Nobel Kimya Ödülü sahipleri listesi

Nobel Kimya Ödülü, Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, kendisinin ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Stockholm'de gerçekleştirilen Nobel Ödülleri töreninde, kimyanın çeşitli alanlarında faaliyet gösteren kişilere verilir. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinin belirlediği beş akademi üyesinin oluşturduğu bir komite tarafından seçilen kazanan kişiler,[1] birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.[2]

1918'de ödülün takdim edildiği Fritz Haber'e verilen Nobel Kimya Ödülü diploması

1901'den beri verilen Nobel Kimya Ödülü'nde, 1958 ve 1980'de ödülü kazanan Frederick Sanger, birden fazla kez ödülü kazanan ilk ve tek isim oldu. 1916, 1917, 1919, 1924, 1933, 1940, 1941 ve 1942 yıllarında ödül verilmezken dokuz kez ise bir yıl gecikmeli olarak takdim edildi. 1914 yılında Nobel Fizik Komitesi, o yıl için ödülün verilebilmesi için gereken kriterleri hiçbir adayın sağlamadığına hükmederek ödül vermedi ancak ertesi yıl ödülün verildiği Theodore Richards, 1914'teki ödülü almış olarak kabul edildi. Aynı durum 1918'deki ödülü 1919'da alan Fritz Haber, 1920'deki ödülü 1921'de alan Walther Nernst, 1921'deki ödülü 1922'de alan Frederick Soddy, 1925'teki ödülü 1926'da alan Richard Zsigmondy, 1927'deki ödülü 1928'de alan Heinrich Wieland, 1938'deki ödülü 1939'da alan Richard Kuhn, 1943'teki ödülü 1944'te alan George de Hevesy ve son olarak 1944'teki ödülü 1945'te alan Otto Hahn tarafından da yaşandı. Vatandaşı oldukları Nazi Almanyası hükûmeti tarafından ödülü almalarına izin verilmeyen 1938 kazananı Otto Hahn ile 1939 kazananı Adolf Butenandt, ilerleyen yıllarda madalya ile diplomayı alsa da para ödülünü almamışlardı. Günümüzde varlığını sürdürmeyen ülkeler de dahil olmak üzere toplamda 33 ülkeden ödül kazanan olurken ödülü kazanan kişilerin 77'si Amerika Birleşik Devletleri adına bu başarıya ulaştı. 2021 itibarıyla toplamda 188 kişi bu ödülün sahibi oldu.

Kazananlar değiştir

Yıl Resim Kazanan Milliyeti[a] Gerekçe Kaynak
1901   van 't Hoff, Jacobus HenricusJacobus Henricus van 't Hoff   Hollanda "çözeltilerdeki kimyasal dinamik ve osmotik basınç kanunlarını keşfinden dolayı" [3]
1902   Fischer, EmilEmil Fischer   Alman İmparatorluğu "şeker ve pürin sentezi üzerine çalışmalarından dolayı" [4]
1903   Arrhenius, SvanteSvante Arrhenius   İsveç "ayrışmanın elektrolitik teorisinden dolayı" [5]
1904   Ramsay, WilliamWilliam Ramsay   Birleşik Krallık "havadaki soy gaz elementlerini keşfi ve bu elementlerin periyodik tablodaki yerleri konusundaki kararlılığından dolayı" [6]
1905   von Baeyer, AdolfAdolf von Baeyer   Alman İmparatorluğu "organik boyalar ve hidroaromatik bileşikler üzerine yaptığı çalışmalar aracılığıyla organik kimya ve kimya endüstrisinin ilerlemesinden dolayı" [7]
1906   Moissan, HenriHenri Moissan   Fransa "flor elementini araştırması ve ayrıştırması ile kendi adıyla anılan elektrik fırınından dolayı" [8]
1907   Buchner, EduardEduard Buchner   Alman İmparatorluğu "biyokimyasal araştırmaları ve hücresiz fermentasyonu keşfinden dolayı" [9]
1908   Rutherford, ErnestErnest Rutherford   Birleşik Krallık
  Yeni Zelanda
"elementlerin bozunması ve radyoaktif maddelerin kimyası üzerine araştırmalarından dolayı" [10]
1909   Ostwald, WilhelmWilhelm Ostwald   Alman İmparatorluğu
  Rus İmparatorluğu
"kataliz üzerine çalışması ile kimyasal denge yönetiminin temel ilkeleri ve reaksiyon hızları üzerine araştırmalarından dolayı" [11]
