Quaestor

Antik Roma'da bir çeşit devlet memurluğu

Quaestor, Roma'da devlet hazinesinden, cezaî işlerden ve finansal işleri denetlemekten sorumlu, seçilmiş devlet memurlarıdır. Başlangıç itibarıyla vatandaş olmayan pleblerin isteklerini karşılamak amacı güdülerek ihdas edilmiş bir kurumdur. Fakat cumhuriyet (respublica) devrinin savaşlar ve fetihlerle genişleyen Roma'sında da konsüllerin işlerini hafifletmeye yardımcı bir memuriyet olmuştur. Sayıları başlangıçta iki iken daha sonra kırka kadar çıkmıştır.[kaynak belirtilmeli]

Yetki ve görevleri değiştir

Roma Cumhuriyeti değiştir

Cumhuriyet'in ilk dönemlerinde iki quaestor bulunurdu, bu iki memurun görevleri Roma'nın mali işlerini yürütmekti. Bu durum MÖ 421'de quaestor sayısı dörde çıkarılana kadar devam etmiştir. Önceki iki quaestorun görevleri aynı kalırken, yeni eklenen iki quaestorun sorumlulukları onlara atandıkları konsül tarafından belirlenirdi. Zamanla quaestor sayısı yükseldi ve her valinin bir quaestoru olması yaygınlaştı. Cumhuriyetin sonuna yaklaşırken quaestor sayısı 20'ye yükselmişti.[kaynak belirtilmeli]

Quaestor makamının görevleri üst rütbedeki başka bir yöneticiye bağlı olduğundan sorumlulukları kişiye göre değişirdi. Örneğin Cicero, Sicilya valisi altında çalışırken, yönetiminden memnun olan Sicilyalı toprak sahipleri konsül olduğu zaman dahi onu destekleyen bir grup haline geldiler. Bu grup aynı zamanda Cicero'nun dönemin valisi Gaius Verres'i dava etmesini istemiştir. Sezar ise Hispania'da quaestor iken dönemin valisinin isyanları bastırması gerektiği sürede de facto eyaleti yönetmek durumundaydı.[kaynak belirtilmeli]

Seneca MS 31 yılında Roma'ya döndü ve "quaestorluk" makamına kadar yükseldi.