Proteaz
Proteaz (aynı zamanda peptidaz, proteinaz veya proteolitik enzim olarak da bilinir),[1] proteolizi katalize eden, proteinleri daha küçük polipeptitlere veya tekil amino asitlere ayıran ve yeni protein ürünlerinin oluşumunu teşvik eden bir enzimdir.[2] Bunu, su ile kimyasal bağların parçalandığı hidroliz işlemiyle proteinlerin içerisinde yer alan peptit bağlarını kırarak yapar. Proteazlar, proteinlerin sindirilmesi, protein katabolizması (eski proteinlerin yıkımı)[3][4] ve hücre sinyalizasyonu dahil olmak üzere çok sayıda biyolojik süreçte yer alır.
Fonksiyonel hızlandırıcıların yokluğunda proteoliz çok yavaş gerçekleşir ve yüzlerce yıl sürebilir.[5] Proteazlar tüm yaşam formlarında ve virüslerde bulunabilir. Birbirinden bağımsız olarak çok kez evrimleşmiş olan bu enzimlerin birbirinden farklı tipleri, aynı reaksiyonu tamamen farklı katalitik mekanizmalarla gerçekleştirebilir.
Kaynakça değiştir
- ^ "Proteolytic enzyme | Description, Types, & Functions | Britannica". 13 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2024.
- ^ López-Otín C, Bond JS (November 2008). "Proteases: multifunctional enzymes in life and disease". The Journal of Biological Chemistry. 283 (45): 30433-30437. doi:10.1074/jbc.R800035200. PMC 2576539 $2. PMID 18650443. Geçersiz
|doi-access=free(yardım) - ^ King JV, Liang WG, Scherpelz KP, Schilling AB, Meredith SC, Tang WJ (July 2014). "Molecular basis of substrate recognition and degradation by human presequence protease". Structure. 22 (7): 996-1007. doi:10.1016/j.str.2014.05.003. PMC 4128088 $2. PMID 24931469.
- ^ Shen Y, Joachimiak A, Rosner MR, Tang WJ (October 2006). "Structures of human insulin-degrading enzyme reveal a new substrate recognition mechanism". Nature. 443 (7113): 870-874. Bibcode:2006Natur.443..870S. doi:10.1038/nature05143. PMC 3366509 $2. PMID 17051221.
- ^ Radzicka A, Wolfenden R (July 1996). "Rates of Uncatalyzed Peptide Bond Hydrolysis in Neutral Solution and the Transition State Affinities of Proteases". Journal of the American Chemical Society. 118 (26): 6105-6109. doi:10.1021/ja954077c.
To assess the relative proficiencies of enzymes that catalyze the hydrolysis of internal and C-terminal peptide bonds [...]