İngiltere'ye giderek Manchester Üniversitesi'nin Tekstil Mühendisliği Bölümü'nü bitirdi.

1952'de Ling adlı 11 metrelik yelkenliyle İngiltere'den İrlanda'ya olan ilk açık deniz seyahatini bir İngiliz ile birlikte gerçekleştirdi. Aynı tekneyle Karayip Adaları'na kadar uzanan okyanus aşırı seyahati ise Sadun Boro'nun ilk okyanus aşırı seferi oldu.[2]

Sadun Boro'nun dünya seyahati için yaptırdığı kendi teknesi Kısmet, 1963 yılında Salacak'ta Athar Beşpınar'ın atölyesinde kızağa kondu. Sadun Boro, Alman eşi Oda Boro ile beraber 1965'te dünya seyahatine çıktı. Onlara Kanarya Adaları'nda aldıkları ünlü kedileri Miço eşlik etti. Üç yıl süren seyahatin anıları Hürriyet gazetesinde yayımlandı. Bu anılar, daha sonra Pupa Yelken başlıklı bir kitapta toplandı.

Boro ailesi 1977 ile 1979 arasında, o zaman sekiz yaşında olan kızları Deniz ile beraber, Karayip Adaları'nı ve Amerika'nın doğu sahillerini gezdi.

1980'den itibaren Bodrum'da yaşayan Sadun Boro, Gökova, Göcek gibi Ege koylarının muhafaza edilmesi için çaba harcadı. Okluk Koyu’nun ortasına bir deniz kızı heykelinin konulmasını sağladı. Boro, gazete ve dergilere deniz ve doğa sevgisini aşılayan yazılar yazdı.

Sadun Boro'nun 46 yıl boyunca bindiği ve yaklaşık 150 bin deniz mil yaptığı Kısmet adlı teknesi, İstanbul/Hasköy'deki eski Haliç Tersanesi'nin olduğu yerde, Rahmi Koç Müzesi'nde sergilenmektedir.

Sadun Boro, 2001 yılında Eralp Akkoyunlu ile beraber Yosun adlı tekneleriyle yeniden denizlere açıldı ve Büyük Okyanus turu gerçekleştirdi.

Vefatı değiştir

Teknesiyle dünya turu yapan ilk Türk olan 87 yaşındaki Sadun Boro'ya mesane kanseri teşhisi kondu. İlk olarak yaşadığı Marmaris'te tedavi gördü ve daha sonra İstanbul'daki Amerikan Hastanesi'ne transfer edildi. Hayatının geri kalanını yelkenli teknesinde geçirmek istediğinden, 14 Mayıs 2015'te helikopterle Muğla'ya geri döndü.

5 Haziran 2015 tarihinde, Marmaris’te tedavi gördüğü hastanede öldü. Son arzusu, yelkenli teknesinin Gökova Körfezi'nde İngiliz limanı denilen mevkide demirlediği çam ağacının altına gömülmekti. Lakin bu defin işlemi için gerekli olan müsaade alınmadı. Sahil Güvenlik Komutanlığı'na ait tekneler ile Türk Deniz Kuvvetleri'ne mensup bir fırkateynin eşlik ettiği katamaran tipi teknesi Son Bahar'a konulan naaşı, Sadun Boro'nun hayranı olduğu Ege koylarında sembolik bir hatıra turunun ardından, Marmaris'te Karacasöğüt Mezarlığı'nda toprağa verildi.

Görüntüler değiştir

Eserleri değiştir

  • Pupa Yelken: Kısmet'in Dünya Seyahati, 1969, Kendi yayını, İstanbul
  • Maviturkuaz: Ege'den Akdeniz'e Kıyıların Efsanesi, Şadan Gökovalı ve Gökçen Adar ile birlikte, 2000, Türkiye Ekonomi Bankası
  • Legendary Coasts: From the Aegean to the Mediterranean, Şadan Gökovalı ve Gökçen Adar ile birlikte, 2000, Türkiye Ekonomi Bankası
  • Vira Demir: Kuşadası'ndan Antalya'ya Denizciler İçin Rehber, 2000, Türkiye Ekonomi Bankası
  • Vira Demir: Çanakkale'den Antalya'ya Denizciler İçin Rehber, 2002, Türkiye Ekonomi Bankası
  • Vira Demir: İstanbul'dan Antalya'ya Denizciler İçin Rehber, 2005, Türkiye Ekonomi Bankası
  • Kısmet'in Dümen Suyunda: Kısmet'in Karadeniz ve Akdeniz Türkiye Sahilleri, İyon Denizi, Kuzey ve Güney Adaları, Adriyatik Gezilerinin Anıları, 2006, Ege Yayınları
  • Yeni Dünya'ya Fora Yelken: Kısmet'in Atlantik ve Amerika Seyahati, 2007, Ege Yayınları, İstanbul
  • Bir Hayalin Peşinde: Yarım Asır Evvel Bir Atlantik Serüveni, 2008, Ege Yayınları, İstanbul

Dünya seyahati rotası değiştir

 
Sadun Boro'nun rotası

Sadun Boro’nun 22 Ağustos 1965'te başlayıp 15 Haziran 1968’de tamamlanan dünya seyahatinin rotası aşağıdaki şekilde gerçekleşmiştir:

  1. İstanbul
  2. Cebelitarık
  3. Kanarya Adaları
  4. Barbados
  5. Karaip Adaları
  6. Panama Kanalı
  7. Galapagos Adaları
  8. Markiz Adaları
  9. Tuamotu Adaları
  10. Tahiti ve Rüzgaraltı Adaları
  11. Tonga Adaları
  12. Fiji Adaları
  13. Yeni Hebrid Adaları
  14. Yeni Gine Adası
  15. Torres Boğazı
  16. Timor Adası
  17. Endonezya
  18. Singapur
  19. Bengal Körfezi
  20. Seylan Adası
  21. Arap Denizi
  22. Kızıldeniz
  23. İsrail

Kaynakça değiştir

  1. ^ Boro, Sadun. "Ünlü Türk denizci Sadun Boro hayatını kaybetti". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2015. 
  2. ^ Boro, Sadun. Polat, Kısmet Deniz (Ed.). Bir Hayalin Peşinde (2022 bas.). İstanbul: Epona Yayınları. ISBN 9786257785877.