Küresel iklim modeli

Küresel İklim Modeli veya Genel dolaşım modeli (GCM: Global Climate Model), akışkan hareketi ve enerji transferi ile her ikisinin zamanla entegre edildiği iklim modelidir. Basit modellerden farklı olarak, bu modellerde atmosfer ve okyanus yatayda ve dikeyde grid (ızgara) denilen hesaplama birimlerine ayrılır.

İklim modelleri, fizik, akışkan hareketi ve kimyanın temel yasalarına dayanan diferansiyel denklem sistemleridir. Bir modeli "çalıştırmak" için, bilim insanları gezegeni 3 boyutlu bir ızgaraya böler, temel denklemleri uygular ve sonuçları değerlendirir. Atmosferik modeller her bir ızgaradaki rüzgârları, ısı transferini, radyasyonu, bağıl nemi ve yüzey hidrolojisini hesaplar ve komşu alanlarla olan etkileşimleri değerlendirir.

Gelişimi

İlk Küresel İklim Modeli 1960'larda NOAA tarafından geliştirildi. GCM'ler, iklim modelleri içinde en karmaşık olanlarıdır ve olabildiğince fazla süreç bu modellere yerleştirilmektedir. Fakat hâlâ, geliştirilmeye devam edilmekte ve hâlâ modeldeki belirsizlik devam etmektir. Gelişen teknoloji ile birlikte Küresel İklim Modeli (GCM) çalışmaları yıllar içerisinde artış göstermiştir. Uluslararası alanda ortak çalışmalar yürütebilmek ve karşılaştırmaların sağlıklı ve kolay bir şekilde yapılabilmesi için Küresel İklim Modelleri IPCC kapsamında belirlenen senaryolar temel alınarak oluşturulmaktadır.

Küresel modellerin çözünürlükleri düşüktür (150–200 km) ve bölgesel özellikleri içermemektedirler.

İklim modelleri

• Dapper/DChart — Dördüncü Değerlendirme Raporunda referans verilen model verileri (AR4) Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli.
• NCAR/UCAR Community Climate System Model6 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. (CCSM)
• İklim tahminini kendin yap27 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
• NASA / NASA/GISS (Goddard Institute for Space Studies; Goddard Uzay Araştırmaları Enstitüsü) tarafından geliştirilen ana araştırma GCM'si25 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
• Oirijinal NASA/GISS Küresel İklim Modeli. (GCM) PC ve Mac için kullanıcı dostu arayüzlü
• CCCma model bilgisi ve model verisine ulaşmak için arayüz.
• NOAA/Geophysical Fluid Dynamics Laboratory 6 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. CM2 Küresel İklim Modeli bilgisi ve model veri dosyası çıktıları.
• University of Victoria Global climate model17 Eylül 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
• vimeo.com/user12523377/videos ETH Zurich iklim modeli görselleri 28 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
• Ampirik İklim Modeli 24 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

Ayrıca bakınız

• Atmospheric Model Intercomparison Project (AMIP)
• Atmospheric Radiation Measurement (ARM) (in the US)
• Earth Simulator
• Global Environmental Multiscale Model
• Ice-sheet model
• Intermediate General Circulation Model
• National Center for Atmospheric Research
• Prognostic variable

Konuyla ilgili yayınlar

• Ian Roulstone; John Norbury (2013). Invisible in the Storm: the role of mathematics in understanding weather (İngilizce). Princeton University Press. ISBN 978-0-69115-272-1.