1910   Wallach, OttoOtto Wallach   Alman İmparatorluğu "alisiklik bileşikler alanındaki öncü çalışmasıyla, organik kimya ile kimya endüstrisine olan hizmetlerinden dolayı" [12]
1911   Curie, MarieMarie Curie   Fransa
  Rus İmparatorluğu
"radyumun izolasyonu ve bu dikkat çekici elementin doğası ve bileşikleri sayesinde, radyum ve polonyum elementlerinin keşfinden dolayı" [13]
1912   Grignard, VictorVictor Grignard   Fransa "Grignard reaktifini keşfinden dolayı" [14]
  Sabatier, PaulPaul Sabatier   Fransa "organik bileşikleri, ince parçalara ayrılmış metallerin varlığında hidrojenasyon yönteminden dolayı"
1913   Werner, AlfredAlfred Werner    İsviçre "özellikle inorganik kimyada olmak üzere, moleküllerdeki atomların bağlanması üzerine çalışmasından dolayı" [15]
1914   Richards, TheodoreTheodore Richards   ABD "çok sayıdaki kimyasal elementin atom ağırlıklarının doğru bir şekilde saptanmasından dolayı" [16]
1915   Willstätter, RichardRichard Willstätter   Alman İmparatorluğu "özellikle klorofil olmak üzere, bitki pigmentler üzerine araştırmalarından dolayı" [17]
1916 Ödül verilmedi
1917
1918   Haber, FritzFritz Haber   Weimar Cumhuriyeti "elementlerinden amonyak sentezinden dolayı" [18]
1919 Ödül verilmedi
1920   Nernst, WaltherWalther Nernst   Weimar Cumhuriyeti "termokimya üzerine çalışmasından dolayı [19]
1921   Soddy, FrederickFrederick Soddy   Birleşik Krallık "radyoaktif maddelerin kimyasına dair bildiklerimize olan katkıları ve izotopların kökeni ve yapısı üzerine alıştırmalarından dolayı" [20]
1922   Aston, FrancisFrancis Aston   Birleşik Krallık "radyoaktif olmayan çok sayıda elementin izotoplarını keşfi ve tam sayı kuralını öne sürmesinden dolayı" [21]
1923   Pregl, FritzFritz Pregl   Avusturya
  Yugoslavya
"organik maddelerin mikroanalizi yöntemini keşfinden dolayı" [22]
1924 Ödül verilmedi
1925   Zsigmondy, RichardRichard Zsigmondy   Weimar Cumhuriyeti
  Macaristan
"kolloid çözeltilerin heterojen yapısını göstermesi ve kullandığı yöntemlerden dolayı" [23]
1926   Svedberg, TheodorTheodor Svedberg   İsveç "çözülme sistemleri üzerine çalışmasından dolayı" [24]
1927   Wieland, HeinrichHeinrich Wieland   Weimar Cumhuriyeti "safra asitleri ile ilişkili maddelerin bileşimine dair araştırmalarından dolayı" [25]
1928   Windaus, AdolfAdolf Windaus   Weimar Cumhuriyeti "sterollerin yapısı ve vitaminlerle olan bağlantıları üzerine yaptığı araştırmasından dolayı" [26]
1929   Harden, ArthurArthur Harden   Birleşik Krallık "şeker fermantasyonu ve fermante edici enzimleri üzerine araştırmalarından dolayı" [27]
  von Euler-Chelpin, HansHans von Euler-Chelpin   İsveç
  Almanya
1930   Fischer, HansHans Fischer   Weimar Cumhuriyeti "özellikle hemin sentezi olmak üzere, hemin ve klorofilin yapıları üzerine araştırmalarından dolayı" [28]
1931   Bosch, CarlCarl Bosch   Weimar Cumhuriyeti "kimyasal yüksek basınç yöntemleri konusuna dair icatları ve geliştirmelerinden [Haber süreci ile Bergius süreci] dolayı" [29]
  Bergius, FriedrichFriedrich Bergius   Weimar Cumhuriyeti
1932   Langmuir, IrvingIrving Langmuir   ABD "yüzey kimyasında yaptığı keşifler ve araştırmalardan dolayı" [30]
1933 Ödül verilmedi
1934   Urey, HaroldHarold Urey   ABD "ağır hidrojeni keşfinden dolayı" [31]
1935   Joliot-Curie, FrédéricFrédéric Joliot-Curie   Fransa "yeni radyoaktif elementleri sentezlemelerinden dolayı" [32]
  Joliot-Curie, IrèneIrène Joliot-Curie   Fransa
1936   Debye, PeterPeter Debye   Hollanda "X ışınları ve elektronların gazlarda kırınımı ile dipol momentleri üzerine incelemeleri aracılığıyla moleküler yapı üzerine çalışmasından dolayı" [33]
1937   Haworth, NormanNorman Haworth   Birleşik Krallık "karbonhidratlar ve C vitamini üzerine araştırmalarından dolayı" [34]
