Nokta (dergi)
Nokta, yayın hayatına 1 Nisan 1982 tarihinde başlayan, Ercan Arıklı tarafından kurulan bir haber ve magazin dergisiydi. Ercan Arıklı'dan sonra değişik kişilerce satın alınan dergi, 20 Nisan 2007 yılında derginin son sahibi Ayhan Durgun'un kararıyla kapatılmıştır. 8 yıl aradan sonra, 18 Mayıs 2015 tarihinde derginin yeni sahibi Ramazan Köse'nin kararıyla yeniden açılmıştır. Dergi, 15 Temmuz Darbe Girişimi sonrasında çıkartılan olağanüstü hâl yasası kapsamında nihai olarak kapatılmıştır.[2]
Editör | Ercan Arıklı Ayhan Durgun Ramazan Köse |
---|---|
Tiraj | 120.000[1] (1980'li yıllar) |
İlk sayı | 1 Nisan 1982 |
Son sayı | Temmuz 2016 |
Ülke | Türkiye |
Dil | Türkçe |
Website | http://www.noktadergisi.org |
Derginin ilk kapatılma süreci
değiştirDerginin kapatılmasına giden süreç 29 Mart 2007 tarihli sayısında, eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Özden Örnek’e ait Darbe Günlükleri'nin yayınlanmasıyla başladı. Habere göre, Örnek'in tuttuğu günlüklerde bazı orgenerallerin 2004'te askerî darbe yapmayı planladığı,[3] ancak sonradan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök'ün demokrasiden yana tavır koyması üzerine vazgeçildiği yazıyordu. Bu haberden sonra 13 Nisan 2007 tarihinde emniyet güçleri tarafından gerçekleştirilen baskınla derginin bilgisayarlarına el konuldu ve soruşturma açıldı.[4]
Dergi son olarak 19 Nisan 2007 tarihli “Sözde Değil Özde Demokrasiye Kadar Aynen Devam” başlığıyla çıktı.
Dergiye ayrıca 8 Şubat 2007 tarihinde yayınlanan "Asker İç Güvenlikten Elini Çekmeli" başlıklı haber dolayısıyla da dava açılmıştı.
Derginin yeniden yayın hayatına başlaması
değiştirNokta 18 Mayıs 2015'te tekrar yayın hayatına başladı. Dergi Ercan Arıklı dönemine benzer sert kapaklarla dikkat çekiyor. Derginin yeni sahibi Ramazan Köse, Türk asılı bir Fransız vatandaşı. Fransa'da doğan Ramazan Köse'nin finans sektörüne ilişkin yatırımları bulunuyor. Fransa'da medya yatırımlarının yanında Türkiye'de de Nokta dergisi ve dijital yayıncılık yaptı.
Derginin polis tarafından basılması
değiştirDergi, 14 Eylül 2015 sayılı kapağı nedeniyle gece yarısı İstanbul Terörle Mücadele Polisi tarafından basıldı. Savcılığın verdiği karar doğrultusunda derginin 18. sayısı bayilere dağıtılma aşamasında toplatıldı. Gerekçe olarak Cumhurbaşkanına hakaret ve terör örgütü propagandası gösterildi. Baskın derginin yeni sayısının kapağının sosyal medyada yayınlanması sonrası gerçekleşti. Kapakta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, asker tabutuyla selfie çekerken görüntüleniyordu. Dergi yönetimi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yaşamını yitiren asker ailelerinin mutlu olması gerektiği yönünde açıklamalarını eleştirmek için bu kapağı yaptıklarını dile getirdiler. Aynı gün Derginin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Murat Çapan gözaltına alındı ve akşam üstü serbest bırakıldı. Meslek örgütleri ve uluslararası kurumlar dergiye destek bildirileri yayınladılar.[5]
Dergi yöneticilerinin tutuklanması
değiştirNokta dergisinin 2-8 Kasım 2015 tarihli kapağı nedeniyle Genel Yayın Yönetmeni Cevheri Güven ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Murat Çapan tutuklandı. Derginin kapağında Türkiye'nin bir iç savaşa sürüklenebileceğine ilişkin endişeler dile getiriliyordu. Dergi saatli bir maarif takvimiyle iç savaş tehlikesini çarpıcı biçimde dile getiriyordu. Güven ve Çapan, "halkı silahlandırarak isyana teşvik" suçlamasıyla gözaltına alındılar. Ardından suç vasfı değişerek "suç işlemeye tahrik"ten tutukluluğa sevk edildiler. Ancak Sulh Ceza Hakimliği 'hükümete karşı silahlı isyana teşvik' suçlamasıyla Güven ve Çapan'ı suçun vasfını değiştirerek tutukladı. 58 gün tutuklu kalan Çapan ve Güven, 29 Aralık 2015'te çıktıkları ilk duruşmada tahliye edildiler. İkili hakkında yurt dışına çıkış yasağı konuldu. 1 Mart 2016'da çıktıkları ikinci duruşmada Savcılık silahlı isyana teşvik ve benzeri suçlardan beraatlerini talep ederken, Cumhurbaşkanına hakaret suçlamasıyla yargılanmaları için Adalet Bakanlığı'ndan izin alınmasını talep etti. Mahkeme karar vermek için 17 Mayıs 2015'e duruşma günü verdi.
