Mandalina

Mandalina
	;
Bilimsel sınıflandırma
Âlem:	Plantae (Bitkiler);
Klad	Angiosperms (Kapalı tohumlular);
Klad	Eudicots (İki çenekliler);
Klad	Rosids;
Takım:	Sapindales;
Familya:	Rutaceae (Sedef otugiller);
Alt familya:	Aurantioideae;
Cins:	Citrus;
Tür:	C. reticulata;
İkili adı
	Citrus reticulata; Blanco
Dış bağlantılar
	Wikimedia Commons'ta Mandalina ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
	Wikispecies'te Mandalina ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

Mandalina (Citrus reticulata), ılıman iklimde yetişmekte olan Turunçgiller (Rutaceae) familyasına ait bir meyve türüdür. Turuncu, sarı renklerde olan mandalina, etli ve sulu bir yapıya sahiptir. Mandalina, portakala nazaran daha yumuşak olan kabuğu soyulduktan sonra yenebildiği gibi suyu sıkılarak da içilebilir.

Tangerina, nova, kinnow, fremond, klausellina, robinson, okitsu, satsuma, ankor, klemantin, fortune, yerli, lee, fairchild marisol, minneola, ortanik, kara, ovari gibi çeşitleri vardır.^[1].

Türkiye'de en çok Akdeniz'de, Ege bölgesinin kıyı kesimlerinde ve kısmen Karadeniz Bölgesinde yetiştirilir.

EtimolojiDüzenle

Mandalina kelimesi, Türkçeye İtalyanca "mandarino" kelimesinden geçmiş, Batı kökenli bir sözcüktür.^[2]. Bu sözcüğün kökeni de -geçmişte bazı Çinli devlet adamlarının giydiği sarı renkli kaftana atfen- Mandarin sözcüğüdür.^[3]

İklim isteğiDüzenle

Tüm Turunçgiller gibi sıcağı sever. Ama özellikle Satsuma (Rize Mandalinası) gibi belirli türlerin soğuğa dayanıklılığı portakal, limon gibi diğer turunçgillerden daha yüksektir.^[4]

Bu ağacın yetiştiriciliğinin yapıldığı yerde sıcaklıklar -3, -4 derecenin altına düşmemelidir. -9, -10 derecenin altına düşen sıcaklıklarda mandalina ağaçları donup ölebilir. Dayanamayacağı en yüksek sıcaklıklar ise, 45 derece ve üzeridir.

Dünyada mandalina üretimiDüzenle

Mandalina Üretiminde İlk 10 Ülke (Temmuz 2016) (1.000 ton)^[5]
Çin	20.000
Avrupa Birliği	2.917
Japonya	1.115
Fas	1.055
Türkiye	1.040
Amerika Birleşik Devletleri	839
Güney Kore	640
Tayland	375
Arjantin	450
İsrail	240
Diğer ülkelerin toplamı	255

Tangerines, mandarins, clementines 2011 Yılı İlk 10 Üreticileri (1.000 ton)
Çin	12.707
İspanya	1.584
Brezilya	1.004
Japonya	928
Türkiye	872
İtalya	852
Mısır	848
Güney Kore	680
ABD	470
Pakistan	515
diğer ülkeler	4.016
Dünya	24.580
Kaynak: Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ^[6]