  Karrer, PaulPaul Karrer    İsviçre "karotenoidler, flavinler ve A ile B2 vitaminleri üzerine araştırmalarından dolayı"
1938   Kuhn, RichardRichard Kuhn   Nazi Almanyası
  Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
"karotenoidler ve vitaminler üzerine çalışmasından dolayı" [35]
1939   Butenandt, AdolfAdolf Butenandt   Nazi Almanyası "cinsiyet hormonları üzerine çalışmasından dolayı" [36]
  Ružička, LavoslavLavoslav Ružička   Yugoslavya
   İsviçre
"polimetilenler ve yüksek terpenler üzerine çalışmasından dolayı"
1940 Ödül verilmedi
1941
1942
1943   de Hevesy, GeorgeGeorge de Hevesy   Macaristan "kimyasal süreçleri inceleme amacıyla izotopları, izleyici olarak kullandığı çalışmasından dolayı" [37]
1944   Hahn, OttoOtto Hahn   Nazi Almanyası "ağır çekirdeklerin fisyonunu keşfinden dolayı" [38]
1945   Virtanen, ArtturiArtturi Virtanen   Finlandiya "özellikle yem korunması yöntemi olmak üzere, tarım ve beslenme kimyası alanındaki araştırma ve keşiflerinden dolayı" [39]
1946   Sumner, JamesJames Sumner   ABD "enzimlerin kristallenebilir olduklarını keşfinden dolayı" [40]
  Northrop, John HowardJohn Howard Northrop   ABD "enzimleri ve virüs proteinlerini saf hâlde elde etmelerinden dolayı"
  Stanley, WendellWendell Stanley   ABD
1947   Robinson, RobertRobert Robinson   Birleşik Krallık "özellikle alkaloidler olmak üzere, biyolojik öneme sahip bitki ürünleri üzerine araştırmalarından dolayı" [41]
1948   Tiselius, ArneArne Tiselius   İsveç "özellikle serum proteinlerinin karmaşık yapılarını ilgilendiren keşifleri olmak üzere, elektroforez ve adsorpsiyon analizi üzerine araştırmasından dolayı" [42]
1949 Giauque, WilliamWilliam Giauque   ABD "özellikle maddelerin aşırı düşük sıcaklıklardaki davranışları olmak üzere, kimyasal termodinamik alanındaki katkılarından dolayı" [43]
1950   Diels, OttoOtto Diels   Batı Almanya "dien sentezini keşifleri ve geliştirmelerinden dolayı" [44]
  Alder, KurtKurt Alder   Batı Almanya
1951   McMillan, EdwinEdwin McMillan   ABD "uranyum ötesi elementlerin kimyasına dair keşiflerinden dolayı" [45]
  Seaborg, Glenn T.Glenn T. Seaborg   ABD
1952   Martin, ArcherArcher Martin   Birleşik Krallık "ayrıştırma kromatografisini keşiflerinden dolayı" [46]
  Synge, RichardRichard Synge   Birleşik Krallık
1953   Staudinger, HermannHermann Staudinger   Batı Almanya "makromoleküler kimya alanındaki keşiflerinden dolayı" [47]
1954   Pauling, LinusLinus Pauling   ABD "kimyasal bağın yapısı üzerine araştırması ve karmaşık maddelerin yapılarının anlaşılması için bu araştırmayı uygulamasından dolayı" [48]
1955   du Vigneaud, VincentVincent du Vigneaud   ABD "özellikle bir polipeptit hormonun ilk kez sentezlemesi olmak üzere, biyokimyasal açıdan önemli olan sülfür bileşikleri üzerine çalışmasından dolayı" [49]
1956   Hinshelwood, CyrilCyril Hinshelwood   Birleşik Krallık "kimyasal reaksiyonların işleyişi üzerine yaptıkları araştırmalardan dolayı" [50]
  Semyonov, NikolayNikolay Semyonov   Sovyetler Birliği
1957   Todd, AlexanderAlexander Todd   Birleşik Krallık "nükleotitler ve nükleotit koenzimleri üzerine çalışmasından dolayı" [51]
1958   Sanger, FrederickFrederick Sanger   Birleşik Krallık "proteinlerin, özellikle de insülinin yapısı üzerine çalışmasından dolayı" [52]
1959   Heyrovský, JaroslavJaroslav Heyrovský   Çekoslovakya "polarografik analiz yöntemlerini keşfi ve geliştirmesinden dolayı" [53]
1960 Libby, WillardWillard Libby   ABD "arkeoloji, jeoloji, jeofizik ve diğer bilim dallarında, yaş belirlemesi için karbon-14'ü kullandığı yöntemden dolayı" [54]
