Mandalina
Mandalina (Citrus reticulata), ılıman iklimde yetişmekte olan Turunçgiller (Rutaceae) familyasına ait bir meyve türü. Turuncu, sarı renklerde olan mandalina, etli ve sulu bir yapıya sahiptir. Mandalina, portakala nazaran daha yumuşak olan kabuğu soyulduktan sonra yenebildiği gibi suyu sıkılarak da içilebilir.
![]() | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||||||||||
Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Citrus reticulata Blanco | ||||||||||||||||||
Dış bağlantılar | ||||||||||||||||||
|
Tangerina, nova, kinnow, fremond, klausellina, robinson, okitsu, satsuma, ankor, klemantin, fortune, yerli, lee, fairchild marisol, minneola, ortanik, kara, ovari gibi çeşitleri vardır.[1].
Türkiye'de en çok Akdeniz'de, Ege bölgesinin kıyı kesimlerinde ve kısmen Karadeniz Bölgesinde yetiştirilir.
EtimolojiDüzenle
Mandalina kelimesi, Türkçeye İtalyanca "mandarino" kelimesinden geçmiş, Batı kökenli bir sözcüktür.[2]. Bu sözcüğün kökeni de -geçmişte bazı Çinli devlet adamlarının giydiği sarı renkli kaftana atfen- Mandarin sözcüğüdür.[3]
İklim isteğiDüzenle
Tüm Turunçgiller gibi sıcağı sever. Ama özellikle Satsuma (Rize Mandalinası) gibi belirli türlerin soğuğa dayanıklılığı portakal, limon gibi diğer turunçgillerden daha yüksektir.[4]
Bu ağacın yetiştiriciliğinin yapıldığı yerde sıcaklıklar -3, -4 derecenin altına düşmemelidir. -9, -10 derecenin altına düşen sıcaklıklarda mandalina ağaçları donup ölebilir. Dayanamayacağı en yüksek sıcaklıklar ise, 45 derece ve üzeridir.
Dünyada mandalina üretimiDüzenle
Mandalina Üretiminde İlk 10 Ülke (Temmuz 2016) (1.000 ton)[5] | |
---|---|
Çin | 20.000 |
Avrupa Birliği | 2.917 |
Japonya | 1.115 |
Fas | 1.055 |
Türkiye | 1.040 |
Amerika Birleşik Devletleri | 839 |
Güney Kore | 640 |
Tayland | 375 |
Arjantin | 450 |
İsrail | 240 |
Diğer ülkelerin toplamı | 255 |
Tangerines, mandarins, clementines 2011 Yılı İlk 10 Üreticileri (1.000 ton) | |
---|---|
Çin | 12.707 |
İspanya | 1.584 |
Brezilya | 1.004 |
Japonya | 928 |
Türkiye | 872 |
İtalya | 852 |
Mısır | 848 |
Güney Kore | 680 |
ABD | 470 |
Pakistan | 515 |
diğer ülkeler | 4.016 |
Dünya | 24.580 |
Kaynak: Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) [6] |
KaynakçaDüzenle
- ^ Mandalina çeşitleri, turuncgiller.com
- ^ TDK
- ^ "mandarin." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ Turuncgiller hangi iklimde yetişir, bahce.biz
- ^ http://www.fas.usda.gov/psdonline/circulars/citrus.pdf
- ^ "Faostat". Faostat.fao.org. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2013.
Dış bağlantılarDüzenle
- FAO ('İngilizce)
Narenciye ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Meyveler ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |