Machtergreifung

Machtergreifung (Tr. iktidarı ele geçirme), Almanca bir terim olup 30 Ocak 1933'te Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) tarafından Almanya'da devlet iktidarının alınmasını ve ardından demokrasinin diktatörlüğe dönüştürülmesini ifade eder.^[1] Olay, fiilen Üçüncü Reich'ın varlığının başlangıcıdır. Machtübernahme (Tr. iktidarı ele alma) de denir.

Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin iktidara gelişinin birinci yıldönümü anısına 29 Ocak 1934 tarihinde basılan kartpostal. Hindenburg'un yanında Hitler'in bir portresini ve Brandenburg Kapısı'nda meşaleli bir yürüyüşü göstermektedir.

Birçok nedenden ötürü, yukarıda belirtilen iki terim tarafsız olarak değerlendirilemediğinden (nispeten kesin), tarihçiler aynı zamanda iktidar transferi terimini de kullanırlar.

Nazilerin iktidara gelmesini tanımlamak için kullanılan diğer bir isim Kahverengi Devrim'dir. İsim, SA'nın "kahverengi gömlek" olarak bilinen resmi üniformalarının renginden geliyor.^[2]

Naziler, 30 Ocak'taki ulusal ayaklanma gününü iktidarı ele geçirmelerinin başlangıcı olarak kutladılar. O gün, 1933'te Adolf Hitler, Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg tarafından NSDAP temsilcilerinin daha küçük bir parça oluşturduğu ulusal uzlaşı hükûmeti koalisyonunun şansölyesi (Reichskanzler) olarak yemin etti.

Kaynakça değiştir

^ Franciszek Ryszka: Państwo stanu wyjątkowego. Wrocław: Ossolineum, 1985. ISBN 83-04-01993-0.
^ Toland, John. «The Brown Revolution». Hitler: The Pictorial Documentary of his Life. Garden City, New York: Doubleday & Sons, 1978, s. 42–60. ISBN 0-385-04546-8.

[1] Franciszek Ryszka: Państwo stanu wyjątkowego. Wrocław: Ossolineum, 1985. ISBN 83-04-01993-0.

[2] Toland, John. «The Brown Revolution». Hitler: The Pictorial Documentary of his Life. Garden City, New York: Doubleday & Sons, 1978, s. 42–60. ISBN 0-385-04546-8.

[1]

[2]