1961   Calvin, MelvinMelvin Calvin   ABD "bitkilerin karbondioksit özümsemesi üzerine araştırmasından dolayı" [55]
1962   Perutz, MaxMax Perutz   Birleşik Krallık
  Avusturya
"küresel proteinlerin yapıları üzerine çalışmalarından dolayı" [56]
  Kendrew, JohnJohn Kendrew   Birleşik Krallık
1963   Ziegler, KarlKarl Ziegler   Batı Almanya "kimya ve yüksek polimerler teknolojisi alanındaki keşiflerinden dolayı" [57]
  Natta, GiulioGiulio Natta   İtalya
1964   Hodgkin, DorothyDorothy Hodgkin   Birleşik Krallık "önemli biyokimyasal maddelerin yapısını X ışını teknikleri ile belirlemesinden dolayı" [58]
1965   Woodward, RobertRobert Woodward   ABD "organik sentez sanatındaki olağanüstü başarılarından dolayı" [59]
1966   Mulliken, Robert S.Robert S. Mulliken   ABD "moleküler orbital yöntemiyle, kimyasal bağlar ve moleküllerin elektronik yapısını konu alan ana çalışmasından dolayı" [60]
1967   Eigen, ManfredManfred Eigen   Batı Almanya "aşırı hızlı kimyasal reaksiyonlarla ilgili çalışmalarından dolayı" [61]
  Norrish, RonaldRonald Norrish   Birleşik Krallık
  Porter, GeorgeGeorge Porter   Birleşik Krallık
1968   Onsager, LarsLars Onsager   ABD
  Norveç
"kendi adını taşıyan çift taraflı bağıntılarını keşfinden dolayı" [62]
1969 Barton, DerekDerek Barton   Birleşik Krallık "konformasyon kavramının gelişmesi ve kimyada uygulanması konusundaki katkılarından dolayı" [63]
  Hassel, OddOdd Hassel   Norveç
1970   Leloir, LuisLuis Leloir   Arjantin "şeker nükleotitleri ile karbonhidrat biyosentezindeki görevlerini keşfinden dolayı" [64]
1971   Herzberg, GerhardGerhard Herzberg   Kanada
  Batı Almanya
"moleküllerin, özellikle de serbest radikallerin, elektronik yapıları ve geometrileri bilgilerine olan katkılarından dolayı" [65]
1972   Anfinsen, ChristianChristian Anfinsen   ABD "ribonükleaz, özellikle de amino asit dizilimi ile biyolojik aktif konformasyonu arasındaki ilişki üzerine çalışmasından dolayı" [66]
Moore, StanfordStanford Moore   ABD "ribonükleaz molekülünün aktif merkezinin, kimyasal yapısıyla katalitik aktivitesi arasındaki bağlantının anlaşılmasına yönelik katkılarından dolayı"
Stein, WilliamWilliam Stein   ABD
1973 Fischer, Ernst OttoErnst Otto Fischer   Batı Almanya "organometallerin kimyası üzerine bağımsız olarak gerçekleştirdikleri, sandviç bileşikler olarak adlandırılan öncü çalışmalarından dolayı" [67]
  Wilkinson, GeoffreyGeoffrey Wilkinson   Birleşik Krallık
1974   Flory, PaulPaul Flory   ABD "makromoleküllerin fiziksel kimyası üzerine temel teorik ve deneysel çalışmasından dolayı" [68]
1975   Cornforth, JohnJohn Cornforth   Birleşik Krallık
  Avustralya
"enzimle katalizlenen reaksiyonların stereokimyası üzerine çalışmasından dolayı" [69]
  Prelog, VladimirVladimir Prelog    İsviçre
  Yugoslavya
"organik molekül ve reaksiyonların stereokimyasına dair araştırmasından dolayı"
1976   Lipscomb, WilliamWilliam Lipscomb   ABD "boranların yapısı üzerine yaptığı, kimyasal bağlanmanın sorunlarını aydınlatan çalışmalarından dolayı" [70]
1977   Prigogine, IlyaIlya Prigogine   Belçika
  Sovyetler Birliği
"dengesizlik termodinamiğine, özellikle de dağıtıcı yapılar teorisine olan katkısından dolayı" [71]
1978 Mitchell, PeterPeter Mitchell   Birleşik Krallık "kemiozmotik teorinin formülleştirilmesi aracılığıyla, biyolojik enerji aktarımının anlaşılmasına olan katkısından dolayı" [72]
1979 Brown, HerbertHerbert Brown   ABD
  Birleşik Krallık
"sırasıyla, bor ve fosfor içeren bileşiklerin, önemli organik sentez reaktifleri olarak kullanımlarını geliştirmelerinden dolayı" [73]
