Lotharinya
Lotharinya veya Lotharingia (Latince: regnum Lotharii, regnum Lothariense, Lotharingia, Fransızca: Lotharingie, Almanca: Reich des Lothar, Lotharingien, Mittelreich), Karolenj İmparatorluğu'nun Orta Çağ halef krallığı ve bugünkü Hollanda, Belçika, Lüksemburg, Kuzey Ren-Vestfalya (Almanya), Rhineland-Palatinate (Almanya), Saarland (Almanya) ve Lorraine'ni (Fransa) içeren Otto Hanedanlığı'nın önceki dükalığı idi. Adını, 855 yılında babası I. Lothar'ın Orta Frank Krallığı'nı oğulları arasında paylaştırılmasının ardından bu bölgeyi alan Kral II. Lothar'dan almıştır.[1]
Lotharinya Lotharingia | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 855-959 | |||||||||||||
 Lotharingia Krallığı ( mor) ve Prüm Antlaşması'nı takiben diğer Karolenj krallıkları, 855 | |||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | Eski Frenk Dili, Eski Frizce, Eski Hollandaca, Eski Yüksek Almanca, Eski Saksonca, Eski Fransızca, Yidiş, Halk Latincesi | ||||||||||||
| Resmî din | Hristiyanlık | ||||||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||||||
| |||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Lotharingia, Karolenj İmparatorluğu'nun 843 Verdun Antlaşması ile üç bölüme bölünmesinden sonra kurulan Orta Frank Krallığı'nın 855 yılında üçe bölümünden doğdu. Doğu ve Batı Frank Krallığı arasında Lotharingia üzerindeki çatışma, bu iki krallığın Avusturasya'nın eski Frenk ana yurdu olduğu gerçeğine dayanıyordu, bundan dolayı buraya sahip olmak büyük bir prestij kaynağı idi.
İsim değiştir
Lotharingia'nın tek bir tarihi veya etnik kimliği olmadığı için o çağda yaşayanlar ne isim vereceklerinden emin değillerdi ve bu nedenle o, regnum quondam Lotharii veya regnum Lotharii ("krallık [bir kez] Lothair's") ve sakinleri Lotharii (Lotharius'tan), Lotharienses (Lothariensis'ten) oldu. veya Lotharingi (sırasıyla Lotharingen, Lothringen ve Lothringen illeri için modern Hollandaca, Almanca ve Lüksemburgca isimleri verir). Atalara veya ailevi ilişkilere işaret eden Germen eki -ing ile oluşturulan son terim, onuncu yüzyılda Latince Lotharingia terimini (Latince bir ülkeyi gösteren -ia sonekinden) ortaya çıkardı. Daha sonra "Lorraine" ve "Lothier" gibi Fransızca terimler bu Latince terimden türetilmiştir.
Orta Frank, 843–855 değiştir
817'de imparator I. Ludwig, ölümünden sonra Karolenj İmparatorluğu'nu üç oğlu arasında bölmeyi planladı. 817'de, imparator Ludwig'in üç vârisinin yanında bir vârisi daha olduğu ortaya çıktı. Dördüncü oğul, II. Charles, 823'te Ludwig'in ikinci eşi Bavyera kraliçesi Judith'ten dünyaya geldi. Louis, 833'te imparatorluğu Charles'ı da hesaba katarak yeniden bölmeye çalıştığında, yetişkin oğulları Lothair, Pepin ve Louis'in muhalefetiyle karşılaştı. Kısa barış dönemleriyle ara verilen on yıllık bir iç savaş süre geldi.
Pepin 838'de, I. Ludwig ise 840'ta öldü. Kalan üç kardeş, 843 yılında Verdun Antlaşması ile barış yaptı ve İmparatorluğu ikiye böldü. En büyüğü olan Lothair, imparator unvanını korudu ve Kuzey Denizi'nden Güney İtalya'ya uzanan uzun bir bölgeyi aldı. Bölünmenin mantığı, Lothair'in İtalya Krallığı'nın tacına sahip olmasıydı. Aynı zamanda I. Ludwig ile ilk Karolenj imparatoru Şarlman'nın şehri Aachen ve Roma'yı elinde tutmaktı. Orta Frank (Latince: Francia media) böylece Aachen ve Roma arasındaki tüm toprakları içeriyordu ve bazı tarihçiler tarafından bu bölge "Lotharinya ekseni" olarak adlandırıldı.
Lotharingia Krallığı, 855–900 değiştir
855 yılında, Prüm Manastırı'nda I. Lothar ölürken Prüm Antlaşması ile krallığını üç oğlu arasında paylaştırdı. En büyük oğlu II. Ludwig, imparator unvanıyla İtalya'ya gitti. Henüz küçük olan Charles, Provence vilayetine gitti.
