Nuri Çevikel

Türk akademisyen, tarihçi ve siyasetçi

Nuri Çevikel (15 Nisan 1969; Erdemli, Mersin - 5 Nisan 2020, Şanlıurfa), Türk akademisyen, tarihçi ve siyasetçi.

KKTC Cumhuriyet Meclisi 5. dönem Gazimağusa milletvekili olarak görev yaptı. Doğu Akdeniz Üniversitesi ve Harran Üniversitesi Öğretim Üyesi olarak çalıştı.

Eğitimi

değiştir

Kıbrıs Harekâtı sonrasında ailesi ile birlikte 1975'te Kıbrıs'a göç etti. Gazimağusa'da ilk, orta ve lise eğitimini tamamladı.[1] Orta Doğu Teknik Üniversitesinden 1992'de bölüm birincisi olarak mezun oldu. Yüksek lisansını 1994 yılında Mehmet Öz danışmanlığında "Osmanlı İdaresi Altında Kıbrıs‟ın Siyasi, Sosyal ve İktisadi Tarihi” adlı tez konusu ile tamamladı. 1999'da yine Mehmet Öz'ün danışmanlığında "XVIII. Yüzyılın İkinci Yarısında Kıbrıs'ın Siyasi, İdari, Toplumsal ve Ekonomik Şartları” adlı doktora tezini yaptı. Yüksek lisans ve doktora tezini Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı dahilinde gerçekleştirdi.[2]

Kariyeri

değiştir

Akademisyenlik kariyeri

değiştir

Türkiye Milli Eğitim Bakanlığında İngilizce Öğretmeni unvanı ile görev aldı. Doğu Akdeniz Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi olarak 1998'de çalışmaya başladı. 1999'da "Yardımcı Doçent", 2000'de ise "Doçent" unvanını elde etti. 2003'te sözleşmesi yenilenmedi.[3] 2008'de Harran Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi olarak atandı ve "Profesör" unvanı ile görev yaptı. 2009-2012 arası Harran Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanlığı pozisyonunda yer aldı ve 2009-2020 arası Harran Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı Başkanı unvanı alarak çalıştı. 2001'den beri Uluslararası Osmanlı Öncesi ve Osmanlı Tarihi Çalışmaları Komitesi (CIEPO) Daimi Üyesi olarak yer aldı.

Belleten, Türk İdare Dergisi, Vakıflar Dergisi, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi ve Journal for Cyprus Studies akademik dergilerinde hakemlik yaptı.[2]

Siyaset kariyeri

değiştir

Kıbrıs Türk Göçmenler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı olarak görev yaptığı sırada "Çözüm ve AB için mücadele veren güçlerle hareket edeceğiz" diye söylemi bulunduğu için üniversitedeki işinin sözleşmesinin yenilenmediği iddia edildi. Çevikel, "Sayın cumhurbaşkanı aleni olarak bu talimatı vermiştir" diye söyleyerek talimatın Rauf Denktaş'tan geldiğini iddia etti.[3]

14 Aralık 2003 seçimlerinde Cumhuriyetçi Türk Partisi-Birleşik Güçler'in KKTC Cumhuriyet Meclisi Gazimağusa milletvekili adayı oldu. CTP'nin oylarının yükselmesinde kendisinin aday gösterilerek Türkiyeli göçmenlerden alınan oylar etkili oldu.[4] 5. dönem Gazimağusa milletvekili olarak KKTC Cumhuriyet Meclisinde görev aldı.[5] 16 Mayıs 2004'te Cumhuriyetçi Türk Partisinden istifa etti. Gerekçesinde "Türkiyelilerden yeterince oy alınamadığı gerekçesiyle kendilerine fatura kesildiğini" ve " (Türkiyelilerin) desteğinin takdir edilmediği" için istifa ettiğini söyledi.[6] İstifası ile birlikte CTP-DP koalisyon hükûmetinin parlamentodaki milletvekili sayısı 23'e düştü. Azınlık hükûmeti durumuna geldi.[7]

7 Haziran 2004'te kendisinin başkanı olduğu Yeni Parti adında bir siyasi parti kurdu. KKTC İçişleri Bakanlığına bildirilen 70 kişilik kurucu listesiyle beraber resmen kurulan parti, 8 Haziran 2004'te tanıtıldı. KKTC basınında "Türkiyelilerin partisi" olarak lanse edilen yapının, bizzat kendisi tarafından "Türkiye kökenli KKTC vatandaşlarından oluşmadığını, KKTC vatandaşlarının tümüne açık bir kitle partisi olduklarını" açıklamasıyla söylem reddedildi.[8]

17 Nisan 2005 tarihindeki Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı seçiminde Yeni Parti adayı olarak gösterildi. %4.79 oy alarak seçilemedi. Toplamda 4816 oy aldı. En çok oy aldığı ilçe 2519 oy ile Gazimağusa oldu.[9]

Ölümü

değiştir

5 Nisan 2020'de Şanlıurfa'da Harran Üniversitesinde geçirdiği kalp krizi sonrasında öldü.[10] Cumhuriyet Meclisi Başkanı Teberrüken Uluçay başsağlığı mesajı yayımlayarak "akademik deneyimlerini siyaseti ile birleştirerek toplumumuza önemli katkılar sağlamıştır" dedi.[11]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Nuri ÇEVİKEL 'Tarihçi, KKTC Eski Milletvekili (1969-2020).'". kaynakça.info. Hacettepe Üniversitesi. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  2. ^ a b "Prof. Dr. Nuri ÇEVİKEL" (PDF). harran.edu.tr. Harran Üniversitesi. 18 Ocak 2017. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  3. ^ a b "Çevikel ve Demirtaş görevlerinden alındı". Kıbrıs Postası. 23 Temmuz 2003. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  4. ^ Şenel, Muzaffer (Şubat 2005). "KKTC'de seçim mevsimi". Anlayış, 21. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  5. ^ "KKTC seçimlerini kazanan milletvekilleri belli oldu..." Milliyet. 15 Aralık 2003. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  6. ^ "CTP milletvekili istifa etti". Evrensel. 17 Mayıs 2004. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  7. ^ "Kıbrıs'ta hükümet azınlığa düştü". Yeni Şafak. 18 Mayıs 2004. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  8. ^ "Kıbrıs\'ta Yeni Parti kuruldu". İnternet Haber. 8 Haziran 2004. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  9. ^ "Kıbrıslı Türkler'de tarih boyunca liderlik seçimleri". Yenidüzen. 13 Şubat 2020. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  10. ^ "Nuri Çevikel kalp krizi sonucu hayata veda etti". Havadis. 5 Nisan 2020. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  11. ^ "Uluçay, Çevikel'in vefatı nedeniyle mesaj yayınladı". BRTK. 5 Nisan 2020. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020.