Kütle-yük oranı

Kütle-yük oranı (m/Q), yüklü parçacıkların elektrodinamiğinde elektron optiği ve iyon optiği gibi alanlarda en yaygın şekilde kullanılan fiziksel niceliktir. Elektron mikroskobu, katot ışını tüpleri, hızlandırıcı fiziği, nükleer fizik, Auger elektron spektroskopisi, kozmoloji ve kütle spektrometrisi gibi bilimsel alanlarda görülür. Klasik elektrodinamiğe göre yük-kütle oranının önemi, aynı yük-kütle oranına sahip iki parçacığın, aynı elektrik ve manyetik alanlara maruz kaldıklarında bir vakumda aynı yolda hareket etmeleridir. SI birimi kg/C. Nadir durumlarda kütle spektrometrisi birimi olarak Thomson kullanılmıştır.

Yük-kütle oranı
Yaygın sembol(ler):	m/Q
temel SI birimlerinden türetimi:	kg⋅A-1⋅s-1
SI nicelik boyutu:	$MI^{-1}T^{-1}$
SI birimi:	kg/C

Teltron tüpü içindeki bir dairede, manyetik alanın varlığı nedeniyle hareket eden elektron demeti. Elektron yolu boyunca, ampul içindeki gaz molekülleriyle çarpışan elektronlar nedeniyle mor ışık yayar. Elektronun yük-kütle oranı, mor dairenin yarıçapı, manyetik alanın gücü ve elektron tabancası üzerindeki voltajın karşılaştırılmasıyla bu aparatta ölçülebilir. Kütle ve yük ayrı ayrı ölçülemez.

Bazı alanlar, bunun yerine yük-kütle oranının çarpımsal tersi olan yük-kütle oranını (Q/m) kullanır. Bir elektron için 2014 CODATA'nın önerdiği değer ^Q⁄_m = 1,758820024(11)×10¹¹ C/kg'dir.

Bibliyografya

• Szilágyi, Miklós (1988). Electron and ion optics. New York: Plenum Press. ISBN 978-0-306-42717-6. 
• Septier, Albert L. (1980). Applied charged particle optics. Boston: Academic Press. ISBN 978-0-12-014574-4. 
• International vocabulary of basic and general terms in metrology. International Organization for Standardization. 1993. ISBN 978-92-67-01075-5. CC.
• IUPAP Red Book SUNAMCO 87-1 "Symbols, Units, Nomenclature and Fundamental Constants in Physics" (does not have an online version).
• Symbols Units and Nomenclature in Physics IUPAP-25 IUPAP-25, E.R. Cohen & P. Giacomo, Physics 146A (1987) 1-68.

Dış bağlantılar

• BIPM SI broşürü
• AIP tarzı el kitabı
• NIST'te birimler ve el yazısı kontrol listesi 5 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Physics Today'de miktarlar ve birimlerle ilgili talimatlar