Macintosh

Mac, Apple tarafından 1984 yılından beri tasarlanıp pazarlanan kişisel bilgisayar markasıdır. İsmi, 1999 yılına kadar resmî olarak kullanılan Macintosh kelimesinin kısaltmasıdır ve bu da McIntosh adlı bir elma türüne gönderme yapar. Günümüzde Mac ürün yelpazesinde MacBook Air ve MacBook Pro dizüstü bilgisayarlar ile iMac, Mac Mini, Mac Studio ve Mac Pro masaüstü modelleri yer alır. Mac bilgisayarlar, Apple'ın UNIX tabanlı işletim sistemi olan macOS ile birlikte satılmaktadır; bu sistem başka üreticilere lisanslanmamakta ve yalnızca Mac'lerle birlikte sunulmaktadır. Bu işletim sistemi, Apple'ın çeşitli şekillerde Sistem, Mac OS ve Klasik Mac OS olarak adlandırılan orijinal Macintosh işletim sisteminin yerini aldı.

Macintosh projesi, 1979 yılında Jef Raskin tarafından tasarlandı; ancak proje 1981'de Apple'ın kurucu ortağı Steve Jobs tarafından devralınıp yeniden şekillendirildi. Orijinal Macintosh, Apple'ın Super Bowl XVIII'deki “1984” reklamından sonra Ocak 1984'te piyasaya sürüldü. Bunu, aynı entegre kasa tasarımını paylaşan ve kademeli olarak iyileştirilen bir dizi model izledi. 1987'de piyasaya çıkan Macintosh II, renkli grafik desteği sunuyordu ancak kişisel bilgisayardan çok profesyonel iş istasyonu fiyatlandırmasına sahipti.

1994'te Power Macintosh serisiyle birlikte, Mac'ler Motorola 68000 serisinden PowerPC işlemcilere geçiş yaptı. Bu dönemde, kısa süreliğine de olsa başka üreticiler tarafından Macintosh klonları da satıldı. 1998'de piyasaya sürülen iMac G3 ile Mac serisi, IBM PC uyumlu sistemlere karşı rekabet gücünü yeniden kazandı. 2006 yılına gelindiğinde, Mac'ler Intel'in x86 işlemcilerine geçiş yaptı ve MacBook ile Mac Pro gibi yeni alt ürün serileri tanıtıldı. 2020 yılından itibaren ise Mac bilgisayarlar, ARM64 mimarisine dayanan Apple tasarımı Apple Silicon çiplerine geçiş sürecine başladı.

Yazılım

İşletim sistemleri

Mac OS - Mac OS X

Macintosh serisi bilgisayarlar, genellikle Apple'in kendi ürünü olan Mac OS işletim sistemini kullanır. Mac OS, kendi içinde Mac OS Classic (1984-2001/1.0-9.2.2) ve Mac OS X (2001-/10.1--) olarak ikiye ayrılır. İki işletim sistemi birbirinden bağımsızdır ve Mac OS X, Classic altında çalışan yazılımları Classic (Mac OS X) adı verilen bir yazılım ile çalıştırmaktadır; ama Classic desteği, Apple'in Macintosh serisinde Intel işlemcileri kullanması ile bitmiştir ve günümüzde sadece PowerPC sahibi Macintoshlar Classic yazılımlarını çalıştırabilmektedir. Ayrıca 8 Haziran 2015'te MAC OS X'in son sürümü olan El Capitan(10.11) piyasaya sürülmüş ve daha önceki sürümlerin aksine son kullanıcılara ücretsiz olarak sunulmuştur.

Windows

Intel işlemcili Macintoshlar, Boot Camp adı verilen bir yazılım sayesinde Microsoft Windows işletim sistemi de kullanabilmektedir. Yazılım, Windows XP SP2, Windows Vista, Windows 7 ve Windows 8 desteği ile işletim sisteminin Macintoshlarda rahatlıkla çalışabilmesi için gerekli sürücüleri de yüklemektedir.

A/UX

Macintoshlarda çalışabilen başka bir işletim sistemi ise yine Apple'in kendi ürünü olan A/UX işletim sistemidir. İşletim sistemi Macintosh II, Macintosh Quadra ve Macintosh Centris serisi Macintoshlarda UNIX çalıştırılabilmesi ve ayrıca Mac OS işletim sisteminin arayüzünü koruma amacıyla, 1988 yılında piyasaya sürülmüştür. Sistem fazla tutmamış ve PowerPC işlemci serisine uyarlanmadan 1995 yılında geliştirilmesi durdurulmuş ve piyasadan kaldırılmıştır.

