Lavender Menace
Lavender Menace ("Lavanta Tehdit"), bir takım lezbiyen radikal feministten oluşan, New York şehrindeki 1 Mayıs 1970 tarihinde düzenlenen Second Congress to Unite Women ("Kadınları Birleştirmek İçin İkinci Konferans") ile feminist hareketin daha geniş platformundan lezbiyenler ile lezbiyen konularının hariç tutulmalarını protesto etmek amacı ile kurulan enformel bir grup idi. Üyelerinin arasında Karla Jay, Martha Shelley, Rita Mae Brown, Lois Hart, Barbara Love, Ellen Shumsky ile Michela Griffo var idi; üyelerin çoğu Gay Liberation Front (GLF) veya National Organization for Women (NOW) üyeleri idi.
Kökenleri değiştir
"Lavender Menace" ifadesinin kökeni ile ilgili mite göre ifade ilk kez 1969'da, lezbiyenlik ile bağlantıların NOW ve yükselmekte olan kadın hareketine tehdit oluştuklarını hisseden NOW başkanı Betty Friedan tarafından kullanılmıştı. Friedan ile diğer heteroseksüel feministler bu bağlantıların feministlerin ciddi siyasi değişim kazanabilme yeteneklerine zarar verebileceğinden ve lezbiyenlere ilişkin "erkeksi" ve "erkeklerden nefret etme" basmakalıplarının hareketi azletmek için kolay bir yol sağlamalarından korkuyorlardı. Friedan'ın idaresi altında NOW, kendini lezbiyen gayelerinden uzaklaştırmayı çalıştı; örneğin, Kasım 1969'daki First Congress to Unite Women ("Kadınları Birleştirmek İçin İlk Kongre")'in sponsorlar listesinden Daughters of Bilitis (DOB)'in New York branşını hariç tuttu. Friedan'ın yorumları ve DOB'yi sponsorlar listesinden çıkartma kararı, Şubat 1970'te lezbiyen feminist Rita Mae Brown'ın NOW'daki kendi yönetsel meslek pozisyonundan sinirli bir şekilde istifa etmesine yol verdi.[1][2] 15 Mart 1970'te heteroseksüel radikal feminist Susan Brownmiller bir New York Times Magazine makalesinde Friedan'ın "lavanta tehdidi" hakkındaki yorumlarını alıntılarak onun endişelerini "muhtemelen bir lavanta dikkat dağıtıcı, fakat herhangi bir net ve mevcut tehlike yoktur" şeklinde azletti. "Lavender Menace" ifadesinin lezbiyenliği kötüleyici bir şekilde tanımlamak için sonradan NOW tarafından kullanılmasına rağmen lezbiyenlerin sahiplendikleri olumlu bir terim olarak icat edilmişti.
Brownmiller sonradan makalede yazdıklarını, kendini Friedan'ın homofobisinden uzaklaştırmak için bir espri olarak kullanmayı niyet ettiğini iddia etti,[1][3] fakat bazı lezbiyen feministler (özellikle Michela Griffo) onun yorumlarını "kırıcı bir aşağılama"[1] ve "Susan'ın homofobisi veya gizli eşcinselliği - yani lezbiyenlere hakaret ederek kendini bizden uzaklaştırması - için kanıt"[3] olarak algıladılar, çünkü önemli konulardan dikkat dağıtıp bu esprinin lezbiyenleri hareketin önemsiz bir kısmı olarak azlettiğini hissettiler.
