Kumbaracı50
Kumbaracı50, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde 2009'dan beri tiyatro ve çeşitli sanat disiplinlerinin etkinliklerini ağırlayan sahne.
Altıdan Sonra Tiyatro tarafından 2 Kasım 2009'da açıldı. Tünel semtindeki ünlü Kumbaracı Yokuşu'nda bulunan mekân, adını Kumbaracı Yokuşu'ndan ve içinde bulunduğu apartmanın numarasından alır.[1]
Sergilenecek oyun veya performansa göre şekillendirilebilen, hareketli platform sistemine sahiptir. Oynanan oyunun sahneleme alanına göre 40 ile 100 arasında seyirci kapasitesine sahiptir.[2] Kuruluşundan itibaren 10 yılda çeşitli toplulukların sahnelediği 300’den fazla oyun ve performansa ev sahipliği yapmıştır.
Tarihçe değiştir
1999 yılında kurulan ve oyunlarını Beyoğlu'nda değişik sahnelerde sergileyen Altıdan Sonra Tiyatro ekibi, kuruluşunun onuncu yılında kurumsal ve bireysel destekçilerinin de yardımıyla Kumbaracı Yokuşu’ndaki 50 numaralı binanın birinci katında Kumbaracı50 sahnesini açtı.[3]
Sahne, çeşitli sanat disiplinleri için bir üretim ve gösteri alanı olarak kara kutu formunda tasarlandı. 220 metrekarelik mekânın mimari projesini Altıdan Sonra Tiyatro topluluğunun üyelerinden Ebru Gözdaşoğlu ve Aslı Can Kortan hazırladı.[4]
Sahnenin açılışı 2 Kasım 2009'da gerçekleşti. Sahnenin inşası için "Duvarda Çivin Olsun!” kampanyası ile destek toplandı ve açılışta destekçileri, ilk destekçi olan Tomris İncer'den başlayarak, Kumbaracı50'nin duvarına çivi çaktılar.[5] Altıdan Sonra Tiyatro'nun "444” ve “Öldün, Duydun mu?" adlı oyunları Kumbaracı50'de sahnelenen ilk oyunlardır.
Kumbaracı50'nin kuruluşundan üç ay sonra Tiyatro Biriken topluluğu, Özen Yula'nın "Yala Ama Yutma" adlı oyununun ilk gösterimini yapmak üzere provalarını sürdürürken muhafazakâr medya çevrelerinde oyunu sertçe eleştiren ve Kumbara50 sahnesini hedef gösteren yayınlar çıktı. Bu yayınlardan sonra belediye ekipleri mekânı eksik evraklar olduğu gerekçesiyle mühürledi; Kumbaracı50 etkinliklerine bir süre ara verdi.[6]
Kumbaracı50 2010 yılında 17. Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali kapsamındaki gösteri mekanlarından biri oldu.[7] Sahne, 15-24 Eylül 2010 tarihleri arasında, Kumbaracı50'nin devamlılığına katkı sağlamak amacıyla "Yokuşüstü Müzik" adıyla düzenlenen bir dizi destek konserine[8] ev sahipliği yaptı. Sema, Yeni Türkü, Vedat Sakman ve Kardeş Türküler sahne alarak destek veren isimlerden bazılarıdır.[9]
Kurum, 2011'de binanın bir üst katını film, kukla ve çocuk tiyatrosu atölyeleri gibi etkinlikler için çok amaçlı kulanmaya başladı.[10]
Altıdan Sonra Tiyatro 2012 yılında Gerçek Hayattan Alınmıştır, Barzo ile Konserve ve İstanbul Tiyatro Festivali kapsamında Dertsiz Oyun adlı oyunları Kumbaracı50 Üçlemesi adı altında sergiledi. Aynı yıl Altıdan Sonra Tiyatro ve Alman tiyatro topluluğu Lokstoff! ortak yapımı olan Yokuş Aşağı Emanetler,[11] sahnenin bulunduğu semtin sokak ve caddelerinde, Kumbaracı50'de sona eren bir mekan kullanımıyla gerçekleştirildi. Oyun, kentsel dönüşüm kapsamında yaşadıkları mekanların anahtarlarını teslim edip İstanbul’dan ayrılan insanları anlatmaktadır.
