Nesib Bey Yusufbeyli
Nesib Bey Yusufbeyli, Azeri devlet adamı, gazeteci.
Nesib Bey Yusufbeyli | |
---|---|
2. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Başkanı | |
Görev süresi 14 Mart 1919 - 22 Aralık 1919 | |
Yerine geldiği | Fetali Han Hoyski |
Yerine gelen | Memmedhasan Hacınski |
1. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Maarif ve Dini İtikat Bakanı | |
Görev süresi 26 Aralık 1918 - 14 Mart 1919 | |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu. |
Yerine gelen | Reşit Han Kaplanov |
1. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Halk Maarifi Bakanı | |
Görev süresi 6 Ekim 1918 - 7 Aralık 1918 | |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu. |
Yerine gelen | Makam feshedildi. |
1. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Halk Maarifi ve Dini İtikat Bakanı | |
Görev süresi 17 Haziran 1918 - 6 Ekim 1918 | |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu. |
Yerine gelen | Makam feshedildi. |
1. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Maliye ve Halk Maarifi Bakanı | |
Görev süresi 28 Mayıs 1918 - 17 Haziran 1918 | |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu. |
Yerine gelen | Makam feshedildi. |
Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti Eğitim Bakanı | |
Görev süresi 22 Nisan 1918 - 26 Mayıs 1918 | |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu. |
Yerine gelen | Makam feshedildi. |
Türk Ademi-Merkeziyyet Fırkası Genel Başkanı | |
Görev süresi 1911-1917 | |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu. |
Yerine gelen | Makam feshedildi. |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1881 Gence, Azerbaycan |
Ölüm | 31 Mayıs 1920 Kürdemir, Göyçay Kazası |
Çocuk(lar) | Niyazi Yusufbeyli
Zühre Yusufbeyli |
Hayatı
değiştirNesib Bey Yusufbeyli 1881 yılında Gence'de doğdu. 1902 yılında Odessa Üniversitesi Hukuk Fakültesine girdi ama okulu bitiremedi. Çarlık yönetimimin, öğrencilerin başlatmak istediği yenilik hareketlerinden korkarak üniversiteyi geçici olarak kapatmasından sonra Nasib Bey, Kırım'daki Bahçesaray kentine gitti ve burada İsmail Gaspıralı'nın çıkardığı Tercüman Gazetesi'nde makaller yazmaya başladı. Ayrıca burada kendisi başrollerde oynayarak Azerbaycan dramaturglarının eserlerini sahneledi.
1908 yılında İstanbul'a giderek yayıncılık yaptı ve Türk Derneği cemiyetinin kuruluşunda emek harcadı. Kısa zaman sonra Şefika Sultan ile evlenerek bir süre İstanbul'da kaldı. 1909 yılında Gence'ye giderek şehir belediyesinde çalıştı. 1911 yılında Molla Nasreddin Dergisine ve gazetelere makaller gönderdi. Bazı cemiyetlerin faaliyetlerinin yakından takip etti. O sıralar Mehmed Emin Resulzade ile tanıştı ve ulusal anlamda siyasete adım attı.
1917 yılında Nesib Bey Yusifbeyli yakınları ile Gance'de Milli Federalistlerin Türk Partisi'ni kurdu. Yeni kurulan partinin esas talebi Rusya topraklarının milli muhtariyetler esasına göre teşkiliydi. 1917 yılının temmuzunda bu parti Mehmed Emin Resulzade önderliğide Müslüman Demokratik Müsavat Partisi ile birleşerek Müsavat Partisi (Eşitlik Partisi) adıyla anılmaya başladı. Yeni partinin programlarında milliyetçi-federalistlerin esas talebi olan, Rusya'nın milli muhtariyetler esasında kurulması fikri savunuluyordu.
Mehmed Emin Resulzade, Müsavat Partisi'nin genelbaşkanı seçildikten sonra Gence'de partinin temsilcisi Nesib Bey Yusufbeyli oldu. 1917 yılında Rusya'da bolşevikler yönetime geldikten sonra partinin iç tüzüğünde değişiklik yapılarak Azerbaycan'ın tam bağımsızlığı talep edilmeye başlandı.
Nesib Bey Yusufbeyli Güney Kafkasya Parlamentosu'nun bir organı olan Güney Kafkasya Federatif Yönetimi'nde Millî Eğitim Bakanlığı yaptı. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti döneminde ilk kabinede Maliye Bakanı olarak görev yaptı. Daha sonraki kabinelerde Millî Eğitim Bakanlığı, Hükûmet Başkanlığı, İç İşleri Bakanlığı görevlerini yürüttü. 1920 yılında Kızıl Ordu'nun Azerbaycan'ı işgalinden ve komünist rejimin kuruluşundan sonra, Nesib Bey kendisine karşı olan takiplerden kurtulmak amacı ile Bakü'yü terk etti ancak 31 Mayıs 1920'de yolda katledildi.
Kaynakça
değiştir