Second Congress to Unite Women değiştir
Rita Mae Brown kendi bilinç yükseltme grubuna önerdi, ki lezbiyen radikal feministler Brownmiller'ın yorumları ile Friedan'ın kamunun önüne sürdüğü şikâyetlerine karşılık olarak eylem düzenlesinler. Bu grup 1 Mayıs 1970'te New York şehrinde düzenlenen ve programına herhangi bir açık lezbiyen içermemiş Second Congress to Unite Women'i hedef olarak almaya karar verdi.[3] Kongrenin açılış oturumu için lezbiyenler ile lezbiyen sorunlarının yükselmekte olan kadın hareketinin önemli parçaları olarak bilinç yükseltme amacı ile mizahî ve şiddetsiz yüzleştirme kullanan bir zap eylemi planladılar. "The Woman-Identified Woman" ("Kadın Kimlikli Kadın") isimli on paragraflık bir manifesto hazırladı ve tüm grup üyeleri için mor rengi boyanmış ve üstüne "Lavender Menace" sözcükleri basılmış tişörtler yaptılar.[4] Zap'in düzenleyicileri ve katılımcıların birisi Karla Jay, neler olduğunu bu şekilde anlatıyor:
En sonunda hazır idik. Second Congress to Unite Women 1 Mayıs saat 19:00'da Manhattan'ın West Seventh Street'teki Intermediate School 70'te başladı. Yaklaşık üç yüz tane kadın sıra hâlinde konferans salonun içine yürüdü. İlk konuşmacının mikrofona tam çıktığı anda GLF üyesi Jesse Falstein ile Michela [Griffo] lambaları kapattı ve mikrofonun fişini söktüler. (Bir gün önce mekânı incelemişlerdi, böylece bütün düğmelerin nerede oldukları ve nasıl çalıştıklarını öğrenmişlerdi.) Ben seyircilerin ortasına konulmuştum ve her iki merdivenden koşan komplocu yandaşlarımı duyabiliyordum. Bazıları gülüyordu, bazıları da başkaldırı çığlıkları atıyorlardı. Michela ile Jesse lambaları tekrar açınca merdivenler sıra hâlinde duran, kendi Lavender Menace tişörtlerini giyen ve bizim yaptığımız pankartları tutan on yedi tane lezbiyen ile dolu idi. Bazıları seyircileri onların arasına katılmaya davet etti. Ben ayağa kalkıp "Evet! Evet kardeşlerim! Kadın hareketinden dolayı mecburen gizli kalmaktan sıkıldım" diye bağırdım. Seyircilerin iğrenmeleri aleyhine giydiğim uzun kollu kırmızı bluzun düğmelerini çözüp üstümden çıkarttım. Bluzun altında bir Lavender Menace tişörtü giyiyordum. Merdivenlerdeki diğer katılımcıların arasına girdiğimde kahkahalar çıkmıştı. Sonra Rita [Mae Brown], seyircilere "Bizim aramıza kim katılmak ister?" diye çağırdı.
Birçok seyirci "Ben! Ben!" diye cevap vermeye başladı.
Sonra Rita, üstündeki Lavender Menace tişörtünü çıkarttı. Seyirciler yine şok oldu fakat o tişörtün altında bir tane daha var idi. Yine kahkahalar. Seyirciler bizim tarafımızda idiler.[5]
Bu ilk gösteriden sonra "Tehdit"ler, teksir makinesi ile basılmış "The Woman-Identified Woman" kopyalarını dağıttılar ve sahneye çıkıp lezbiyenlerin konferanstan hariç tutulmalarından ne kadar sinirli olduklarını anlattılar. Planlama komitesinin birkaç üyesi sahneyi geri alıp özgün programa geri dönmeye teşebbüs etti, ancak dirençli Menace üyeleri ile kendi desteklerini alkışlar veya yuhalamalar ile belli eden seyircilerin karşısında vazgeçti. Grup ile seyirciler, mikrofonu kullanarak feminist hareketi kapsamında lezbiyenlik hakkında kendiliğinden oluşan bir dile getirme oturumu düzenlediler ve "zap"'e katılan birçok kişi ertesi gün lezbiyen hakları ve homofobi hakkında seminerlere öncülük etmeye davet edildi.[6] Kongreden hem heteroseksüel hem de eşcinsel kadınlar, kadınlara özel bir hemcins dans etkinliğine katıldılar.[DN 1][7]
Etkiler değiştir