Kumbaracı50'de, sezonda ortalama beş oyun sahneleyen Altıdan Sonra Tiyatro'nun[12] oyunlarının yanı sıra Dostlar Tiyatrosu, Tiyatro Gerçek, Semaver Kumpanya, Tiyatrotem gibi toplulukların gösterimleri gerçekleşti. Sahne, on yılda toplam 150’den fazla grubun 300’ün üzerinde oyun ve performansına ev sahipliği yaptı; 55 binden fazla seyirciye ulaştı. Kuruluşundan itibaren bu mekânda on yılda çeşitli topluluklarca sahnelenen 40 oyun, akademisyenler, eleştirmenler ve seyirciler tarafından toplam 51 ödüle değer görüldü.[13]
Kumbaracı50, 2018'de Üstün Akmen Tiyatro Ödülleri Tiyatro Kurum Ödülü'ne[14] ve Terakki Vakfı Tiyatro Ödülü'ne değer görüldü.
Bilet geliri dışında geliri olmayan mekân, COVID-19 pandemisi sırasında aylarca kapalı kaldı ve devam eden sabit giderler nedeniyle yaşadığı zorluklar, kapanma tehlikesi doğurdu. Maddi zorlukları aşmak için Ekim 2020'de "Duvarda İzin Olsun" adıyla bir kitlesek fonlama kampanyası gerçekleştirdi; kampanya başarılı sonuçlandı.[15][16]
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ Özdemir, Özlem:"Tiyatronun Yeni Mekanı Kumbaracı50", Milliyet Sanat, Kasım 2009,sayfa 82-83
- ^ "Radikal: Beyoğlu'nda yeni bir tiyatro açıldı(13 Eylül 2009)". Radikal.com.tr. 13 Eylül 2009. Erişim tarihi: 10 Şubat 2010.
- ^ "Tiyatrocu Yiğit Sertdemir: Yasların en güzeli sıradan hayatı öldürmektir, o zaman yas büyük bir kutlamaya dönüyor". T24. 23 Aralık 2023. 22 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ İş Çıkışı Tiyatro, Tekfen Grup Şirketleri Bülteni, Sayı 13, Ocak-Mart 2011
- ^ "Kumbaracı50 açıldı !". Tiyatrodunyasi.com. 11 Nisan 2009. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ "Tiyatroya mühür". Gazete Vatan. 29 Eylül 2021. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ "17. Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali Gösteri Mekanları". iksv.org. 11 Mayıs 2010. 12 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2010.
- ^ "Radikal: 'Yokuşüstü Müzik' Dilmener'le başlıyor(14 Eylül 2010)". Radikal.com.tr. 14 Eylül 2010. Erişim tarihi: 20 Ekim 2010.
- ^ "Tiyatro Dergisi: "Yokuşüstü Müzik" Kumbaracı50 Destek Konserleri (8 Eylül 2010)". tiyatrodergisi.com.tr. 8 Eylül 2010. Erişim tarihi: 20 Ekim 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Mitrani, Erdoğan (25 Nisan 2012). "Kumbaracı50'de neler oluyor neler!". 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ "Tiyatronline : Altıdan Sonra & Lokstoff Yokuş Aşağı Emanetler Sokakta (13 Eylül 2012)". tiyatronline.com. 13 Eylül 2012. 15 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2012.
- ^ ÇUHADAR, Bahar (17 Kasım 2019). "Herkese Kumbaracı 50 ilhamı... 20 senedir gözümüz saat 6'da!". www.hurriyet.com.tr. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ "Kumbaracı50 kapanması". 7 Ekim 2020. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ Uygun, Gökçe (2 Mayıs 2018). "Tiyatro ödülleri sahiplerini buldu| Haberler". Gazetekadikoy.com.tr. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ "Kumbaracı50'den fonlama kampanyası: 'Duvarda İzin Olsun'". ABC Haber. 8 Ekim 2020. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ "İlkay Bilgiç ile kitle fonlaması – Fongogo". 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
Dış bağlantılar değiştir
- Kumbaracı50 Resmi Sitesi 18 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.