Wittig, GeorgGeorg Wittig   Batı Almanya
1980   Berg, PaulPaul Berg   ABD "özellikle rekombinant DNA olmak üzere, nükleik asitlerin biyokimyası üzerine temel çalışmalarından dolayı" [74]
  Gilbert, WalterWalter Gilbert   ABD "nükleik asitlerdeki baz dizilimlerinin belirlenmesiyle ilgili katkılarından dolayı"
  Sanger, FrederickFrederick Sanger   Birleşik Krallık
1981   Fukui, KenichiKenichi Fukui   Japonya "bağımsız olarak geliştirdikleri, kimyasal reaksiyonların davranışını ilgilendiren teorilerinden dolayı" [75]
  Hoffmann, RoaldRoald Hoffmann   ABD
  Polonya
1982   Klug, AaronAaron Klug   Birleşik Krallık "kristalografik elektron mikroskopisini geliştirmesi ve biyolojik önemi olan nükleik asit-protein komplekslerinin yapılarını açıklamasından dolayı" [76]
1983   Taube, HenryHenry Taube   ABD
  Kanada
"özellikle metal bileşiklerinde olmak üzere, elektron aktarımı reaksiyonlarının işleyişi üzerine çalışmasından dolayı" [77]
1984   Merrifield, BruceBruce Merrifield   ABD "katı bir matriste kimyasal senteze yönelik bir yöntem geliştirmesinden dolayı" [78]
1985   Hauptman, Herbert A.Herbert A. Hauptman   ABD "kristal yapılarının belirlenmesine yönelik doğrudan yöntemlerin geliştirilmesindeki olağanüstü başarılarından dolayı" [79]
  Karle, JeromeJerome Karle   ABD
1986   Herschbach, DudleyDudley Herschbach   ABD "temel kimyasal süreçlerin dinamikleriyle ilgili katkılarından dolayı" [80]
Lee, Yuan T.Yuan T. Lee   ABD
  Tayvan
  Polanyi, JohnJohn Polanyi   Kanada
  Macaristan
1987 Cram, DonaldDonald Cram   ABD "yapıya özgü etkileşimi yüksek seçicilik gösteren moleküller geliştirmeleri ve kullanmalarından dolayı" [81]
  Lehn, Jean-MarieJean-Marie Lehn   Fransa
  Pedersen, CharlesCharles Pedersen   ABD
1988 Deisenhofer, JohannJohann Deisenhofer   Batı Almanya "bir fotosentetik reaksiyon merkezinin üç boyutlu yapısını belirlemelerinden dolayı" [82]
  Huber, RobertRobert Huber   Batı Almanya
  Michel, HartmutHartmut Michel   Batı Almanya
1989   Altman, SidneySidney Altman   ABD
  Kanada
"RNA'nın katalitik özelliklerini keşiflerinden dolayı" [83]
  Cech, ThomasThomas Cech   ABD
1990   Corey, Elias JamesElias James Corey   ABD "organik sentez teorisi ve metodolojisini geliştirmesinden dolayı" [84]
1991   Ernst, RichardRichard Ernst    İsviçre "yüksek çözünürlüklü nükleer manyetik rezonans (NMR) spektroskopsi metodolojisinin geliştirilmesine olan katkılarından dolayı" [85]
1992   Marcus, RudolphRudolph Marcus   ABD
  Kanada
"kimyasal sistemlerde elektron aktarımı reaksiyonları teorisine olan katkılarından dolayı" [86]
1993   Mullis, KaryKary Mullis   ABD "DNA tabanlı kimya üzerine yöntemlerin geliştirilmesine olan katkıları ile [...] polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) yöntemini icadından dolayı" [87]
  Smith, MichaelMichael Smith   Kanada "DNA tabanlı kimya üzerine yöntemlerin geliştirilmesine olan katkıları ile [...] oligonükleotit tabanlı, alan hedefli mutajenezin oluşturulması ve protein çalışmaları için geliştirilmesine olan temel katkılarından dolayı"
1994   Olah, GeorgeGeorge Olah   ABD
  Macaristan
"karbokatyon kimyasına katkılarından dolayı" [88]
1995   Crutzen, PaulPaul Crutzen   Hollanda "atmosfer kimyası, özellikle ozon incelmesi ve oluşumuyla ilgili çalışmalarından dolayı" [89]
  Molina, MarioMario Molina   Meksika
  Rowland, SherwoodSherwood Rowland   ABD
1996   Curl, RobertRobert Curl   ABD "fullerenleri keşiflerinden dolayı" [90]
  Kroto, HarryHarry Kroto   Birleşik Krallık
  Smalley, RichardRichard Smalley   ABD
1997   Boyer, Paul D.Paul D. Boyer   ABD "adenozin trifosfat (ATP) sentezini sağlayan enzim mekanizmasını aydınlatmalarından dolayı" [91]
