Julio Antonio Mella
Julio Antonio Mella (25 Mart 1903 Havana – 10 Ocak 1929 Meksiko) Kübalı komünist siyasetçi ve Küba Komünist Partisi kurucusudur. Havana Üniversitesinde hukuk eğitimi görürken siyasi fikirleri nedeniyle 1925 yılında atılmıştır. 1929 yılında cinayete kurban giderek öldürülmüştür. Sosyalist Küba hükûmetleri tarafından ulusal kahraman olarak kabul edilmektedir.
| Julio Antonio Mella | |
|---|---|
| |
| Mella, 1917 | |
| Küba Komünist Partisi kurucusu | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 25 Mart 1903 Havana, Küba |
| Ölüm | 10 Ocak 1929 Meksiko |
| Ölüm nedeni | Suikast |
| Vatandaşlığı | Küba |
| Partisi | Küba Komünist Partisi |
| Mesleği | Siyasetci |
Gençliği değiştir
1903 yılında Havana'da Nicanor McPartland adıyla dünyaya geldi. Babası Nicanor Mella Breá (1851–1929), bir terzi ve aynı zamanda Dominik Cumhuriyeti bağımsızlık mücadelesi kahramanı Ramón Matías Mella Castillo'nun oğludur. Mella'nın annesi İrlanda asıllı Cecilia McPartland'dır. Mella çocukluğunda küçük kardeşi Cecilio ile New Orleans'a gidecek, ciğerlerinden rahatsız olan anneleri ise Küba'da kalacaktır. Daha sonra Küba'ya dönen kardeşler babalarının diğer eşi Mercedes Bermúdez Ferreira ile beraber yaşayacaklardır. Mella bu dönemde adını Antonio olarak değiştirecek kardeşi de Nicasio adını alacaktır. İlk ve orta eğitimini Havana'daki Chandler ve Mimó Ortaokullarında tamamlar. Liseyi 1921 yılında Pinar Del Rio'da bitirir.
İlk tutukluluk ve devrimci kimlik değiştir
İlk kez Alfredo Zayas (1921-24) yönetimi sırasında yeni başladığı Havana Üniversitesindeki devrimci öğrenci liderliği yüzünden olur. Ünieversitedeki ders kitaplarının güncellenmesi, özerklik, parasız eğitim gibi taleplerle başlatılan işgal eylemlerine öncülük yapar. Mella sonraki dönemde başa gelen Gerardo Machado yönetimine başkaldıracaktır. Bu dönemde Ekim Devrimi ile Sovyetler Birliğinde iktidara gelmiş olan Bolşeviklerin öncülüğünde kurulan Komintern'e bağlı Küba Komünist Partisi kurulmasında önemli rol oynar. Üniversitedeki devrimci faaliyetlerinden dolayı okuldan atılan ve tutuklanan Mella 1925 yılına kadar hapis kalır. Salıverilince 1926 yılı başlarında Orta Amerika'ya geçer.
Küba Komünist Partisi değiştir
Küba'da ve özellikle Havana'da çok sayıda komünist ve anarşist eğilmli siyasi parti ve gruplar varolmuştur. bunlardan ilkinin 1906 yılında Manzanillo'da Agustín Martín Veloz tarafından kurulduğu bilinmektedir. Uluslararası anlamda kabul gören ilk komünist parti ise Gerardo Machado diktatörlüğü döneminde kurulur. Bu dönemde Küba Komünist Partisi anti-emperyalist vurgularla öne çıkar.Parti 1925 yılında Moskova merkezli Komintern tarafından tanınır.[1] Küba Komünist Partisi kurucuları şu şekilde sıralanır:
- Julio Antonio Mella
- Juan Marinello
- Alejandro Barreiro
- Carlos Baliño
- Alfonso Bernal del Riesgo
- Jesús Menéndez
- Carlos Rafael Rodríguez
- Lázaro Peña
- Blas Roca
- Rubén Martínez Villena
- Anibal Escalante
- Emilio Roig
- Fabio Grobart
Kurucular içinde yer alan Fabio Grobart[2] 1905 yılında Polonya Bialystok'da doğmuş 22 Ekim 1994 tarihinde Küba'da ölmüştür. Komintern üyesi olan Grobart, Moskova tarafından Karayipler bölgesi için atanmış yetkili olarak değerlendirilir. Bu dönemde Mella yazdığı yazılarda çok sayıda takma isim kullanır.[3]
Parti sonraları seçimlere katılma gerekçesiyle adını Halkın Sosyalist Partisi olarak değiştirecektir. Bu dönemde Küba'daki siyasi hayattan kopuk bazı değerlendirmeler yapmakla eleştirilen parti Fulgencio Batista yönetimine destek vermekle eleştirilecektir.[4] Komünistler Fidel Castro yönetimindeki 26 Temmuz Hareketine destek verseler de bu harekete 1958 yılına kadar eleştirel yaklaşacaklardır.