Linux

Macintosh serisi bilgisayarlarda, çeşitli Linux sürümlerinin çalıştırılabilmesi mümkündür. Bunlardan belki de Macintosh için en ünlüsü MkLinux işletim sistemidir. Sistem 1996 yılında OSF Research Institute ve Apple C tarafından yapılmıştır.

iApps

iApps, Apple'ın genelde Macintosh bilgisayarları ile birlikte dağıttığı veya iLife veya iWork gibi yazılım paketleri ile satışa sunduğu yazılımlara denir. Bu yazılımlar, iTunes dışında, sadece Mac OS X altında çalışmaktadır.

Bazı iApps türü uygulamalar:

iTunes, 'digital jukebox' yazılımı. Mac OS X ve Windows için.
iMessage, görüntülü sohbet özelliği taşıyan bir Bonjour ve AOL Instant Messenger sohbet yazılımı
iMovie, dijital video kameralar ile kullanılmak için hazırlanan video düzenleme yazılımı
iPhoto, dijital fotoğraf makinalarında fotoğraf aktarma, arşivleme ve düzelme için bir düzenleme yazılımı
iWeb, web sayfa düzenleme yazılımı
Safari Web Tarayıcısı

Donanım

Tekerleri üzerinde bir Mac Pro 2019

Şu anda üretimde olan bütün Macintosh serisi bilgisayarlar Apple M Serisi (Apple M1) işlemcileri kullanmaktadır. Bu bilgisayarlar minimum 8 GB hafıza içermektedirler. Güncel Macintoshlarda, 16 inç Macbook Pro, Mac pro ve Mac Studio hariç, yalnızca thunderbolt 4 portları kullanılmaktadır.

İşlemci

Orijinal Macintosh, Macintosh 128k, 8 MHz hız ile çalışan Motorola 68000 işlemcisi ile üretilmiştir. Macintoshlarda kullanılan işlemciler doksanlı yılların başında kendini PowerPC, 2005 yılında ise Intel x86 işlemcilerine bırakmıştır ve Son olarak 2020 yılında Apple Silicon işlemciler kullanıldı.

Veri Transferi ve bağlantılar

İlk çıkan Macintosh'lar, hard disk veya disket okuyucular için Apple'ın özel olarak hazırlanmış seri portunu kullanmaktaydı. Bu daha sonra kendisini Macintosh Plus'ın piyasaya sürülmesi ile SCSI'ye bırakmıştır.

Klavye, fare gibi aygıtlar için, Macintosh II ile beraber Apple Desktop Bus(ADB) portu kullanılmaya başlanıldı. 1998 yılında iMac'in piyasaya sürülmesi ile birlikte, Apple, ADB yerine USB kullanmaya başladı. ADB portuna sahip olan son Macintosh, 1999 yılında piyasaya sürülen PowerMac G3 (B&W) oldu. Bu Macintosh ADB ile birlikte USB'yi destekleyen ilk ve tek Macintosh'du.

Güncel Macintosh serisi

Mac Mini	Masaüstü	Son Kullanıcı	Şu anda üretimde olan en ucuz Macintosh'dur. Diğer masaüstü Macintosh'larından farklı olarak, Apple marka klavye veya fare içermez.
iMac	Masaüstu	Son Kullanıcı	Apple'ın son kullanıcılar için hazırladığı birinci öncelikli masaüstü bilgisayarıdır. 24" ekranlı modelleri mevcuttur.
iMac Pro	Masaüstu	Son Kullanıcı	Apple'ın kurgu işleri gibi yüksek performans gereken işlerle uğraşan kullanıcılar için hazırladığı birinci öncelikli masaüstü bilgisayarıdır. 27" ekranlı modeli mevcuttur.
Mac Pro	Masaüstü	Profesyonel	Apple'ın en pahalı ve en güçlü masaüstü bilgisayarıdır. PowerPC'den Intel'e geçiş ile PowerMac G5'in yerini almıştır.
MacBook Air	Taşınabilir	Son Kullanıcı	Apple'ın son kullanıcılar için ürettiği taşınabilir ultra hafif bilgisayar serisidir.
MacBook Pro	Taşınabilir	Profesyonel	Gelişmiş kullanıcılar için üretilen, daha güçlü ve daha büyük ekran boyutlarına sahip taşınabilir bilgisayar serisidir. Apple Powerbook'un yerine geçmiştir.
Xserve	Sunucu	Kurumsal

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Macintosh ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

Apple IMC Türkiye3 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Apple Ana Sayfası21 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Apple TV Ads, eski ve yeni Macintosh ve diğer Apple ürün reklamları
Apple History1 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., bütün Apple ürünlerinin ayrıntılı bilgi ve resimleri