Kaleb

Aziz Ella Asbeha
Aziz Ella Asbeha
Etiyopya Kralı
Doğum	c. 510
Ölüm	c. 540
Kutsayanlar	Oryantal Ortodoksluk; Doğu Ortodoks Kilisesi; Katolik Kilisesi
Yortu	24 Ekim - Doğu Ortodoks Kilisesi; Ginbot 20 (28 Mayıs) - Etiyopya Ortodoks; 27 Ekim - Katolik Kilisesi;

Ella Asbeha (Kaleb)
Ella Asbeha (Kaleb)
Aksum Kralı
	Kaleb'in sikkesi
Önce gelen	Ousas
Sonra gelen	Alla Amidas

Kaleb ya da Ella Asbeha (Antik güney arabistan dilinde ʾlʾṣbḥh, Yunanca: El(l)esbaas; ö. yaklaşık 540) antik Aksum Krallığı'nın en önemli necaşilerinden biridir. Yaklaşık milattan sonra 517 yılından ölümüne değin Aksum tahtında kalan Kaleb, Güney Arabistan'a yaptığı büyük sefer ile bilinmektedir.

Hristiyanlığı benimseyen Kaleb'e ait bilgiler geç antik çağ yazarları Prokopios ve Ioannis Malalas tarafından aktarılmaktadır. Bunun dışında Kaleb tarafından bastırılan sikkeler arkeolojik kazılarda ele geçmiştir.

Kaleb'in Bizans İmparatorluğu ile iyi ilişkiler kurduğu, bu ilişkilerin bir sonucu olarak Güney Arabistan'daki Himyar Krallığı'na açılan savaş öncesi I. Justinus'dan yardım istediği kaynaklarda aktarılmaktadır. İki krallık arasındaki savaşın sebebi,Yahudilik dinini kabul eden Himyar komutan Yusuf Asar Yathar'ın Necran şehrinde yaşayan Hristiyanları katletmesidir. Hristiyanları koruma misyonunu üstlenen Aksum Krallığı 518 yılında gerçekleşen ilk seferde başarısız olmuş olsa da, 525 yılında Bizans yardımı ile gerçekleştirilen seferde Himyarlıları yenilgiye uğratmayı başarmıştır. Bizans'ın bu savaşa katılarak bölge ticaretinde söz sahibi olmak istediği zannedilmektedir.

Kaleb, Kebra Negast'ta bahsi geçen tek aksum hükümdarıdır.

Notlar değiştir

^ "Etiyopya'da, İsa'nın düşmanlarını yendikten ve kraliyet tacını Kudüs'e gönderdikten sonra, imparator Justinus zamanında, yemin ettiği şekilde manastır hayatı süren ve ödülüne giden kral Aziz Ella Asbeha."^[5]

Kaynakça değiştir

Özel

^ Blessed Elezboi, Emperor of Ethiopia 5 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. HOLY TRINITY RUSSIAN ORTHODOX CHURCH (A parish of the Patriarchate of Moscow).
^ Blessed Elesbaan the King of Ethiopia. OCA - Feasts and Saints.
^ Synaxarium. Ginbot 20 (May 28) 15 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ethiopian Orthodox Tewahedo Debre Meheret St. Michael Church. Retrieved: 2012-10-30.
^ Synaxarium: The Book of the Saints of The Ethiopian Orthodox Tewahedo Church. Transl. of Sir E.A. Wallis Budge. Printed by the Ethiopian Orthodox Tewahedo Debre Meheret St. Michael Church, Garland, TX USA. p.764.
^ The Roman Martyrology. Transl. by the Archbishop of Baltimore. Last Edition, According to the Copy Printed at Rome in 1914. Revised Edition, with the Imprimatur of His Eminence Cardinal Gibbons. Baltimore: John Murphy Company, 1916. p.331.

Genel

Kaleb. In: Encyclopaedia Aethiopica. Band 3. Wiesbaden 2005, S. 329–332.
Glen Bowersock: The Throne of Adulis: Red Sea Wars on the Eve of Islam. Oxford University Press, Oxford 2013.
Heinzgerd Brakmann: Το παρα τοις βαρβαροις εργον θειον. Die Einwurzelung der Kirche im spätantiken Reich von Aksum. Borengässer, Bonn 1994, ISBN 3-923946-24-4 (Zugleich: Bonn, Universität, Dissertation, 1993: Die Einwurzelung der Kirche im spätantiken Reich von Aksum.).
Wolfgang Hahn: Der Heilige Kaleb Ella Asbeha.König des Abessinierlandes und seine Münzen. In: Money Trend 32, 2000, S. 60–67.
Robert G. Hoyland: Arabia and the Arabs. From the Bronze Age to the coming of Islam. Routledge, London u. a. 2001, ISBN 0-415-19534-9, S. 49ff.
Arnold H. M. Jones, John R. Martindale, John Morris: The Prosopography of the Later Roman Empire. Band 2: A.D. 395 – 527. Cambridge University Press, Cambridge u. a. 1980, ISBN 0-521-20159-4, S. 388.
Stuart Munro-Hay: Ethiopia, the unknown Land. A cultural and historical guide. Tauris, London u. a. 2002, ISBN 1-86064-744-8.

Dış bağlantılar değiştir

Blessed Elesbaan the King of Ethiopia 7 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Eastern Orthodox synaxarion
Elesbaan, king, hermit, and saint of Ethiopia 2 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. entry from the Dictionary of Christian Biography and Literature to the End of the Sixth Century A.D., by Henry Wace
Catholic Online: Saint Elesbaan 6 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Katolsk.no: Elesbaan 15 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[6] "Etiyopya'da, İsa'nın düşmanlarını yendikten ve kraliyet tacını Kudüs'e gönderdikten sonra, imparator Justinus zamanında, yemin ettiği şekilde manastır hayatı süren ve ödülüne giden kral Aziz Ella Asbeha."^[5]

[1] Blessed Elezboi, Emperor of Ethiopia 5 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. HOLY TRINITY RUSSIAN ORTHODOX CHURCH (A parish of the Patriarchate of Moscow).

[2] Blessed Elesbaan the King of Ethiopia. OCA - Feasts and Saints.

[3] Synaxarium. Ginbot 20 (May 28) 15 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ethiopian Orthodox Tewahedo Debre Meheret St. Michael Church. Retrieved: 2012-10-30.

[4] Synaxarium: The Book of the Saints of The Ethiopian Orthodox Tewahedo Church. Transl. of Sir E.A. Wallis Budge. Printed by the Ethiopian Orthodox Tewahedo Debre Meheret St. Michael Church, Garland, TX USA. p.764.

[5] The Roman Martyrology. Transl. by the Archbishop of Baltimore. Last Edition, According to the Copy Printed at Rome in 1914. Revised Edition, with the Imprimatur of His Eminence Cardinal Gibbons. Baltimore: John Murphy Company, 1916. p.331.

[1]

[2]

[3]

[4]

[note 1]

[5]

Ella Asbeha (Kaleb)
Aksum Kralı
Kaleb'in sikkesi
Önce gelen	Ousas
Sonra gelen	Alla Amidas