Ortanca oğul II. Lothar, Aachen'de hüküm sürdü ve krallığının dışına çıkmadı. II. Lothar 869'da öldüğünde arkasında meşru bir oğul bırakmadı ancak gayri meşru bir oğul bıraktı (Hugh, Alsas Dükü). Amcaları, Doğu Frank kralı Alman Louis ve Batı Frank kralı II. Charles (Lotharingia'nın tamamını yönetmek isteyen) 870 yılında Meerssen Antlaşması ile Lotharingia'yı aralarında bölmeyi kabul etti. Böylelikle batı tarafı Batı Frank Krallığı'na, doğu tarafı da Doğu Frank Krallığına devredildi. Bu şekilde Lotharingia bağımsız bir krallık olmaktan çıktı. 876 yılında II. Charles, doğu Lotharingia'yı ele geçirme niyetiyle işgal girişiminde bulundu ancak Andernach yakınlarında Alman Louis komutasındaki ordu tarafından mağlup edildi.
879'da Louis'in oğlu Genç Louis, Batı Frank soylularından bir grup tarafından Charles'ın oğlu Kekeme Louis'nin yerine Batı Frank tahtına oturması için davet edildi. Kısa süren bir savaştan sonra, Kekeme Louis'nin küçük oğulları, II. Carloman ve III. Louis, batı Lotharingia'yı Genç Louis'ye devretti. İki krallık arasındaki sınır, 880 yılında Ribemont Antlaşması ile Saint-Quentin şehrinde belirlendi.
Kasım 887'de Karintiyalı Arnulf, 884 yılında İmparatorluğun tüm krallıklarının tahtlarını ele geçirmeyi başarmış olan İmparator Şişman Charles'ı devirmek için Doğu Frank soylularından oluşan konseyi görüşmek için çağırdı. Lotharingian aristokrasisi, bir hükümdar seçme hakkını kullanmak amacıyla 887'de Şişman Charles'ı devirmek için Doğu Frank soylularına katıldı ve Arnulf'u kral olarak seçti. Doğu Frank'taki Arnulf yönetimine başlangıçta İtalya kralı olan III. Guido ve eski Orta Frank kralı (Yukarı Burgonya'nın güney yarısında kral seçilen) I. Rudolph karşı çıktı. Rudolph, II. Lothar'ın krallığını yeniden kurmak ve kendini kral ilan etmeyi amaçlamıştı ancak Burgonya ile yetinmek zorunda kaldı.
891'de Arnulf, Vikingleri mağlup etti ve onları Louvain'deki yerleşim yerlerinden uzaklaştırdı. 895 yılında gayri meşru oğlu Zwentibold, 13 Ağustos 900 yılında Reginar tarafından devrilene ve öldürülene kadar yarı bağımsız olarak hüküm süren Lotharingia kralı olarak atandı. Krallık daha sonra çöktü ve bir dükalığa dönüştü.
Lotharingia Dükalığı, 900–959 değiştir
Doğu Frank Krallığı'nın genç kralı olan Çocuk Louis, 903'te Gebhard'ı Lotharingia Dükü olarak atadı. Başlığı, dux regni'nin multis Hlotharii dicitur "birçoklarının Lothair'in dediği krallığın dükü" diye alıntı yaptığı gibi çağdaş Latince olarak kaydedildi. 910 yılında Macar işgalcilerle savaşırken öldü.
Karolenj olmayan I. Conrad 911'de Doğu Frank kralı seçildiğinde, Lotharingialı soylular yeni dük Reginar yönetimindeki düklüklerini hala Karolenj hanedanı tarafından yönetilen Batı Frank Krallığına bağlamak için oy kullandılar. 915'te Charles ona uç beyi unvanını vererek Reginar'ı ödüllendirdi. Reginar'ın yerine oğlu Gilbert dux Lotharingiae : "Lotharingia Dükü" unvanını almıştır.
Batı Franklılar, 922'de III. Charles'ı görevden aldığında, Lotharingia'nın kralı olarak kaldı ve buradan 923 yılında Batı Frank Krallığı'nı yeniden ele geçirmeye çalıştı. 929 yılında ölümüne kadar Vermandolu II. Herbert tarafından yakalanıp esir edildi. 923 yılında, Doğu Frank'ın kralı Avcı Henry bu fırsatı kullandı ve Lotharingia'yı (Alsas dahil) işgal etti. 925 yılında Gilbert yönetimindeki Lotharingialılar Avcı Henry'yi kral olarak seçti. 930'da Gilbert'ın kral Henry'ye olan sadakati ödüllendirildi ve Henry kızı Gerberga'yı Gilbert ile evlendridi.