  Walker, John E.John E. Walker   Birleşik Krallık
  Skou, JensJens Skou   Danimarka "ilk iyon taşıyıcı enzimin, Na+, K+ -ATPazın keşfinden dolayı"
1998   Kohn, WalterWalter Kohn   ABD
  Avusturya
"yoğunluk fonksiyonları teorisini geliştirmesinden dolayı" [92]
  Pople, JohnJohn Pople   Birleşik Krallık "kuantum kimyasında sayısal yöntemler geliştirmesinden dolayı"
1999   Zewail, AhmedAhmed Zewail   ABD
  Mısır
"femtosaniye spektroskopisi kullanarak kimyasal reaksiyonların geçiş durumları üzerine çalışmalarından dolayı" [93]
2000   Heeger, AlanAlan Heeger   ABD "iletken polimerleri keşifleri ve geliştirmelerinden dolayı" [94]
  MacDiarmid, AlanAlan MacDiarmid   ABD
  Yeni Zelanda
  Shirakawa, HidekiHideki Shirakawa   Japonya
2001 Knowles, WilliamWilliam Knowles   ABD "kiral olarak katalizlenen hidrojenasyon reaksiyonları üzerine çalışmalarından dolayı" [95]
  Noyori, RyōjiRyōji Noyori   Japonya
  Sharpless, BarryBarry Sharpless   ABD "kiral olarak katalizlenen oksidasyon reaksiyonları üzerine çalışmasından dolayı"
2002   Fenn, JohnJohn Fenn   ABD "biyolojik makromoleküllerin tanımlanması ve yapılarının analizi için yöntemler ile [...] biyolojik makromoleküllerin kütle spektrometrisi analizleri için yumuşak desorpsiyon iyonizasyon yöntemlerini geliştirmelerinden dolayı" [96]
  Tanaka, KoichiKoichi Tanaka   Japonya
  Wüthrich, KurtKurt Wüthrich    İsviçre "biyolojik makromoleküllerin tanımlanması ve yapılarının analizi için yöntemler ile [...] çözelti hâlindeki biyolojik makromoleküllerin üç boyutlu yapılarının belirlenmesi için nükleer manyetik rezonans spektroskopisini geliştirmesinden dolayı"
2003   Agre, PeterPeter Agre   ABD "hücre zarlarındaki kanallar ile [...] su kanallarını keşfinden dolayı" [97]
  MacKinnon, RoderickRoderick MacKinnon   ABD "hücre zarlarındaki kanallar ile [...] iyon kanallarının yapıları ve mekanikleri üzerine çalışmalarından dolayı"
2004   Ciechanover, AaronAaron Ciechanover   İsrail "ubikuitin aracılı protein yıkımının keşfinden dolayı" [98]
  Hershko, AvramAvram Hershko   İsrail
  Macaristan
  Rose, IrwinIrwin Rose   ABD
2005   Chauvin, YvesYves Chauvin   Fransa "organik sentezde metatez yöntemini geliştirmelerinden dolayı" [99]
  Grubbs, RobertRobert Grubbs   ABD
  Schrock, RichardRichard Schrock   ABD
2006   Kornberg, RogerRoger Kornberg   ABD "ökaryotik transkripsiyonun moleküler temelleri üzerine çalışmalarından dolayı" [100]
2007   Ertl, GerhardGerhard Ertl   Almanya "katı yüzeylerdeki kimyasal süreçler üzerine çalışmalarından dolayı" [101]
2008   Shimomura, OsamuOsamu Shimomura   Japonya "yeşil floresan proteini (GFP) keşifleri ve geliştirmelerinden dolayı" [102]
  Chalfie, MartinMartin Chalfie   ABD
  Tsien, RogerRoger Tsien   ABD
2009   Ramakrishnan, VenkatramanVenkatraman Ramakrishnan   ABD
  Birleşik Krallık
  Hindistan
"ribozomun yapısı ve işlevi üzerine çalışmalarından dolayı" [103]
  Steitz, Thomas A.Thomas A. Steitz   ABD
  Yonath, AdaAda Yonath   İsrail
2010   Heck, RichardRichard Heck   ABD "organik sentezdeki paladyum katalizeli çapraz bağlantıları keşiflerinden dolayı" [104]
  Negishi, Ei-ichiEi-ichi Negishi   Japonya
  Suzuki, AkiraAkira Suzuki   Japonya
2011   Şehtman, DanDan Şehtman   İsrail "kuazi kristalleri keşfinden dolayı" [105]
2012   Lefkowitz, RobertRobert Lefkowitz   ABD "G proteini kenetli reseptörler üzerine çalışmalarından dolayı" [106]
  Kobilka, BrianBrian Kobilka   ABD
2013   Karplus, MartinMartin Karplus   ABD
  Avusturya
"karmaşık kimyasal sistemler için çok ölçekli modelleri geliştirilmesinden dolayı" [107]
