Paulus Aegineta
Aeginalı Paul veya Paulus Aegineta (Yunanca: Παῦλος Αἰγινήτης; Aegina, y. 625 – y. 690), 7. yüzyılda yaşamış Bizans Rum hekim. Yedi Kitapta Tıbbi Özet isimli eserin yazarı olarak bilinir. "Erken Tıbbi Yazının Babası" olarak bilinir.[1] Bizans İmparatorluğu'nda uzun yıllar boyunca, eserleri tüm Batı tıp bilgisini içeriyordu ve doğruluğu ve eksiksizliği bakımından rakipsizdi.[2]
Hayatı değiştir
Paul'un Egine'de doğmuş olması ve İskenderiye gibi birçok yeri seyahat etmiş olması dışında hayatı hakkında hiçbir bilgi bulunmamaktadır. Doğum tarihi tam olarak bilinmemekle beraber, 7.yüzyılın ikinci yarısında yaşadığı tahmin edilmektedir.
Çalışmaları değiştir
Bizans ansiklopedisi Suda'da, Paul'un çeşitli tıbbi çalışmalar yaptığını, bunlardan birinin Yedi Kitapta Tıbbi Özet olduğu yazmaktadır. Bu çalışmanın eski tıbbı yazılardan toparlanmış olduğu düşünülmekte; kitabın Yunanca başlığı bunun bir epitom olduğunu iddia etmektedir.
William Alexander Greenhill, Paul'un İslam dünyasında yüksek itibara sahip olduğunu, hatta kendisine "Al-kawabeli" (ebe) isminin verildiği söylenmektedir. Paul'un çalışmaları Huneyn bin İshak tarafından Arapça'ya çevirilmiştir.
Ameliyat üzerine yazdığı 6.kitabı, Avrupa ve Arap dünyasında ameliyat tarihini anlatmak için referans gösterilmiştir. Bu kitap ilk olarak Yunancada Venedik'te 1528'de, başka bir versiyonu ise Basel'de 1538'de ortaya çıkmıştır. Bu kitabın çeşitli Latince çevirileri de yayınlanmıştır.[3] Bu kitabın İngilizce çevirisi Francis Adams tarafından 1834'te yayınlanmıştır.
Bu çalışmasında modern tekniklerle fıtık düzeltme ameliyatını şunlarla açıklamaktadır, "Tümör üzerinden kasık bölgesine enine üç parmak genişliğinde bir kesik açtıktan ve zarları ve yağları çıkardıktan ve ortada bir noktaya kadar yükseldiği yerde periton açığa çıkarıldıktan sonra, sonda topuzunu bırakın. Bağırsakları derine doğru bastırın. O halde sondanın topuzunun her iki tarafında oluşan peritonun çıkıntısını dikişlerle birleştirin ve sonra sondayı çıkarın. Böylece yeni yaralar için kullanılan tedavilerle iyileştirmiş olup ne peritonu kesmiş, ne de testisleri çıkarmış olursunuz."[4]
Adına yapılan çalışmalar değiştir
1753 yılında, botanist Carl Linnaeus Orobanchaceae familyasına ait olan bir kapalı tohumlular cinsi olan Aeginetia bitkisini keşfetmiştir. İsmi Paulus Aegineta'nın onuruna verilmiştir.[5]
Kaynakça değiştir
- ^ Güzey, Demet (15 Eylül 2019). Mustard: A Global History (İngilizce). Reaktion Books. ISBN 978-1-78914-175-7. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2022.
- ^ Jütte, Robert (12 Mayıs 2008). Contraception: A History (İngilizce). Polity. ISBN 978-0-7456-3270-4. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2022.
- ^ GOLDMAN, ALAN H. (Haziran 2008). "Michael Byron (ed.), Satisficing and Maximizing (Cambridge: Cambridge University Press, 2004), pp. 244". Utilitas. 20 (2): 254-256. doi:10.1017/s0953820808003075. ISSN 0953-8208.
- ^ "EPITOME OF CURRENT MEDICAL LITERATURE". BMJ. 1 (3135): E17-E20. 29 Ocak 1921. doi:10.1136/bmj.1.3135.e17. ISSN 0959-8138.
- ^ "Aeginetia L. | Plants of the World Online | Kew Science". Plants of the World Online (İngilizce). 23 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2022.