Sürgün ve ölümü değiştir
Meksika'da sürgündeyken burada Asociación de Nuevos Emigrados Revolucionarios Cubanos[5] adlı bir grup kurar. 1927 yılında Brüksel'deki sömürge karşıtı bir uluslararası toplantıya katılır. Daha sonra 1928 yılı Mart ayında Sovyetler Birliği'ne geçerek Moskova'da yapılan Profintern[6][7] IV. Kızıl Sendikalar Uluslararası Kongresine katılır.
Machado yönetimi tarafından üniversitelerdeki devrimciler gizli servis tarafından takip edilir. komünist propagandaya karşı alınan önlemler uyarınca kitaplar toplatılır, öğretim üyeleri fişlenir ve öğrenciler baskı altına alınır.
10 Ocak 1929 günü Mella, Meksiko'da Tina Modotti ile birlikte yürürken Machado yönetiminin gizli servisi tarafından vurulurak öldürülür. Başkentte yakılan cenazesinin ardından Meksika Üniversitesi'nde[8] anısına tören düzenlenir. Külleri 29 Eylül 1933 tarihinde Küba'ya getirilir.
Geleneği değiştir
29 Eylül 1933 tarihinde Küba'ya gelen küllerini törenle gömmek isteyen devrimciler Fulgencio Batista rejimi askerleri tarafından silahlı müdahale sonucu dağıtılır, çıkan olaylarda altı kişi vurularak öldürülür.[9] Havana Üniversitesi yakınlarında konulan Mella büstü Küba Devrimi öncesi dönemin önemli anıtlarından sayılır. Günümüzde Artemisa eyaletindeki Caimito kasabası yakınlarındaki Campamento Internacional Julio Antonio Mella adı verilen uluslararası dayanışma kampında adı yaşatılır. Her yıl Küba ile dayanışma amacıyla dünyanın çeşitli yerlerinden tugay katılımcıları kampa gelmektedir.[10]
Kaynakça değiştir
- ^ Bu dönemde Moskova'dan gelen ilgililerle Compostela Caddesi ile Luz Caddesi köşesindeki 687 numaralı lokantada temas kurulur
- ^ Diğer isimleri; Abraham Semjovitch, Alberto Blanco
- ^ Bunlardan bazıları; Cuauhtémoc Zapata, Kim (El Machete) ve Lord McPartland olarak sıralanabilir
- ^ Batista hükümetlerine devlet bakanı olarak Dr. Juan Marinello ve Carlos Rafael Rodriguez gireceklerdir Rodriguez ile ilgili vefat haberi 4 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 13 Aralık 1997 tarihli The New York Times haberi (İngilizce) 4 Nisan 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ Göçmen Kübalı Devrimciler Birliği
- ^ Rusça: Красный интернационал профсоюзов, kısa adı Профинтерн
- ^ Profintern belgeleri 8 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 4 Nisan 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ İspanyolca: Universidad Nacional Autónoma de México
- ^ Bu olayın anısına Infanta Sokağında bir park açılmıştır
- ^ ABD'den gelen dayanışmacıların kurduğu Venceremos Tugayı ile ilgili haber 12 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca) 4 Nisan 2012 tarihinde erişilmiştir
Ayrıca bakınız değiştir
Konuyla ilgili yazılan eserler değiştir
- Julio Cesar Guanche, Julio Antonio Mella (Vidas Rebeldes) Ocean Press 2010 ISBN 978-1921438318
Dış bağlantılar değiştir
- Havana Üniversitesi öğrencileri tarafından anısına yazılan makale (İspanyolca) 3 Nisan 2012 tarihinde erişilmiştir
- Küba Komünist Partisi tarihçesi 15 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (İspanyolca) 3 Nisan 2012 tarihinde erişilmiştir