  Levitt, MichaelMichael Levitt   ABD
  Birleşik Krallık
  İsrail
  Warshel, AriehArieh Warshel   ABD
  İsrail
2014   Betzig, EricEric Betzig   ABD "süper çözünürlüklü floresan mikroskopisini geliştirmelerinden dolayı" [108]
  Hell, StefanStefan Hell   Almanya
  Romanya
  Moerner, WilliamWilliam Moerner   ABD
2015   Lindahl, TomasTomas Lindahl   Birleşik Krallık
  İsveç
"DNA onarımının mekanik çalışmalarından dolayı" [109]
  Modrich, PaulPaul Modrich   ABD
  Sancar, AzizAziz Sancar   ABD
  Türkiye
2016   Sauvage, Jean-PierreJean-Pierre Sauvage   Fransa "moleküler makinelerin tasarımı ve sentezinden dolayı" [110]
  Stoddart, FraserFraser Stoddart   ABD
  Birleşik Krallık
  Feringa, Bernard L.Bernard L. Feringa   Hollanda
2017   Dubochet, JacquesJacques Dubochet    İsviçre "çözeltideki biyomoleküllerin yüksek çözünürlüklü yapı tayini için Kriyo-elektron mikroskobunu geliştirmelerinden dolayı" [111]
  Frank, JoachimJoachim Frank   Almanya
  ABD
  Henderson, RichardRichard Henderson   Birleşik Krallık
2018   Arnold, FrancesFrances Arnold   ABD "enzimlerin yönlendirilmiş evriminden dolayı" [112]
  Smith, GeorgeGeorge Smith   ABD "peptitler ve antikorların faj gösterimlerinden dolayı"
  Winter, GregoryGregory Winter   Birleşik Krallık
2019   Goodenough, JohnJohn Goodenough   ABD "lityum iyon pillerini geliştirmelerinden dolayı" [113]
  Whittingham, StanleyStanley Whittingham   ABD
  Birleşik Krallık
  Yoshino, AkiraAkira Yoshino   Japonya
2020   Charpentier, EmmanuelleEmmanuelle Charpentier   Fransa "genom düzenleme için bir yöntem geliştirmelerinden dolayı" [114]
  Doudna, JenniferJennifer Doudna   ABD
2021   MacMillan, DavidDavid MacMillan   Birleşik Krallık "asimetrik organokatalizin geliştirilmesinden dolayı" [115]
  List, BenjaminBenjamin List   Almanya
2022   Bertozzi, Carolyn R.Carolyn R. Bertozzi   ABD "click kimyasının ve biyoortogonal kimyanın geliştirilmesinden dolayı" [116]
  Meldal, MortenMorten Meldal   Danimarka
  Sharpless, BarryBarry Sharpless   ABD

Ülkeye göre kazananlar değiştir

Ülke[b] Kazanma sayısı
  ABD &0000000000000077.00000077
  Birleşik Krallık &0000000000000035.00000035
  Almanya &0000000000000015.00000015
  Fransa &0000000000000010.00000010
  Batı Almanya &0000000000000009.0000009
  Japonya &0000000000000008.0000008
   İsviçre &0000000000000007.0000007
  Almanya &0000000000000006.0000006
  Kanada &0000000000000006.0000006
  İsrail &0000000000000006.0000006
  Macaristan &0000000000000005.0000005
  İsveç &0000000000000005.0000005
  Avusturya &0000000000000004.0000004
  Hollanda &0000000000000004.0000004
  Almanya &0000000000000003.0000003
  Yugoslavya &0000000000000003.0000003
  Rus İmparatorluğu &0000000000000002.0000002
  Norveç &0000000000000002.0000002
  Sovyetler Birliği &0000000000000002.0000002
  Yeni Zelanda &0000000000000002.0000002
  Avusturya-Macaristan İmparatorluğu &0000000000000001.0000001
  Finlandiya &0000000000000001.0000001
  Çekoslovakya &0000000000000001.0000001
  İtalya &0000000000000001.0000001
  Arjantin &0000000000000001.0000001
  Avustralya &0000000000000001.0000001
  Belçika &0000000000000001.0000001
  Polonya &0000000000000001.0000001
  Tayvan &0000000000000001.0000001
  Meksika &0000000000000001.0000001
  Danimarka &0000000000000001.0000001
  Mısır &0000000000000001.0000001
  Hindistan &0000000000000001.0000001
  Romanya &0000000000000001.0000001
  Türkiye &0000000000000001.0000001

Ayrıca bakınız değiştir

Notlar değiştir

  1. ^ Ödülü kazanan kişinin, ödülün verildiği zamanki milleti ya da vatandaşlığı verilmiştir.