Henry'nin 936 yılında ölmesi üzerine Gilbert isyan etti. 939'da Henry'nin oğlu ve halefi I. Otto, Lotharingia'yı tekrar ele geçirdi ve Andernach Savaşı'nda, Ren nehrini geçmeye çalışırken boğulan Gilbert'ın ordusunu mağlup etti.
Daha sonraki Lotharingia dükleri kraliyet tarafından atanmışlardır. Bavyera Dükü I. Henry, iki yıl boyunca Dük oldu, ardından 941 yılında onun yerine Dük Otto geldi ve onun yerine de 944'te Conrad dük oldu. Lotharingia, dükleri kraliyet seçimlerinde seçilen küçük bir kök dükalığa dönüştü. Diğer kök dükalıkların tarihî birer kimlikleri varken, Lotharingia'nın kimliği tamamen siyasaldı.
Batı Frank kralı IV. Louis, Gilbert'in eski eşi ve Otto'nun kızkardeşi Gerberga evlenerek Lotharingia üzerinde hak iddia etmeye çalışmıştır. 942 yılında I. Otto, Batı Frank kralı Büyük Hugh ve Vermandois Kontu II. Herbert'te Attigny kentinde bağlılıklarını bildirdi. Zayıf bir kişilik olan IV. Louis, Otto'nun Lotharingia üzerindeki devam eden hükümdarlığını kabul etmekten başka seçeneği kalmamıştı.[2] 944'te Batı Frank Krallığı Lotharingia'yı işgal etti ancak I. Otto, Svabya Dükü I. Herman komutasındaki büyük bir orduya saldırdıktan sonra geri çekildi.
Bölünme değiştir
953 yılında Dük Conrad, I. Otto'ya karşı isyan etti. 959 yılında Otto'nun kardeşi Büyük Bruno tarafından Lotharingia; Lotharingia superior (Üst Lorraine veya Güney Lorraine) I. Frederick'e ve Lotharingia inferior (Aşağı Lotharingia, Aşağı Lorraine veya Kuzey Lotharingia) I. Godfrey'e verilmek üzere parçalandı.
978 yılında Batı Frank kralı Lothar bölgeyi işgal etti ve Aachen'i ele geçirdi, ancak Kutsal Roma İmparatoru II. Otto karşı saldırıya geçti ve Paris surlarına ulaştı. 980 yılında Lothar, Lotharingia'daki haklarından feragat etti.
Kısa bir dönem dışında (I. Gothelo, 1033-44), bölünme hiçbir zaman durdurulamadı ve uç beylikler kısa süre sonra bölgelerini düklükler haline getirdiler. XII. yüzyılda Aşağı Lotharingia'daki dükal otoritesi, Limburg Dükalığı ve yöneticileri Lothier Dükü ("Lotharingia" dan türetilmiştir) unvanını taşıyan Brabant Dükalığı'nın oluşumuna neden olarak parçalandı.
Yüzyıllar süren Fransız istilaları ve işgallerinden sonra, Lorraine nihayet Polonya Veraset Savaşı'nın (1737) sonunda Fransa'ya teslim edildi. 1766'da düklük, Fransa tarafından miras alındı ve Lorraine oldu. 1871'de, Fransa-Prusya Savaşı'ndan sonra, Lorraine'in kuzey kısımları, Alman İmparatorluğu'ndaki Alsace-Lorraine eyaleti olmaası için Alsas ile birleştirildi. Bugün Fransa-Almanya sınırının Fransız tarafının büyük bir kısmı Fransa'nın Lorraine bölgesine aittir.
Kaynakça değiştir
- ^ "The Continental Background of the Reform". Tenth-Century Studies. Chichester, UK: Phillimore. 1975. s. 22. ISBN 0 85033 179 X.
- ^ "The Carolingians: A Family Who Forged Europe". 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2020.
İkincil kaynaklar değiştir
- Bartholomew, John ve Wakelyn Nightingale.Gorze Reformunda Manastırlar ve Müşteriler: Lotharingia C.850-1000 (2001)
- Clark, Samuel. State and Status: The Rise of the State and Aristocratic Power in Western Europe (1995) s. 53–79 alıntı
- MacLean, Simon. (2013). "Shadow Kingdom: Lotharingia and the Frankish World, c.850 – c.1050" Tarih Pusulası, 11 : 443–457.
- Timothy Reuter, ed. Yeni Cambridge Ortaçağ Tarihi, III: c. 900 – c. 1024, Cambridge: Cambridge University Press, 2005. alıntılar
- Ascherson, Neal, "A Mess of Tiny Principalities" (Simon Winder'ın gözden geçirilmesi, Lotharingia: A Personal History of Europe's Lost Country, Farrar, Straus ve Giroux, 2019, 504 s.), The New York Review of Books, cilt. LXVI, no. 20 (19 Aralık 2019), s. 66–68.