Nihad Sâmi Banarlı

Türk edebiyat tarihçisi, yazar ve şair
(Nihad Sami Banarlı sayfasından yönlendirildi)

Nihad Sâmi Banarlı, (d. 1907 - Fatih, İstanbul - ö. 13 Ağustos 1974, İstanbul), Türk edebiyat tarihçisi, yazar, şair ve edebiyat öğretmenidir.[1]

Nihad Sâmi Banarlı
Doğum1907
Fatih, İstanbul
Ölüm13 Ağustos 1974
İstanbul
Defin yeriAşiyan Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
EğitimVefa Lisesi
İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi
MeslekYazar, şair, öğretmen, edebiyat tarihçisi
Ebeveyn(ler)İlyas Sami (babası)
Nadine Hanım (annesi)

Biyografi

değiştir

1907 yılında İstanbul Fatih'te dünyaya gelen Banarlı, Trabzon Milletvekili, şair Ömer Hilmi'nin torunu, vali ve şair İlyas Sami ile Nadire Hanım'ın oğludur. Soyadını babasının ve annesinin mezarlarının bulunduğu Tekirdağ'ın Banarlı köyünden almıştır.

Banarlı, ilk ve orta öğrenimini İstanbul'da yaptı. İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu'ndan 1927 yılında, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nden ise 1929'da mezun oldu.

Daha sonra 1929-1934 yılları arasında Edirne Lisesi ile Kız ve Erkek Öğretmen Okulu'nda edebiyat öğretmenliği yaptı. 1947 yılına kadar ise sırayla İstanbul'da Kabataş, Galatasaray, Boğaziçi, Şişli Terakki ve Işık liselerinde öğretmenlik yaptı.

1947-1969 yılları arasında Eğitim Enstitüsü (1947-1967) ile Yüksek Öğretmen Okulu'nda edebiyat öğretmenliği, İstanbul Yüksek İslam Enstitüsü'nde İslami Türk Edebiyatı Tarihi öğretmenliklerinde bulundu. 1969 yılında kendi isteği ile emekliye ayrıldı. Öğretmenlik yaparken birçok kuruluşta ek görevlerde bulundu. 1948 yılından itibaren Hürriyet Gazetesi'nin Edebi Sohbetler sütununda devamlı yazılar yazdı.

1953 yılında kurulan İstanbul Fetih Cemiyeti'ne girdi. Bu kuruluşa bağlı olan İstanbul Enstitüsü'nde müdür oldu. 1958 yılında Yahya Kemal Enstitüsü yayın işlerini yürüttü. Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı 1000 Temel Eser ve Çağdaş Türk Yazarları komisyonlarına üye ve başkan seçildi. 1971 yılında kurulan Kubbealtı Akademisi Kültür ve Sanat Vakfı'na Edebiyat Kolu Başkanı ve Akademi Dergisi müdürü oldu.

13 Ağustos 1974'te 67 yaşındayken İstanbul'da öldü. Mezarı Rumelihisarı'da Aşiyan Mezarlığı'ndadır.

 
Aşiyan Mezarlığı'ndaki kabri

Eserleri

değiştir

Cumhuriyet devri yazarlarındandır. Yazı hayatına orta o­kulda iken başlamıștır. Sanat eserleri arasında hece ve aruz vezinleri ile şiirler, oyunlar, hikâyeler ve denemeleri bulunur. Öğretmenliğe başladığının ilk yıllarında Altı Ok, Orhun, Ötüken ve Atsız dergilerinde makale ve şiir­leri yayımlanmıştır. Ülkü, Yahya Kemâl Mecmuası, Hayat Tarih Mecmuası, Meydan, Kubbealtı Akademi Mecmuası adlı dergilerde ve Hürri­yet, Akşam ve Yeni Sabah gazetelerinde çok sayıda yazı, ma­kale ve edebî sohbetleri yayımlanmıştır. En iyi bilinen eserleri Türkçenin Sırları,[2] liseler için yazmış olduğu edebiyat kitabı ve Resimli Türk Edebiyatı Tarihi[3] adlı eserlerdir.

Bibliyografya

değiştir
Oyunlar
  • Kızıl Çağlayan (1933), manzum millî piyes
  • Bir Yuvanın Şarkısı (1933), manzum millî piyes
  • Sular Kararırken
  • Yabancı
  • Dumanlı Dağlar
  • Son Vazife
  • Bir Mâbed Yıkıldı
  • Istırap Yarışı
Roman
Edebiyat tarihi araştırmaları
  • Dâstân-ı Tevârih-i Mülûk-ı Âli Osman ve Cemşid-ü Hurşid Mesnevisi, (1933, Ahmedî'nin Osmanlı tarihine dair manzum eserinin neşri)
  • Resimli Türk Edebiyatı Tarihi (1948; 1975- 79), 2 Cilt
Diğer eserleri
  • Edebî Bilgiler (1940)
  • Türkçenin Sır­ları (1940)
  • Metinlerle Edebî Bilgiler (1950)
  • Metinlerle Türk Edebiyatı Tarihi I, II, III, (1951-1954)
  • Metinlerle Türk ve Batı Edebiyatı, I, II, III(1955-1960)
  • Yahya Kemal Yaşarken (1959)
  • Yahya Kemal’in Hâtıraları (1960)
  • Şiir ve Edebiyat Sohbetleri
  • Tarih ve Tasavvuf Sohbetleri
  • Namık Kemal ve Türk Osmanlı Milliyetçiliği
  • Büyük Nazireler Mevlid ve Mevlid'de Milli Çizgiler
  • Başlangıçtan Tanzimata Kadar Türk Edebiyatı Tarihi
  • Fatih'in Zafer Sırları

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Şeyma Güngör. "Nihad Sâmi Banarlı". İslam Ansiklopedisi. 30 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Saliha Özdemir (13 Ağustos 2016). "Türkçe'nin sırlarını keşfeden adam: Nihad Sami Banarlı". Anadolu Ajansı. 14 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Nihad Sami Banarlı". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. 9 Kasım 2020. 7 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

değiştir