Lenkeran (uyezd)
Lankaran Uyezd (Rusça: Ленкоранский уезд, Azerice: Lənkəran qəzası) Rus Çarlığı, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti ve Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Baku Valiliği içinde 1929 tarihine kadar var olan idari bir birim. Lankaran Uyezd'in kuzeyinde Javad Uzeyd doğusunda Hazar Denizi, batısında ve güneyinde İran bulunuyordu. Lenkeran Uyezd'in idari merkezi Lenkeran şehriydi.
Lenkeran Uyezd 10 Nisan 1840 tarihinde Talış Hanlığı temel alınarak kuruldu. Bölge 1841-1846 yılları arasında Caspian Oblastına bağlıydı. Daha sonra yeni kurulan Shamakhi Valiliğine bağlandı. 1858 Shamakhi depreminden sonra Shamakhi Valiliğinin merkezi Baku şehrine taşınınca valiliğin adı da Baku Valiliği oldu. 1929'da Lankaran Uyezd idari birimi kaldırıldı.
Nüfus değiştir
1842 istatstilerine göre, bölgesinin nüfusu 34 140'i Müslüman ve 125'i Hristiyan olmak üzere 34.265 kişiydi. 1886 tarihli istatistiki verilere göre, Lankaran ilçesinin nüfusu 109.340 kişiydi, bunların arasında Talış - 50.510 kişi (% 46.2), Tatarlar (Azeriler) - 50.887 kişi (% 46.5 ), Ruslar - 7.634 kişi (% 6,9), Ermeniler - 273 kişi (% 0,2) Yahudiler - 36 kişi (% 0,03) olarak yer alıyordu. 1897 nüfus sayımına göre bölgede 8733'ü Lenkeran kentinde olmak üzere 130.987 kişi yaşıyordu.[1] Bu nüfusun 34991 kişisi Talış, (% 26,7), 84,725 kişisi Azeri (% 64.7) 9.728 kişisi ise Ruslardan (% 7.4) oluşuyordu. Dil esaslı nüfus istatistiklerine göre 84.725 kişini anadili Azerice 34.991 kişinin ana dili Taliş dili 9.728 kişinin ana dili ise Rusçaydı.[2] 1926'da Lenkeran Uyezd'in nüfusu 208.479 kişiye yükseldi.[3]
1897 tarihinde etnik gruplar değiştir
| Uyezd | Azeriler |
Talışlar | Ruslar | Ermeniler |
|---|---|---|---|---|
| Lankaran | 64,7% | 26,7% | 7,2% | 0,37% |
Coğrafya değiştir
Lankaran Uyezd bozkır, kıyı ve dağlık olarak üç bölüme ayrılır. Bozkır kısmı bölgenin kuzey ucunda yer alır. Burada yazın nehirler kuruduğunda, kuraklık yaşanırken, ilkbahar ve sonbaharda yağmurlar ve nehirlerin su baskını nedeniyle, durgun su birikintileri, hastalıklara neden olan bataklıklar oluşturur. Kıyı kesimi, dar (5–32 km.) ve uzun (106 km'ye kadar) bir alçak şerittir. Dağlık bölge hepsinden geniştir.
Ekonomi değiştir
Bölgenin bozkır ve orta kesimlerinde buğday, arpa, darı ve pirinç yetişir. Kıyı kesiminde bahçecilik ve ipek böcekçiliği yapılır. Dağlık ve bozkır eteklerinde susuzluk nedeniyle tarla bitkilerinin yetiştirilmesi imkansız olduğu için sığır yetiştiriciliği büyük önem taşımaktadır. Meyveler (elma, armut, erik, kayısı, ayva, incir ağacı, nar, fındık) kaliteli değildir. Sadece bir üzüm çeşidi yetiştirilir. 1892 tarihinde bölgede 16836 at, 611 eşek ve katır, 24.064 baş sığır, 5375 manda, 74.840 koyun, 5.206 keçi ve 359 domuz bulunuyordu. Hayvancılık ürünleri yerel olarak tüketilmektedir; yün, basit kilim ve diğer yünlü ürünlerin üretiminde kullanılmaktadır. El sanatları dışındaki sanayi neredeyse yok denecek kadar azdır.
Kaynakça değiştir
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.