Merkezî Nüfus İdare Sistemi ya da kısaca MERNİS, İçişleri Bakanlığı'na bağlı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nce yürütülen ve 2002 yılında[1] uygulanmaya başlanan merkezî nüfus bilgileri düzenlemesidir.

MERNİS'in logosu

Bilişim teknolojileri ve ortak veritabanı işlemciliği açısından Türkiye Cumhuriyeti'nin en önemli ve temel projesidir. Sistem merkezi olarak Ankara, Yenimahalle ilçesi, Lalegül semtinde yer alan ilgili genel müdürlüğün yerleşkesi kullanılmaktadır.

MERNİS projesi kapsamında bütün Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına bilgisayar ortamında 11 haneli sayıdan oluşan bir sayısal kişi kimlik atamasına dayanan ve adına Vatandaşlık Numarası denilen uygulama bu projenin vatandaşa yansıyan ve bilinen yanıdır. Projeye başlandığı 1960'lı yıllardan bu yana sistem veritabanına girilen ölü ve sağ kişi sayısı 120 milyonu geçmiş bulunmaktadır.

Konunun devlet erki açısından önemi dikey bir yapı olan nüfus verilerinin sağlam ve güvenilir olarak sağlamak ve bunun üzerinden diğer sosyal yatay toplumsal organizasyonlarına geçişi oluşturarak vatandaşlık bağı ile bağlı bulunan bütün ülke vatandaşlarının iş ve işlemlerinin ülkenin her yerinden hızlı ve zaman kaybettirilmeksizin erişimini ve talep eden vatandaşlarca işlemleri için yasalar ve yönetmelikler çerçevesinde kullanımına sunmaktır.

Projenin amaçları değiştir

  • Nüfus kayıtlarının bilgisayar ortamına aktarılarak ilçe nüfus veri tabanlarının oluşturulması ve hizmetin modernizasyonu sağlamak.
  • Nüfus hizmetlerinin ilçelerde bilişim teknolojileri kullanılarak verilmesini; ilçe nüfus veri tabanlarını Merkezde bütünleştirilerek Merkezi Nüfus Veri Tabanını kurulmasını gerçekleştirmek.
  • Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına birer kimlik numarası verilmesini sağlamak.
  • Kimlik numaraları aracılığıyla, kamu ve özel kesim bilişim projeleri arası kişi bilgileri alışverişinin, kişilerin biricik tanımlandığı bir alt yapı üzerinde çevrimiçi (on-line) yürütülmesini sağlamak.
  • Nüfus istatistiklerinin bilişim teknolojileri ile daha sağlıklı elde edilmesini sağlamak.
  • Kimlik bilgilerini kamu kurum ve kuruluşları ile kamu hizmeti veren kurumlarla paylaşarak hizmet akışını hızlandırmak, güvenilir hale getirmek ve vatandaşlarımızın hizmetlerini kolay, hızlı ve güvenilir olarak almasını sağlamak,
  • Bürokrasiyi azaltıcı, devletle vatandaşı yakınlaştırıcı bir hizmet güvenliği sağlamak.

İşlevleri değiştir

Adres Beyanı değiştir

Adres Beyanı, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün MERNİS uygulamasının bir işlevi olarak 3 Kasım 2006 tarih ve 2006/11320 numaralı Bakanlar Kurulu Kararı ile, 15 Aralık 2006 tarih 26377 numarası ile Resmî Gazete'de yayınlanması ile yürürlüğe girmiştir.[2] Amaç, adres verilerinin tek merkezden standartlara uygun bir şekilde yönetilmesi ve paylaşılması sağlanmıştır. Ayrıca nüfus sayımların evden yapılma zorunluluğu ortadan kalkmıştır.[3]

Adres beyanı değiştir

Yeni taşınılan bir adresin 20 işgünü içinde bildirilmesi zorunludur. Ayrıca herhangi bir adres beyanı işlemi sonrası en az 1 ay sonra başka bir yerleşim yerine adres beyanı işlemi gerçekleştirilebilir. 20 işgünü sonra taşınılan konuta adres beyanı alınmaz ise gerek şikâyetler gerekte eski adrese yeni kayıt yapacak kişilerin adres beyanlarında nüfus memurunun şüphesi üzerine MERNİS Uygulaması, Adres İnceleme Raporu oluşturularak İlgili Adres ve Adreste önceki oturan kişiler İncelenecek Adresler Listesi'ne gönderilir. Buna göre adreste oturan önceki kişiler ilgili yerleşim birimindeki ilçe emniyet müdürlüğüne bildirilir. İlgili kaymakamın ya da mülki idare amirinin emri ile kolluk kuvvetlerince adres tespiti yapılır. Sonucu ise sisteme işlenir. Gerçeğe Aykırı Adres Beyanında bulunanlara ve adresini taşındıktan 20 gün sonra bildirenlere idari para cezası uygulanır.[4]

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Projeler". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2014. 
  2. ^ "T.C. Resmî Gazete". www.resmigazete.gov.tr. 31 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Adres Kayıt Sistemi (AKS)". www.nvi.gov.tr. 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Cezalar - 2021 Yılı". nvi.gov.tr. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar değiştir