  2. ^ Günümüzde varlığını sürdürmeyen ülkeler italik yazılmıştır. Bazı kişiler, birden fazla ülke adına ödülü kazanmış olarak gösterildiğinden, bu kişiler için tabloda her iki ülke adına da listeleme yapılmıştır.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "The Nobel Prize Awarders" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2019. 
  2. ^ "The Nobel Prize" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  3. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1901" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  4. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1902" (İngilizce). Nobel Vakfı. 14 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  5. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1903" (İngilizce). Nobel Vakfı. 23 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  6. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1904" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  7. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1905" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  8. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1906" (İngilizce). Nobel Vakfı. 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  9. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1907" (İngilizce). Nobel Vakfı. 14 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  10. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1908" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  11. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1909" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  12. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1910" (İngilizce). Nobel Vakfı. 23 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  13. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1911" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  14. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1912" (İngilizce). Nobel Vakfı. 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  15. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1913" (İngilizce). Nobel Vakfı. 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  16. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1914" (İngilizce). Nobel Vakfı. 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  17. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1915" (İngilizce). Nobel Vakfı. 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  18. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1918" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  19. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1920" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  20. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1921" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  21. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1922" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  22. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1923" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  23. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1925" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  24. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1926" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  25. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1927" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  26. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1928" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  27. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1929" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  28. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1930" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  29. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1931" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  30. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1932" (İngilizce). Nobel Vakfı. 9 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  31. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1934" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  32. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1935" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  33. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1936" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  34. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1937" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  35. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1938" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  36. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1939" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  37. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1943" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  38. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1944" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  39. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1945" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  40. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1946" (İngilizce). Nobel Vakfı. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  41. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1947" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  42. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1948" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  43. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1949" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  44. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1950" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  45. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1951" (İngilizce). Nobel Vakfı. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  46. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1952" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  47. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1953" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  48. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1954" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  49. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1955" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  50. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1956" (İngilizce). Nobel Vakfı. 12 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  51. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1957" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  52. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1958" (İngilizce). Nobel Vakfı. 20 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  53. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1959" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  54. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1960" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  55. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1961" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  56. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1962" (İngilizce). Nobel Vakfı. 27 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  57. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1963" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  58. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1964" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  59. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1965" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  60. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1966" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  61. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1967" (İngilizce). Nobel Vakfı. 27 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  62. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1968" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  63. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1969" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  64. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1970" (İngilizce). Nobel Vakfı. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  65. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1971" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  66. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1972" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  67. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1973" (İngilizce). Nobel Vakfı. 29 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  68. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1974" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  69. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1975" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  70. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1976" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  71. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1977" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  72. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1978" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  73. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1979" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  74. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1980" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014.  Erişim tarihi 23.03.2014 (İngilizce)
  75. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1981" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  76. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1982" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  77. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1983" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  78. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1984" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  79. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1985" (İngilizce). Nobel Vakfı. 30 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014.  Erişim tarihi 23.03.2014 (İngilizce)
  80. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1986" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  81. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1987" (İngilizce). Nobel Vakfı. 9 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  82. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1988" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  83. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1989" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  84. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1990" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  85. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1991" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  86. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1992" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  87. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1993" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  88. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1994" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  89. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1995" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  90. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1996" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  91. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1997" (İngilizce). Nobel Vakfı. 8 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  92. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1998" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  93. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1999" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  94. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2000" (İngilizce). Nobel Vakfı. 8 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  95. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2001" (İngilizce). Nobel Vakfı. 8 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  96. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2002" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  97. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2003" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  98. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2004" (İngilizce). Nobel Vakfı. 9 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  99. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2005" (İngilizce). Nobel Vakfı. 8 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  100. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2006" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  101. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2007" (İngilizce). Nobel Vakfı. 30 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  102. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2008" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  103. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2009" (İngilizce). Nobel Vakfı. 10 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2010. 
  104. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2010" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2012. 
  105. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2011" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2012. 
  106. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2012" (İngilizce). Nobel Vakfı. 1 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  107. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2013" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  108. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2014" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2015. 
  109. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2015" (İngilizce). Nobel Vakfı. 7 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2015. 
  110. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2016" (İngilizce). Nobel Vakfı. 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2016. 
  111. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2017" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2019. 
  112. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2018" (İngilizce). Nobel Vakfı. 2 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2019. 
  113. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2019" (İngilizce). Nobel Vakfı. 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2020. 
  114. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2020" (İngilizce). Nobel Vakfı. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 
  115. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2021" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Ekim 2021. 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2022. 
  116. ^ "Press release: The Nobel Prize in Chemistry 2022". Nobel vakfı. 5 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2022. 

Dış bağlantılar değiştir