Kara Panter Partisi
Kara Panter Partisi (Black Panther Party), asıl adı Kara Panter Öz Savunma Partisi (Black Panther Party for Self-Defense), ABD'de 1966-1982 yılları arasında var olmuş, siyahların haklarını savunmuş siyasi parti.[1] 1966'da Kaliforniya eyaletinin Oakland kentinde Huey Newton ve Bobby Seale tarafından kurulmuştur.[2]
| Kara Panter Partisi Black Panther Party | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | BPP |
| Kurucu | Huey P. Newton, Bobby Seale |
| Kuruluş tarihi | Ekim 1966 |
| Kapanış tarihi | 1982 |
| Gazete(ler) | The Black Panter |
| Üyelik (1969) | 5000 |
| İdeoloji | Siyah milliyetçiliği Marksizm-Leninizm Maoizm Antikapitalizm Antifaşizm Anti emperyalizm Devrimci sosyalizm Irkçılık karşıtlığı |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
Partinin başlangıçtaki amacı, siyahların yaşadıkları gettolarda devriye gezerek mahalle sakinlerini polis saldırılarına karşı korumaktı. Kara Panterler zamanla bütün siyahların silahlanmasını, başta askerlik hizmeti olmak üzere beyaz Amerika'ya karşı bütün yükümlülüklerden bağışık tutulmalarını, hapisteki bütün siyahların salıverilmesini ve beyaz Amerikalıların yüzyıllardır süren sömürüsünün bedeli olarak siyahlara tazminat ödenmesini talep eden Marksist bir devrimci grup niteliği kazandı. 1960'ların sonlarında üye sayısı en yüksek düzeye ulaşarak iki bini aşan örgütün ülkenin birçok büyük kentinde etkinlik gösteren şubeleri vardı.
Kara Panterlerle polis arasındaki sürtüşmeler, 1960'ların sonları ile 1970'lerin başlarında Kaliforniya, New York ve Chicago'da silahlı çatışmalara yol açtı. Örgütün önderlerinden Newton, bu çatışmalardan birinde bir polis devriyesini öldürmek suçundan hapse atıldı. Bazı parti üyelerinin suç niteliği taşıyan eylemlerde bulunduğu biliniyordu. Ama polisin örgüt üzerindeki sürekli baskısı yer yer şiddet amaçlı saldırılar biçimine büründü. Polisin, Kara Panterler ile ilgili etkinlikleri konusunda birkaç kez Kongre soruşturması açıldı. 1970'lerin ortalarında üye sayısı önemli oranda azalan ve Amerikalı birçok siyah önderin gözünde saygınlığını yitiren Kara Panter Partisi, şiddet kullanmaktan vazgeçerek geleneksel bir siyasi parti kimliğine büründü. Çalışmalarını siyahların yaşadıkları mahallelere sosyal hizmetlerin götürülmesi üzerinde yoğunlaştırdı.
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
| ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
| Wikimedia Commons'ta Kara Panter Partisi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ "Black Panthers". 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2020.
The Black Panthers were part of the larger Black Power movement, which emphasized black pride, community control and unification for civil rights.
- ^ Delli Carpini, Michael X. (2000). "Black Panther Party: 1966-1982". 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2019.
 | Bir siyasi parti ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |