Meyan şerbeti, meyan kökü şerbeti [1] (Kürtçeava sûsê[2]), meyan kökünden elde edilen bir içecektir. Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Kilis başta olmak üzere Güneydoğu Anadolu bölgesinde özellikle yaz aylarında ve Ramazan'da tercih edilen bir içecektir. Eskilerden kalma adet üzere çarşıda-pazarda sırtlarında taşıdıkları güğümle satışı yapılır.

Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanlığı, Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası'nın 02.05.2013 tarihinde yaptığı (Başvuru No  C2013/061) Meyan Kökü Şerbeti (biyanbalı) marka tescili ve coğrafi işaret başvurusunu onaylamıştır. Buna göre coğrafi işaretin türü mahreç, coğrafi işaretin adı "Urfa Meyan Şerbeti (Biyanbalı)", coğrafi sınır da  "Şanlıurfa Coğrafi Sınır İçerisinde Gerçekleşmesi Gereken Ürün" olarak tanımlanmıştır.[3]

Meyan kökünden elde edilen parçalar.

Diğer ülkeler değiştir

Meyan kökü ile tatlandırılmış şekerlemeler ve tuzlu yiyecekler birçok ülkede üretilmektedir. Kuzey Amerika'da, meyan ekstresi ile tatlandırılmış şekerleme çeşitleri, diğerlerinden ayırt etmek için, siyah meyan olarak adlandırılır. Meyan kökü "jellybeans" olarak bilinen şekerlemelere tatlandırıcı olarak da eklenmektedir. Bunlara ek olarak, Birleşik Krallık'ta çeşitli meyan kökü bazlı şekerlemeler satılmaktadır. Hollandalı ve İskandinav ülkelerinde meyan kökü ürünleri özgün olarak amonyum klorür içeren tuzlu meyan kökü olarak tüketilirler. Finlandiyalı bir firma "Türk Biberi" olarak bilinen acılı şekerleme üretmektedir.

 
Meyan kökü.

Sağlık değiştir

FDA meyan usaresi içeren iceceklerin aşırı kullanılmadığı sürece sağlığa bir zararının olmadığını belirtmiştir.[4][daha iyi kaynak gerekli] Benzer kurumlar günde 100 mg ila 200 mg'dan fazla meyan tüketiminini önermemektedir.[5] Aşırı kullanım durumunda ise bazı kişilerde vücutta potasyum seviyesinin azalacağı, kalp ritminde düzensizlik olabileceği, yüksek tansiyona neden olabileceği, ödem oluşturabileceği, kalp yetmezliğine neden olabileceği konularında uyarı yapılmıştır.[6]

Kaynakça değiştir

Özel
  1. ^ "Ava sûsê". Bernamegeh. 14 Kas 2019. 15 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021. 
  2. ^ "Meyan Kökü Şerbeti (Ava Suse)". Diyarbakır Şehir Portalı. 3 Oca 2019. 16 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. 
  4. ^ Liquorice "Arşivlenmiş kopya". 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2021. ]]
  5. ^ Omar, Hesham R; Komarova,, Irina; El-Ghonemi,, Mohamed; Ahmed, Fathy; Rashad, Rania; Abdelmalak, Hany D; Yerramadha, Muralidhar Reddy; Ali, Yaseen; Camporesi, Enrico M (2012). "How much is too much? in Licorice abuse: time to send a warning message from Therapeutic Advances in Endocrinology and Metabolism" 13 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ther Adv Endocrinol Metab 3: 125–38. doi:10.1177/2042018812454322PMC 3498851 13 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..PMID 23185686 22 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ Black Licorice: Trick or Treat? 5 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from US Food & Drug Administration, Consumer Updates, Oct. 25,2011
Genel