Metin Uca
Metin Hakkı Uca (13 Kasım 1961, İstanbul - 17 Kasım 2023, İstanbul), Türk sunucu, gazeteci, yazar, seslendirme sanatçısı.
Metin Uca | |
|---|---|
 Metin Uca, 2016 | |
| Doğum | Metin Hakkı Uca[1] 13 Kasım 1961[1][2][3] İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 17 Kasım 2023 (62 yaşında) Dr. Lütfi Kırdar Şehir Hastanesi, Kartal, İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Cebeci Asri Mezarlığı, Ankara |
| Meslek | Sunucu, yazar |
| Etkin yıllar | 1989-2023 |
| Akraba(lar) | Yılmaz Erdoğan (kuzen çocukları) |
Anadolu Ajansı'nda kültür-sanat haberciliği yaparak gazeteciliğe başlayan Uca, Star TV'de 1999-2003 arasında Günaydın Türkiye adlı haber programda mizahi bir dille haber ve eğlenceli içerikler sunmuş, aynı televizyon kanalında 740 bölüm yayımlanan Pasaparola adlı yarışma programı ile tanınmıştır. Mizah kitapları ve tek kişilik mizahi gösterileri vardır.
Yaşamı
değiştirAilesi, gençlik yılları ve eğitimi
değiştir1961'de İstanbul'da doğdu. Babası Hakkârili ve Kürt asıllı devlet memuru Yakup Bey, annesi Söğütlü terzi Sıdıka Hanım'dır.[4] Babasının görevi nedeniyle aile Ankara'ya taşınınca çocukluk ve gençlik yılları Ankara'da geçti. İlköğrenimini Ankara'da Mimar Kemal İlkokulu'nda tamamladıktan sonra orta ve lise öğrenimini de Mimar Kemal Ortaokulu ve Lisesi'nde yaptı.[5]
Üniversite eğitimine İstanbul Teknik Üniversitesi kimya bölümünde başladı; Ankara Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği bölümünde devam etti.[6] 1984'te Ankara Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği bölümünden mezun oldu.[7] Ankara'daki öğrencilik yıllarında Ankara Halk Tiyatrosu'nun ve TOBAV'ın kurslarında tiyatro eğitimi aldı.[8][9]
Gazetecilik ve televizyon haberciliği
değiştirÜniversiteden mezun olduktan sonra Erciş'te askerlik hizmetini yaptı. Ankara'ya döndükten sonra Türkiye Petrolleri'nin sınavını kazandı. Kurumda jeotermal müdürlüğü arama grubunda altı ay çalıştı. Bir yandan da tiyatro çalışmalarına devam etti ve yerel bir gazetede siyaset-dışı konularda yazılar yazdı. 1987 yılında Anadolu Ajansı'nın sınavına girdi; sınavı ikinci olarak kazandı ve Türkiye Petrolleri'nden istifa edip muhabirliğe başladı.
Anadolu Ajansı'nda kültür sanat haberleri yaparak gazeteciliğe başladı. "Türk adımlı bale" haberiyle Bülent Dikmener Haber Ödülü'nü aldı.[10] Ünlü tenor Pavarotti'nin 1963'te genç bir solistken Türkiye'ye gelip sesi yetersiz bulunduğu gerekçesi ile geri gönderilmesi haberi, bu dönemde yaptığı ses getiren haberlerdendir.[11]
Anadolu Ajansı'nda Kültür Sanat Servisi şefi olan Uca, 1989 yılında TRT'ye geçti. Seynan Levent'in hazırladığı Akşama Doğru programında metin yazarlığı yaptı.[12] 1994'te ise yeni kurulan Kanal D'de televizyon haberciliği yapmaya başladı ve mizah haberleri üretti.[13] Ardından İstanbul'a giderek Kanal 6'da ve ATV'de çalıştı.
Sunuculuk yaşamı
değiştir1999-2003 yıllarında Star TV'nin sabah kuşağında "Günaydın Türkiye" adlI haber programını sundu. Haberleri eğlenceli bir şekilde sunması ile popüler oldu. Bu programda Haka dansını Türkiye'ye tanıttı, tepkilerini ilgililere "haka dansı göndermesi" göstererek ifade etmesi ile meşhur oldu.