Güven ve Çapan tutuklu kaldıkları 58 günü tek kişilik hücrelerde tecritte Metris ve Silivri Cezaevinde geçirdiler. İkilinin serbest bırakılması için sivil toplum kuruluşları ve muhalefet partilerinden çeşitli girişimler yaşandı. Tutuklanan Cumhuriyet Gazetesi Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül de tek kişilik hücrelerde Silivri Cezaevi'nde, Güven ve Çapan'ın yan tarafına konuldular.
Derginin üçüncü kez kapatılması
değiştirİlk olarak Ercan Arıklı döneminde ekonomik sebeplerle kapatılan Nokta dergisi, ikinci kez 2007 yılında Askeri Savcılığın baskını sonrası kapatılmıştı. 2015 Mayıs ayında tekrar yayın hayatına başlayan Nokta, üçüncü kez 2016 Temmuz ayında ilan edilen Olağanüstü Hal döneminde kapatıldı.
22 yıl hapis cezası
değiştirNokta dergisinin genel yayın yönetmeni Cevheri Güven ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Murat Çapan 22 Mayıs 2017'de yargılandıkları İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 22.5'ar yıl hapis cezasına çarptırıldılar. Erdoğan'ın gerilim politikaları nedeniyle Türkiye'nin iç savaşa sürüklenebileceği şeklindeki haber nedeniyle Güven ve Çapan, "Türkiye'de iç savaş çıkarmaya çalışmakla" suçlandılar. 2015 yılında iki ay Silivri Cezaevi'nde kalan Güven ve Çapan, ardından tutuksuz yargılanmak üzere tahliye edildiler. Tahliye'nin ardından mahkeme heyeti dağıtıldı, Nokta dergisinin avukatı Kadir Kökten tutuklandı. Mahkemenin hakimlerinden Bünyamin Karakaş tutuklandı. Yeni atanan mahkeme heyeti iki gazeteciye ayrı ayrı 22.5 yıl hapis cezası verdi.
Murat Çapan’ın yargılandığı dava usul yönünden İstinaf Mahkemesinde bozuldu. Çapan tekrar yargılandı ve İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından cezası 25 yıla yükseltildi. Çapan hâlen cezaevinde.
Cevheri Güven ise ailesiyle beraber Türkiye’yi kaçak yollarla terk etti. Hâlen Avrupa’da yaşıyor.
Murat Çapan'ın tutuklanması
değiştirNokta dergisi sorumlu yazı işleri Müdürü Murat Çapan, aldığı 22.5 yıl hapis cezasından iki gün sonra 24 Mayıs 2017'de Yunanistan'a geçerek ilticaya başvurdu. Ancak Yunanistan sınır güvenlik polisleri tarafından Dimetoka sınırından Türkiye'ye geri atıldı. Çapan Türk sınırında Türk Jandarma Güçleri tarafından yakalandı ve tutuklandı. İnsan Hakları Dernekleri ve Birleşmiş Milletler bu uygulamadan dolayı Yunanistan'a tepki gösterdiler. Konu Yunanistan'da büyük tartışmalara neden oldu. Potami Partisi, Syriza iktidarı hakkında suç duyurusunda bulundu. Ayrıca Yunanistan İnsan Hakları Birliği, Murat Çapan'ı iltica etmesine rağmen geri atan polisler hakkında suç duyurusunda bulundular.
Kaynakça
değiştir- ^ Yakın Tarih: 80'lerin Damgası: Nokta Dergisi 16 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 13 Şubat 2016.
- ^ "Taraf ve Zaman gazetesi OHAL kararı ile kapatıldı; işte kapatılan radyolar, dergiler, gazeteler ve televizyonlar". t24.com.tr. 27 Temmuz 2016. 27 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2008.
- ^ "Erdoğan'a selfie çektiren" Nokta Dergisi'ne polis baskını... Çapan serbest 3 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Cumhuriyet, 14 Eylül 2015, Erişim tarihi: 25 Nisan 2016.
Dış bağlantılar
değiştir- Nokta resmî web sitesi 20 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 'Darbe günlükleri' belgelendi, NTVMSNBC, 26 Mart 2008 28 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Nokta'ya 301 soruşturması, Radikal, 1 Mayıs 2007 9 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Flaş! Nokta dergisi kapanıyor!, 8 Sütun, 20 Nisan 2007
- İçinden iki darbe girişimi geçen günlük, Radikal, 29 Mart 2007 8 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Yeniden yayınlanan Nokta'nın Yayın Yönetmeni Alper Görmüş: En bağımsız çalışan gazetecileriz, Birgün, 12 Kasım 2006
- Nokta dergisi eski genel yayın yönetmeni Alper Görmüş'le röportaj, Renkhaber, 13 Nisan 2008 10 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Nokta'nın 24 Mart 1986 tarihli kapağının öyküsü, GüncelTarih, 10 Haziran 2011 5 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.