Resulayn Kampları
Resulayn Kampları, Ermeni Kırımı sırasında 1915 yılında çıkarılan Tehcir Kanunu ile birlikte göç ettirilen Ermeniler için, Resulayn şehri yakınındaki çöl alanda kurulan 25 toplama kampından biridir.[1][2] Bu kamplar Ermeniler için anma alanlarına dönüştürülmüştür.[3]
Tarihçe değiştir
Resulayn, tehcire zorlanan Hristiyanlar ve Ermeniler için en büyük göç noktalarından birisiydi. Eylül 1915'ten itibaren aralarında kadın ve çocukların da olduğu Ermeni mülteciler, zorlu bir yolculuğun ardından bu kamplara ulaşmaya başlamışlardır.[4] Nisan 1916'da Alman Konsolos Resulayn'daki katliamlardan bahsetmiş ve 300 ile 500 arasında Ermeni'nin her gün kamplardan alındığını ve Resulayn'a 10 km mesafedeki bir bölgede öldürüldüğünü belirtmiştir.[5] 1916 yılının Yaz ayında Osmanlı hükûmeti tarafından Rakka, Resulayn ve Deyrizor'da yeni katliamlara girişilmiştir.[6] 1916 yılında 70 bin ila 80 bin arasında Ermeni'nin Resulayn'daki kampta öldürüldüğü düşünülmektedir.[7]
Bölgede yaşananlara dair bilgiler genellikle orada Osmanlı askerleri ile beraber görev yapan Alman memurların günlüklerinden derlenmektedir. İki Alman mühendisin arasındaki mektuplaşmaya göre, bir gün 300 ila 400 arasında kadın yarı çıplak halde Rasulayn'a getirilmiş ve bölgede bulunan Çeçenlerle jandarmalar tarafından eşyaları yağmalanmıştır. Bir başka Alman mühendisin mektubundaki iddialara göre ise bölgedeki Ermeniler sürekli olarak tecavüze ve fiziksel saldırıya maruz kalmış, keyfi şekilde infaz edilmiştir.[8]
Kamptaki ilk toplu katliam o dönemin Adana Valisi olarak görev yapan Enver Paşa'nın kayınbiraderi Cevdet Bey'in emri doğrultusunda Şubat 1916'da gerçekleştirilmiştir. Emirleri doğrultusunda bölgede 20 binden fazla Ermeninin öldürüldüğü öne sürülmektedir.[9] Cevdet Bey'in emirlerinden dolayı, Ermeni tarihçi Vahakn Dadrian'a göre kamp ve çevresinde bulunan insanlar sıklıkla kötü muameleye maruz bırakılmış, infaz edilmiş ve tecavüze uğramıştır. Resulayn'da Ermenileri öldürmekten sorumlu en üst yetkili kişinin Halepli Türk defterdar Cemal Bey'in oğlu Diri Bey olduğunu ifade eden Dadrian, Diri Beyin kendine genç kızlardan bir harem kurduğunu da ileri sürmektedir.[10]
Kaynakça değiştir
- ^ "Armenian Genocide Descendants Face Another Turkish Onslaught, One Century Later". Ras al-Ayn became one of twenty five concentration camps where deported Armenians from Anatolia were settled temporarily. In 1916 the Ottoman government ordered the massacre of Armenians in two major camps (the other in Deir Ezzor is known as “Armenia’s Auschwitz”). An estimated 70,000 Armenians in Ras al-Ayn alone were killed by Turks and their militias. They were buried in mass graves or just left in open fields where bones of victims can still be found today. (İngilizce). Belfer Center for Science and International Affairs. 8 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.
- ^ World War One: The Global Revolution, By Lawrence Sondhaus, Cambridge University Press, 2011, p. 390
- ^ Genocide: A Comprehensive Introduction, by Adam Jones, 2006, Page 110
- ^ Massacres, resistance, protectors: Muslim-Christian relations in Eastern Anatolia during World War I, by David Gaunt, Jan Beṯ-Şawoce, Gorgias Press LLC, 2006, p. 249
- ^ The Widening circle of genocide, Institute on the Holocaust and Genocide (Jerusalem), V. Dadrian, 1994, p. 103
- ^ Encyclopedia of Genocide: I-Y: Volume 2 - Page 95, 1999
- ^ Looking backward, moving forward: confronting the Armenian Genocide - Page 99, by Richard G. Hovannisian - 2003
- ^ Kaiser, Hilmar (1999). "The Baghdad Railway and the Genocide". Hovannisian, Richard G. (Ed.). Remembrance and Denial: The Case of the Armenian Genocide (İngilizce). Wayne State University Press. s. 76. ISBN 081432777X. Erişim tarihi: 28 Eylül 2020.
- ^ Ronald Grigor Suny (22 Mart 2015). They Can Live in the Desert but Nowhere Else. Chapter 9 - Genocide (İngilizce). Princeton University Press. ss. 281-288. ISBN 9781400865581. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021.
- ^ German responsibility in the Armenian genocide: a review of the historical evidence of German complicity, by Vahakn N. Dadrian, Blue Crane Books, 1996, p. 80-88