Kullanıcı:Hatas/Özgür yazılım ve açık kaynak yazılım arasındaki fark nedir?
Özgür yazılım, kullanıcısına çalıştırma, kopyalama, dağıtma, inceleme, değiştirme ve geliştirme özgürlükleri tanıyan yazılım türüdür. Tüm özgür yazılımların; kaynak kodları açıktır, isteyen herkes yazılımı istediği amaç için kullanabilir, kopyalayabilir, paylaşabilir, kodlarını değiştirip dağıtabilir. Özgürlük, para ile ilişkili değildir. Özgür yazılım, “ücretsiz yazılım” veya “ticari olmayan yazılım” anlamına gelmez. Özgür yazılımlar ticari amaçlarla kullanılabilir, ayrıca kopyaları ücret karşılığında satılabilir. Yazılımı nasıl edindiğiniz bu konuda hiçbir şey değiştirmez, satın aldığınız bir özgür yazılımı ücretsiz veya ücretli olarak dağıtabilirsiniz.
Açık kaynak yazılım lisans bakımından özgür yazılım ile aynı niteliktedir. Özgür yazılımlarda olduğu gibi açık kaynak yazılım, sadece kaynak kodların açık olması anlamına gelmez, kullanıcılara ve geliştiricilere pek çok hak ve özgürlük verir. Özel mülk (yani özgür olmayan - açık kaynak olmayan) bir yazılımın kaynak kodu Github benzeri bir sitede herkese açık bir şekilde paylaşılıyor olabilir ancak bu o yazılımın "açık kaynak yazılım" olduğu anlamına gelmez, açık kaynak olarak tanımlanabilmesi için lisansının açık kaynak yazılım lisanslarının getirdiği diğer hak ve özgürlükleri de sağlıyor olması gereklidir.
Peki aradaki fark nedir? İki anlayışın savunduğu fikirleri bir kenara bırakıp lisanslar açısından bakarsak aralarında (neredeyse) bir fark yoktur. Yani bu alanlardaki lisansların hemen hepsi hem özgür yazılım lisansıdır hem de açık kaynak yazılım lisansıdır (bkz. 1, bkz. 2). (Sadece bir kaç istisna lisans, açık kaynak şartlarını yerine getirirken özgür yazılım şartlarını yerine getirmez.)
Özgür yazılım hareketi (bkz. Özgür Yazılım Vakfı) insanların yazılım özgürlüğü için çalışır ve özünde özgürlük ve adalet hareketidir. Açık kaynak hareketi (bkz. Açık Kaynak İnisiyatifi) ise aksine pratik faydalar üzerine yoğunlaşır ve değerler üzerine söz söylemez. Ancak her ikisi de aynı özgürlükleri verir. Özgür yazılım hareketi için özgür yazılım bir ahlaki zorunluluktur ve kullanıcıların özgürlüğü için gereklidir. Aksine açık kaynağın felsefesi sorunu, yazılımı nasıl “daha iyi” yaparız yönüyle görmektedir. Bu bakımdan özgür olmayan yazılımları eldeki soruna yönelik yetersiz bir çözüm olarak tanımlamaktadırlar. Özetle aradaki fark daha çok fikirsel boyuttadır. Diğer yandan "açık kaynak" tabirini kullanmak çoğu zaman yanlış yönlendirmeye ve karışıklığa yol açabilir. Bu tabiri kullandığımızda birçok insan özel mülk olduğu halde kaynak kodları açık olan yazılımları "açık kaynak" yazılım zannedecektir. Özgür yazılım tabiri ise nettir.
Öğretim Görevlisi Necdet Yücel: "Düşmanımız açık kaynak değil özel mülk yazılımdır. Özgür yazılım taraftarları olarak sıklıkla açık kaynak ifadesini özgür yazılım olarak düzeltiyoruz. Bunu kafa karışıklığına neden olmamak için yaptığımız halde, istemeden de olsa, sanki açık kaynağın kötü bir şey olduğu algısını da yaratabiliyoruz. Halbuki durum böyle değil. Özgür yazılım ve açık kaynak hareketleri kullanıcıların özgürlüklerini savunan hareketlerdir. Biz özgür yazılım savunucuları açık kaynağı düşman olarak görmeyiz. Hem özgür yazılımın hem de açık kaynak yazılımın insanlık için kötü olarak kabul ettiği yazılımlar özgür olmayan (özel mülk) yazılımlardır."
Kaynakça değiştirAlttaki kaynaklardan kopyalanarak derlenmiştir.
|
Ayrıca bakınız değiştirKonu ile alakalı faydalı başka bağlantılar: |