2002 yılında Star TV'de yayımlanmaya başlayan, sunuculuğunu yaptığı "Passaparola" adlı yarışmayla tanındı. 2002-2003 arasında 148 bölüm yayımlanan program, 2010'da yeniden yayımlanmaya başladı ve 740 bölüm sürdü.[14] TRT'de 180 bölüm yayınlanan Miras adlı programın da sunuculuğunu yaptı ve ve yaratıcı ekibinde yer aldı.[15]
2006'da Show TV'de Reha Muhtar Hülya Avşar, Demet Akbağ ile ilginç olayları konuştuğu Pişti adında bir program yapan Uca, kurmaca bir yapım olan Kurtlar Vadisi'nden bahsederek "Abdullah Çatlı ile Rambo karışımı bir kahramanın Türk askerinin başına geçirilen çuvalın öcünü alacağını düşünmek aşırı iyimserliktir" ifadesi nedeniyle Çatlı'nın akrabası olan bir genç tarafından 2 Haziran 2006 tarihinde program çıkışı muştalı bir saldırıya uğradı.[16][17]
Oyunculuk, yazarlık
değiştir“Söylemezsem Olmaz”, "Alexander Telefonu Kaldır", Özlem Kumrular'ın bir metninden oyunlaştırdığı "Bunu Mu Demek İstedim?” gibi tek kişilik gösteriler [18] ve seslendirme çalışmaları yaptı. Edremit'teki bir gösterisi sırasında devlet büyüklerine hakaret ettiği iddiasıyla yapılan bir ihbar üzerine 3 Şubat 2022 tarihinde, İstanbul Havalimanı'nda "halkı kin ve düşmanlığa sevk etme" suçundan gözaltına alındı, birkaç saat sonra serbest bırakıldı.[19][20]
Bir yandan da mizah kitapları yazan Uca'nın ilk kitabı, 2004'te yayımlanan Her Tuzluğum Var Diyene Hıyarla Yetişemedim'dir.
Cumhurbaşkanlığı adaylığı
değiştir2007 yılında cumhurbaşkanının ortak akıl ve uzlaşma ile seçilmesine dikkat çekmek, kimlerin aday olması gerektiğini düşündürmek üzere 11. cumhurbaşkanlığı seçiminde cumhurbaşkanlığına aday olduğunu açıkladı.[21]
Fenerbahçe SK 18392 sicil numaralı kongre üyesiydi.[22]
Ölümü
değiştir
Uca, Dilovası ilçesinde araç kullanırken bilincini kaybetmesi sonucunda geçirdiği trafik kazası sonrası İstanbul'da tedavi altına alındı. Tedavisi kapsamında 15 Kasım 2023 günü yapılan ameliyat sonrasında yoğun bakıma alındı.[23] Ameliyat sonrası gelişen komplikasyonlar sonucu 17 Kasım 2023 tarihinde tedavi gördüğü hastanede öldü.[24] Naaşı Ankara'daki Cebeci Asri Mezarlığı'nda toprağa verildi.
Metin Uca Tiyatro Yazarlığı Ödülü
değiştirDil Derneği, Metin Uca'nın ölümünden sonra ailesi ile birlikte Metin Uca’nın anısına “Dil Derneği Metin Uca Oyun Yazarlığı Ödülü düzenlemiştir.[25]
Eserleri
değiştir- Her Tuzluğum Var Diyene Hıyarla Yetişemedim, 2004, Epsilon Yayınları, ISBN 975-331-675-5
- Yes Yerine Orrayt Demek Caiz midir Hocam?, 2006, Epsilon Yayınları, ISBN 975-331-847-2
- Tüh!, 2007, Doğan Kitap, ISBN 978-975-991-537-7
- Alışmadık Gözde Lens Durmaz, 2018, Destek Yayınları, ISBN 978-605-311-369-0
- Her Book'a Maydanoz, 2018, Destek Yayınları, ISBN 978-605-311-503-8
- Tanrı Vermiş Pırasa Hiç Yenir Mi Yarasa, 2021, İnkılap Kitapevi, ISBN 978-975-104-106-7
Kaynakça
değiştir- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 14 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2023.
