Kazım Çeçen
Kazım Çeçen (d. 1919 - ö. 8 Ağustos 1997), Türk hidrolik mühendisi. Yaptığı çalışmalarla Türkiye'de hidrolik mühendisliği alanında önde gelen isimlerden birisidir.
Kazım Çeçen | |
|---|---|
| Doğum | 1919 Elazığ, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 8 Ağustos 1997 İstanbul, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Eğitim | Berlin Teknik Üniversitesi (1943) Graz Teknik Üniversitesi (1959) |
| Ödüller | Gothilf Hagen Madalyası (1967) TÜBİTAK Bilim Ödülü (1976) |
| Kariyeri | |
| Dalı | Hidrolik mühendisliği |
| Çalıştığı kurumlar | İstanbul Teknik Üniversitesi
Braunschweig Teknik Üniversitesi TÜBİTAK |
Hayatı değiştir
Kazım Çeçen, 1919 yılında Elazığ'da doğmuştur. Kazım Çeçen'in ailesinin kökenleri Artukoğulları'na dayanmaktadır.[1] 1937 yılında İzmir Erkek Lisesini bitirmiştir ve lise eğitiminin ardından, 1938 yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hidrolik mühendisliği üzerine eğitim görmek amacıyla Almanya'ya gönderilmiştir. 1943 yılında, ilgili bölüm üzerine aldığı eğitimi tamamlayarak Berlin Teknik Üniversitesi'nden yüksek mühendis unvanını alarak mezun olmuştur.[2] Mezuniyetinin ardından yine aynı üniversitede doktora çalışmalarına başlayan Kazım Çeçen, II. Dünya Savaşı'nın Almanya üzerindeki etkisinin iyice artması nedeniyle doktora çalışmasını tamamlayamadan 1945 yılında Türkiye'ye geri dönmüştür.
Türkiye'ye geri dönüşünün ardından İstanbul Teknik Üniversitesi'ne girmiş ve bu üniversitede çalışmalarını devam ettirmiştir. 1949 yılında doçent unvanını alan Kazım Çeçen, 1960 yılındaysa profesör unvanını almıştır. 1958 yılında, İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından tanınan imkan ile Graz Teknik Üniversitesi'ne doktora çalışması yapmaya gitmiş ve 1959 yılında doktorasını tamamlayarak geri dönmüştür.[1] 1963 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Hidrolik ve Su Kuvvetleri Kürsüsü'nın başkanı olmuş, 1982 yılında ise yine aynı fakültenin Hidrolik Anabilim Dalı Başkanı olmuştur.[2] 1979 yılından başlayarak, 1986 yılına kadar İstanbul Teknik Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Tarihi Araştırma Enstitüsü'nde görev aldı. İstanbul Teknik Üniversitesi'nin yanı sıra Kazım Çeçen, 1985 tarihinde Braunschweig Teknik Üniversitesi'nde de ders vermiştir.[2] Üniversitede çalışmalarını sürdüren Kazım Çeçen, bunun yanında 1963 yılında TÜBİTAK Mühendislik Araştırma Kürsüsü'nde de görev almaya başlamıştır. Kazım Çeçen, 1967 yılında hidrolik üzerine yaptığı çalışmalar sayesinde Gothilf Hagen Madalyası'nı kazanmıştır.[3] Yine 1976 yılına su alma tesisleri ve yeraltı su akımları üzerine bir çalışma yapmış ve bu çalışma ile TÜBİTAK Bilim Ödülü'nü kazanmıştır.[4]
Kazım Çeçen, akarsularda katı madde taşınımı üzerine yaptığı çalışmalar ile hidroelektrik santrallerinin daha verimli çalışmasını sağlayacak bir model geliştirmiş ve bu model, Sızır Hidroelektrik Santrali'nde uygulanmıştır.[4] Kazım Çeçen; İkizdere, Doğankent ve Murgul ilçelerine kurulan hidroelektrik santrallerinde, Atatürk Baraj Gölü'nün tünellerinde ve Terkos Gölü'nün bağlama kanallarında etüt çalışmaları yapmıştır. Bu çalışmalarının yanında Kazım Çeçen, İstanbul'da yer alan su yolları üzerine de çalışmalar yapmıştır. Kazım Çeçen İngilizce, Fransızca ve Almanca bilmekteydi.[1]
Eserleri değiştir
Kazım Çeçen, ağırlıklı olarak hidrolik mühendisliği ve İstanbul'daki su yolları üzerine eserler yazmış ve bu eserler, çeşitli dillere çevrilmiştir. Kazım Çeçen, aynı zamanda TDV İslâm Ansiklopedisi için de 15 farklı maddede çalışma yapmıştır.[5]
Kitapları değiştir
- İstanbul'da Osmanlı Devrinde Su Tesisleri (İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Yayınları, 1979).
- İstanbul'da Osmanlı Devrindeki Su Tesisleri (İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Yayınları, 1984).
- Süleymaniye Suyolları (İstanbul: İstanbuk Teknik Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Araştırma Merkezi, 1986).
- Hüseyin Tevfik Paşa ve "Linear Algebra" (İstanbul: İstanbu Teknik Üniversitesi Yayınları, 1988).
- Mimar Sinan ve Kırkçeşme Tesisleri (İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi İSKİ Yayınları, 1988).
- İstanbul'un Vakıf Sularından Üslüdar Suları (İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayınları, 1991).
- Taksim ve Hamidiye Suları (İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayınları, 1992).
- Sinan's Water Supply System in Istanbul (İstanbul: İSKİ Yayınları, 1996).
- II. Bayezid Suyolu Haritaları (İstanbul: İSKİ Yayınları, 1997).
- Topkapı Sarayı'na Su Sağlayan İsale Hatları (İstanbul: İSKİ Yayınları, 1997) (Celal Koray ile birlikte).
- İstanbul'un Osmanlı Dönemi Suyolları (İstanbul: İSKİ Yayınları, 1999) (Celal Koray ile birlikte).
TDV İslam Ansiklopedisi İçin Hazırladığı Maddeler değiştir
- Ayvat Bendi
- Beni Musa
- Bent
- Büyük Bent
- Elmalı Bendi
- Halkalı Suları
- Hamidiye Suyu
- Hendese-i Mülkiye Mektebi
- Hüseyin Tevfik Paşa
- Kırkçeşme Suları
- Köprü
- Maksem
- Moğlova Kemeri
- Taksim Suları
- Üsküdar Suları
Kaynakça değiştir
- ^ a b c "Ekol Sâhibi Bir Su Mühendisi Prof. Dr. Kâzım Çeçen (1919-1997)". Zdergisi İstanbul. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021.
- ^ a b c Kansu Şarman. Türk Promethe'ler (4. Baskı bas.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. ss. 253-254.
- ^ sosyolog. "Prof. Dr. Kazım Çeçen Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi – Sosyolojisi.com". 18 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021.
- ^ a b admin (22 Aralık 2015). "Kazım Çeçen Kimdir Hayatı, Eserleri, Biyografisi Hakkında Bilgi | KimdirKimdir.com". 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021.
- ^ "KAZIM ÇEÇEN - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 13 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021.