"Lavender Menace" zap eylemi ile "The Woman-Identified Woman"'ın yayınlanması, ikinci dalga feminist hareketi için bir dönüm noktası ve lezbiyen feminizmin doğuş anı olarak anılırlar. Zapten sonra düzenleyicilerin birçoğu aktivizmlerine devam etmek için kalıcı bir örgüt kurmaya karar verdiler; buna "Radicalesbians" ismini vermeye karar verdiler. Eylül 1971'deki sonraki ulusal NOW konferansındaki delegeler, lezbiyenliği ile lezbiyen konularını "feminizm için meşru bir ilgi konusu" olarak tanıyan bir önerge kabul ettiler.[8]
1999'da Susan Brownmiller, "Lezbiyenler artık kadın hareketinde sessiz olmayacaklardı" diye yazarak etkiyi anlattı.[7] Karla Jay, anılarında bu eylemi "kendi varlığımızı ve ihtiyaçlarımızı kadın hareketine kabul ettirmek için lezbiyenlerin düzenledikleri en önemli tek eylem idi" diye anlattı ve bunun "sonraki yıllar boyunca lezbiyenliğin feminizm ile ilişkisini tamamen yeniden şekillendirdiğini" yazdı.[9] Ayrıca Jay, "bu zapin bir sürü eylemin sadece ilki olduğunu ve lezbiyen kurtuluşunun hemen durdurulmaz bir şekilde yükseldiğini hissediyorduk" diye yazdı.[10]
Dipnot değiştir
- ^ Hemcins dansları, Gay Liberation Front'ın hem erkek hem de kadın üyelerinin sıkça kullandıkları bir örgütsel ve sosyal araç idiler.
Kaynakça değiştir
- ^ a b c Brownmiller 1999, s. 82.
- ^ Jay 1999, s. 137-138.
- ^ a b c Jay 1999, s. 140.
- ^ Jay 1999, s. 140-142.
- ^ Jay 1999, s. 143. Özgün İngilizcesi: "Finally we were ready. The Second Congress to Unite Women got under way on May 1 at 7:00 PM at Intermediate School 70 on West Seventeenth Street in Manhattan. About three hundred women filed into the school auditorium. Just as the first speaker came to the microphone, Jesse Falstein, a GLF member, and Michela [Griffo] switched off the lights and pulled the plug on the mike. (They had cased the place the previous day, and knew exactly where the switches were and how to work them.) I was planted in the middle of the audience, and I could hear my coconspirators running down both aisles. Some were laughing, while others were emitting rebel yells. When Michela and Jesse flipped the lights back on, both aisles were lined with seventeen lesbians wearing their Lavender Menace T-shirts and holding the placards we had made. Some invited the audience to join them. I stood up and yelled, "Yes, yes, sisters! I'm tired of being in the closet because of the women's movement." Much to the horror of the audience, I unbuttoned the long-sleeved red blouse I was wearing and ripped it off. Underneath, I was wearing a Lavender Menace T-shirt. There were hoots of laughter as I joined the others in the aisles. Then Rita [Mae Brown] yelled to members of the audience, "Who wants to join us?" "I do, I do," several replied. Then Rita also pulled off her Lavender Menace T-shirt. Again, there were gasps, but underneath she had on another one. More laughter. The audience was on our side."
- ^ Jay 1999, s. 144.
- ^ a b Brownmiller 1999, s. 98.
- ^ "Feminist Chronicles - 1971" (İngilizce). Feminist.org. 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2011.
- ^ Jay 1999, s. 137.
- ^ Jay 1999, s. 145.
Bibliyografya değiştir
- Brownmiller, Susan (1999). In Our Time: Memoir of a Revolution. ISBN 0-385-31486-8.
- Jay, Karla (1999). Tales of the Lavender Menace: A Memoir of Liberation. ISBN 0-465-08366-8.
Dış bağlantılar değiştir
- glbtq'deki Radical Lesbians sayfası (İngilizce)
- The Woman-identified Woman 9 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. özgün İngilizce metni.