- ^ Sunay Akın (10 Nisan 2022), Metin Uca | Sunay Akın ile İşte O Çocuk, etkinlik zamanı: 3:46, erişim tarihi: 29 Haziran 2025
- ^ Sunay Akın (10 Nisan 2022), Metin Uca | Sunay Akın ile İşte O Çocuk, etkinlik zamanı: 20:35, erişim tarihi: 29 Haziran 2025
- ^ Sunay Akın (10 Nisan 2022), Metin Uca | Sunay Akın ile İşte O Çocuk, etkinlik zamanı: 32:15, erişim tarihi: 29 Haziran 2025
- ^ "Acı Kaybımız Meslektaşımız Sanatçı MEtin Uca'yı Kaybettik". Jeoloji Mühendisleri Odası. Erişim tarihi: 29 Haziran 2025.
- ^ Sunay Akın (10 Nisan 2022), Metin Uca | Sunay Akın ile İşte O Çocuk, etkinlik zamanı: 29:57, erişim tarihi: 29 Haziran 2025
- ^ Sunay Akın (10 Nisan 2022), Metin Uca | Sunay Akın ile İşte O Çocuk, etkinlik zamanı: 37:20, erişim tarihi: 29 Haziran 2025
- ^ Sunay Akın (10 Nisan 2022), Metin Uca | Sunay Akın ile İşte O Çocuk, etkinlik zamanı: 41:43, erişim tarihi: 29 Haziran 2025
- ^ Cıvaoğlu, Güneri (15 Haziran 2014). "Gökçe'den darbuka Gaye'den dans şov". Milliyet. Erişim tarihi: 29 Haziran 2025.
- ^ Sunay Akın (10 Nisan 2022), Metin Uca | Sunay Akın ile İşte O Çocuk, etkinlik zamanı: 45:52, erişim tarihi: 29 Haziran 2025
- ^ Kopuz, Birgül (21 Aralık 2011). "Birgül Kopuz: Metin Uca". Birgül Kopuz. Erişim tarihi: 29 Haziran 2025.
- ^ "Passaparola". IMDB. 23 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2024.
- ^ "Sinerji Prodüksiyon". sinerjiproduksiyon.com. Erişim tarihi: 29 Haziran 2025.
- ^ "METİN UCA "TELEVİZYONDA YASAKLI OLDUĞUM YALAN!"", Dur Bi Dinle (Armağan Çağlayan), etkinlik zamanı: 2:47, 9 Mart 2021, erişim tarihi: 29 Haziran 2025
- ^ "Çatlı'nın yeğeni çıktı". Hürriyet. 3 Haziran 2006. 24 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2023.
- ^ "Bunu mu Demek İstedim? | tiyatrolar.com.tr". tiyatrolar.com.tr. Erişim tarihi: 29 Haziran 2025.
- ^ "Metin Uca İstanbul Havalimanı'nda gözaltına alındı". Aydınlık. 2 Şubat 2023. 4 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2023.
- ^ "Metin Uca: Bakın, gözaltına alınma sebebim neymiş". Gazete Duvar. 2 Şubat 2023. Erişim tarihi: 29 Haziran 2025.
- ^ "Cumhurbaşkanlığı'na ilk aday: Metin Uca". Milliyet. 23 Mart 2007. 24 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2023.
- ^ "Metin Uca'yı kaybettik - Fenerbahçe SK". fenerbahce.org. 6 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2023.
- ^ "Metin Uca Ödülü". dildernegi.org.tr. Erişim tarihi: 29 Haziran 2025.
Dış bağlantılar
değiştir- Kişisel sitesi 4 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- İyi Bir İp Cambazıysanız Düşmezsiniz, Devrim Büyükacaroğlu, Evrensel, 15 Mart 2009