Karaağaç Tren İstasyonu
Karaağaç Tren İstasyonu, 1971'e kadar Edirne Garı, Edirne'nin il merkezine bağlı Karaağaç Kasabası'nde yer alan TCDD'ye ait eski ana tren istasyonudur.
Karaağaç | |
|---|---|
|
Kapatıllan TCDD istasyonu | |
 Karaağaç Tren İstasyonu'nun ön cephe görüntüsü, sağda gar bölümü. | |
 | |
| Konum |
Karaağaç Kasabası, Karaağaç Caddesi, 22100 Merkez, Edirne Türkiye |
| Koordinatlar | 41°39′06″N 26°31′18″E / 41.65170°K 26.52168°D |
| Sahip | TCDD |
| İşletmeci | TCDD |
| Yapı | |
| Yapı türü | Hemzemin |
| Otopark | Hayır |
| Bisiklet altyapısı | Hayır |
| Engelli erişimi | Hayır |
| Diğer bilgiler | |
| Durum | Kapatıldı |
| Ücret bölgesi | 1. Bölge |
| Tarihçe | |
| Açılış |
4 Nisan 1873 (İlk istasyon)[1] 1930 (İkinci istasyon)[2] |
| Kapanış | 4 Ekim 1971[2] |
| Hizmetler | |
| Demiryolu ulaşımı | |
İstanbul-Sirkeci - Pythio demiryolu üzerinde yer alan ilk istasyon, Chemins de fer Orientaux / Rumeli Demiryolu (CO) Şirketi tarafından Rumeli Demiryolu hattı için inşa edilmiş ve 4 Nisan 1873'te hizmete girmiştir.[1] İkinci istasyon ise 1914 yılında tamamlanmış, ancak 1930 yılında hizmete girebilmiştir.[2]
23 Mayıs 1971'de Pehlivanköy - Svilengrad demiryolu üzerinde inşa edilen yeni Edirne Garı'nın hizmete girmesi üzerine, istasyon, 4 Ekim 1971'de kapatılmıştır.[2]
1998-2017 yılları arasında Trakya Üniversitesi Rektörlük Binası olarak hizmet veren bina, 2017'den bu yana aynı üniversitenin Güzel Sanatlar Fakültesi olarak kullanılmaktadır.[3]
TarihçeDeğiştir
4 Nisan 1873'te hizmete giren ilk istasyondan sonra daha büyük bir istasyon inşa edilmesi kararlaştırılmuştır. Yeni istasyon binası yine Mimar Kemaleddin tarafından neoklasik üslupta inşa edilmiştir. İstanbul'u Avrupa'ya bağlayan demiryolunun en önemli istasyonlarından birisi olan istasyon binası, Sirkeci Garı örnek alınarak yapılan üç katlı, dikdörtgen planlı ve 80 m uzunluğunda bir yapıdır.[4]
İstasyon binasının inşaatı 1914 yılında genel olarak bitirilmiş ancak o yıl başlayan I. Dünya Savaşı nedeniyle demiryolu güzergâhı değiştiği için istasyon hizmete girememiştir. İstasyon, savaş sonunda Osmanlı Devleti sınırları dışında kalmıştır.[5] Kurtuluş Savaşı'ndan sonra, 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan Antlaşması gereğince, Yunanistan'ın Batı Anadolu'da yaptığı tahribatlar karşılığında savaş tazminatı olarak, Karaağaç Kasabası ve Bosna Köyü Türkiye'ye geri verilmiş ve istasyon da 14 Eylül 1923 'te tekrar Türkiye'nin kontrolüne girmiştir.
1930'da yeniden işletmeye açılan istasyon, eskiden Rumeli Demiryolu'nun işlettiği demiryolu hattının (günümüzde Dedeağaç - Svilengrad demiryolu) Uzunköprü ile Karaağaç arasında kalan kısmı Yunanistan sınırlarında kaldığı için, -Türk demiryolu sisteminden bağımsız- bir demiryolu eksklavı haline gelmiş ve dolayısıyla da trenler İstanbul'dan Edirne'ye ulaşmak için Yunanistan sınırlarından geçmek durumunda kalmıştır. Yaklaşık 50 yıl devam eden bu sürecin ardından, 23 Mayıs 1971'de Pehlivanköy - Svilengrad demiryolu üzerinde inşa edilen yeni Edirne Garı'nın hizmete girmesi üzerine 4 Ekim 1971'de istasyon kapatılmış ve rayları sökülmüştür.[2]
Türkiye - Yunanistan sınırının çok yakınında bulunan istasyon binası, 1974'te Kıbrıs Harekâtı sırasında ileri karakol görevi yapmıştır.[5]
1977 yılında yeni kurulan ve bugünkü Trakya Üniversitesi'nin temelini oluşturan Edirne Mühendislik ve Mimarlık Akademisi'ne tahsis edilen bina,[5] üniversite tarafından aslına uygun olarak restore edilmiş ve 1998'de üniversitenin Rektörlük Binası olarak hizmet vermeye başlamıştır. Aynı yıl bahçesine Lozan Antlaşması’nı temsil eden Lozan Anıtı yapılmış, ek istasyon binalarından birisi ise Lozan Müzesi olarak hizmete girmiştir. 2017'de Rektörlük Binası'nın taşınması üzerine, bina, Güzel Sanatlar Fakültesi olarak kullanılmaya başlanmıştır.[3]
Kepirtepe Köy EnstitüsüDeğiştir
Karaağaç Tren İstasyonu binalarından birisi 1937'de Trakya Köy Öğretmen Okulu ve Eğitmen Kursu'na ev sahipliği yapmıştır. 1938'de aynı binada Köy Öğretmen Okulu açılmıştır. 1939'da Karaağaç’tan taşınan okul, daha sonra Kepirtepe Köy Enstitüsü'ne dönüştürülmüştür.[6]
KaynakçaDeğiştir
- ^ a b "CO lines opening dates". www.trainsofturkey.com. 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2020.
- ^ a b c d e "Karaağaç Eski Tren Garı". edirnekulturturizm.gov.tr. 28 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2021.
- ^ a b Şahin, Hakan Mehmet (6 Mayıs 2017). "İstasyon "Güzel Sanatlara" Açılıyor". milliyet.com. Milliyet. 13 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2019.
- ^ "Edirne Tren İstasyonu (Gar Binası)". kenthaber.com. 3 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2011.
- ^ a b c "Karaağaç Gar Binası". Edirneden.com. 8 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2012.
- ^ "Okul tarihçesi". Kepirtepeliler.net. 19 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2011.